Jakie prawa w Polsce ma 16-latek?
Jak zauważają nasi eksperci, 16. rok życia jest taką cezurą, która pozwala w Polsce na wiele rzeczy, np. zawarcie małżeństwa w wyjątkowych wypadkach. Za zgodą sądu 16-latka (tylko kobieta) ma prawo wejść w związek małżeński. Co ciekawe, po ślubie zyskuje ona takie prawa jak osoba pełnoletnia.
Prawo cywilne w naszym kraju przewiduje dwie granice wiekowe dla małoletnich, tj. przed ukończeniem 13. roku życia i pomiędzy 13. a 18. rokiem życia. Do 13. roku życia dziecko w ogóle nie ma zdolności do czynności prawnych, a wszelkie decyzje podejmuje za niego przedstawiciel ustawowy, najczęściej jest to rodzic/rodzice.
Pomiędzy 13. a 18. rokiem życia małoletni nabywa ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Może zawierać tym samym umowy należące do powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. W pozostałych kluczowych sprawach dla małoletniego decyzję podejmują przedstawiciele ustawowi. W przypadku braku zgody rodzica sprawę na zasadach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozpatruje sąd.
- Jeśli mamy do czynienia z człowiekiem małoletnim, wszelkie decyzje podejmują za jego rodzice, ale kiedy skończył 16 lat, wymagana jest zgoda obu stron. Do 13 r. życia, gdzie małoletni nie ma prawa do podejmowania żadnych czynności i pomiędzy 13-18 r. życia. Małoletni może podejmować codzienne sprawy z życia codziennego - zakupy, koncert - tłumaczył mec. Przemysław Ligęzowski.
- Zgodnie z obowiązującym prawem, nastolatek musi się zgodzić na wszystko. Nie możemy przyjąć dziecka powyżej 16 r. życia do szpitala bez jego zgody. Pod takimi dokumentami musi być podpis i rodzica i 16-latka - dodał prawnik.
Czy 16-latek musi wyrazić zgodę na leczenie?
Nastolatkowie 16 plus sami decydują o przebiegu leczenia. Oznacza to, że nawet jeśli mama zgadza się na pobyt dziecka w szpitalu, a ono nie, to nie wolno go przyjąć. W skrajnych przypadkach, np. zagrażających życiu, proszony o zgodę jest sąd.
- Nie możemy zrobić nic bez zgody dziecka powyżej 16 r. życia. Kiedy dochodzi do zagrożenia życia, decyzję podejmuje lekarz, najlepiej, żeby mógł skontaktować się z drugim specjalistą. Wtedy robimy, co należy. Jeżeli jednak to planowy zabieg czy planowe przyjęcie do szpitala, nie możemy zrobić nic bez zgody dziecka - wyjaśniała dr Aneta Górska-Kot, ordynator Oddziału Pediatrii w Szpitalu Dziecięcym przy ulicy Niekłańskiej w Warszawie.
Czy nastolatkowie powinni decydować o szczepieniach przeciwko COVID-19?
Jak podkreślała psycholożka dziecięca Aleksandra Piotrowska, między 12. a 15. rokiem życia kształtuje się i dojrzewa najlepsza forma dojrzałości procesów poznawczych – myślenie formalne, abstrakcyjne. Z tego punktu widzenia to nieważne, czy ma się lat 16, czy 60, prezentuje się tę samą najlepszą formę myślenia. - Patrząc na to, że 16-latek może decydować, czy chce się leczyć, czy nie, wydaje się oczywistym, że może podejmować decyzję w kwestii profilaktyki. Dobrze, żeby nasze prawodawstwo podjęło decyzję, co w sytuacji, kiedy jeden z rodziców się zgadza, a drugi nie - komentowała nasza rozmówczyni.
Zobacz także:
- Ratownik medyczny wątpił w szczepionki przeciwko COVID-19. Dziś żałuje swoich słów
- Andrzej Zaucha świętowałby dziś 73. urodziny. Artysta zginął w tragicznym wypadku
- Znaleźli paragon z restauracji sprzed dwóch lat. "Opadły nam szczęki". Ile teraz zapłacą za ten sam obiad?
Autor: Oskar Netkowski
Źródło zdjęcia głównego: Dzień Dobry TVN Online