"Pogrzeb żuru i wieszanie śledzia". Te wielkanocne tradycje znają nieliczni

Źródło: Dzień Dobry TVN
Nietypowe zwyczaje wielkanocne
Nietypowe zwyczaje wielkanocne
Szybki sposób na: wieniec zając
Szybki sposób na: wieniec zając
Szybki sposób na: zajęczą girlandę
Szybki sposób na: zajęczą girlandę
Szybki sposób na: babeczki do święconki
Szybki sposób na: babeczki do święconki
Szybki sposób na: stroik z wydmuszek
Szybki sposób na: stroik z wydmuszek
Szybki sposób na: paczuszkę prezentową
Szybki sposób na: paczuszkę prezentową
W święta wielkanocne święcimy pokarmy, malujemy pisanki i oblewamy się wodą. Dziś w niektórych regionach aktywuje się zwyczaje, które były zapomniane. Czym jest śmiergust? O tym i o innych dawnych tradycjach opowiedziała w Dzień Dobry TVN Monika Bryzek z Centrum Folkloru Polskiego "Karolin".

Czy znasz te wielkanocne zwyczaje?

Wielkanoc kojarzy się nam głównie z święceniem pokarmów czy polewaniem się wodą. Są jednak tradycje, które znają nieliczni Polacy. W studiu Dzień Dobry TVN Monika Bryzek z Centrum Folkloru Polskiego "Karolin" opowiedziała widzom, czym jest m.in. śmiergust.

- To jest związane właśnie z Poniedziałkiem Wielkanocnym. W miasteczku Wilamowice śmiergustnicy już nocą z niedzieli na poniedziałek oblewają dziewczyny wodą - tłumaczyła Monika Bryzek. Czym jest "pogrzeb żuru"?

- Żur kojarzymy ze świętami wielkanocnymi, ale ten obfity z mięsem, kiełbasą, który może pojawić się podczas śniadania wielkanocnego. Dawniej do Wielkanocy starannie się przygotowywano, wielki post to był okres naprawdę ścisłego postu, powstrzymywano się przed jedzeniem wielu potraw. Podstawą diety był żur, ale postny - żytni, owsiany, on był podstawą diety, więc kiedy zbliżały się święta, w tym okresie triduum już powoli żegnano się z żurem - powiedziała

- Przygotowywano więc gliniane gary, napełniano żurem, ale też różnymi nieczystościami, tu w zależności od regionu był pogrzeb żuru (wylewano nieczystości, tłuczono garnki i zakopywano pod ziemią) lub tak jak na Kujawach, można było rzucać garami w ściany domów - dodała nasza gościni.

Czym jest wieszanie śledzia?

Monika Bryzek z Centrum Folkloru Polskiego "Karolin" opowiedziała również czym jest "wieszanie śledzia". - Najczęściej brano coś, co mogło tego śledzia symbolizować np. wystrugiwano go z drewna i wieszano na gałęzi, przybijano do drzewa. Żegnano się z nim, bo w wielu regionach też jadło się go w okresie wielkiego postu - zaznaczyła.

Jedną z dawnych tradycji było też zasłanianie luster. Wiązało się to z Wielkim Piątkiem - szczególnym dniem zadumy, największej żałoby. - Nawiązywało to do ogólnego zwyczaju pogrzebowego, dawniej na wsiach, jeśli umierał jeden z domowników to zasłaniano lub odwracano lustra, by dusza zmarłego nie została, opuściła dom, ale też, by wyzbyć się próżności. Dziś rzadko możemy obserwować ten zwyczaj - dodała.

Poznaj więcej nietypowych tradycji w naszym materiale wideo.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl. 

Skocz do sklepu TVN!
Skocz do sklepu TVN!

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

Autor: Aleksandra Matczuk

Źródło zdjęcia głównego: Michał Żebrowski/East News

podziel się:

Pozostałe wiadomości