Mimo swoich niewielkich rozmiarów czujnik temperatury silnika odgrywa bardzo istotną rolę w prawidłowej pracy pojazdu. Jego zadaniem jest nie tylko kontrola temperatury, ma on też wpływ na inne elementy pracy silnika. Dlatego ważne jest, by wiedzieć, jak sprawdzić czujnik temperatury silnika i znać objawy jego uszkodzenia.
Czujnik temperatury silnika – jak działa, za co odpowiada?
Już w starszych modelach samochodów montowano czujnik temperatury silnika. Kiedy płyn chłodzący silnika osiągał zbyt wysoką temperaturę, zapalała się czerwona lampka na desce rozdzielczej. Najczęściej działo się to ze względu na zbyt niski poziom płynu w chłodnicy lub jego wyciek. Rola tego rodzaju czujnika ograniczała się tylko do funkcji ostrzegawczej.
Motoryzacja
W nowoczesnych pojazdach posiada on o wiele większy zakres zadań. Informacje z czujnika, który stale monitoruje temperaturę, przesyłane są do komputera pokładowego. Przekazane dane są jednym z elementów składowych przeprowadzanych przez komputer analiz. Dzięki temu precyzyjnie zostaje określony moment i czas trwania wtrysku paliwa czy też moment zapłonu. Dane płynące z czujnika temperatury silnika mają też wpływ na określenie momentu obrotowego silnika na biegu jałowym. Jeżeli silnik ma niższą temperaturę, to czas wtrysku musi być dłuższy - trzeba dostarczyć większą dawkę paliwa. Przy silniku rozgrzanym czas ten może być zdecydowanie krótszy, ponieważ wtedy jednostka napędowa nie potrzebuje aż tyle paliwa. Dane z czujnika temperatury mają też istotny wpływ na ustawienie przepustnicy, a co za tym idzie - precyzyjny dobór mieszanki paliwowej i optymalizację zużycia paliwa.
Główne rodzaje czujników temperatury
Obecnie temperatura silnika mierzona jest przy użyciu dwóch rodzajów czujników temperatury:
- czujnika rezystorowego NTC - oznacza on tzw. ujemny współczynnik temperaturowy, czyli w jego przypadku opory maleją wraz ze wzrostem temperatury. Tym samym im wyższa temperatura płynu chłodniczego, tym następuje mniejszy spadek napięcia;
- czujnika PTC - jego działanie jest odwrotne, im bardziej rośnie temperatura silnika, tym pojawia się większa jego oporność i następuje większy spadek napięcia.
W obu przypadkach proces przekazywania informacji jest ten sam, a komputer na podstawie wartości napięcia określa temperaturę silnika.
Czujnik temperatury silnika – objawy uszkodzenia
Czujnik temperatury silnika może zacząć działać nieprawidłowo w wyniku zużycia w toku codziennej eksploatacji albo w wyniku uszkodzenia mechanicznego. Brak prawidłowych danych przekazywanych z czujnika do komputera może mieć negatywny wpływ na pracę silnika. Komputer, który steruje pracą silnika, pracuje w trybie awaryjnym i wykorzystuje dane zastępcze, które siłą rzeczy nie są już tak bardzo precyzyjne. Jeżeli czujnik działa nieprawidłowo, warto zacząć od sprawdzenia przewodu doprowadzającego prąd do czujnika - może on zostać przetarty lub zerwany. Inną możliwością, niezwiązaną bezpośrednio z czujnikiem, jest awaria wtyczki doprowadzającej prąd. Jeżeli wykluczymy te przyczyny, to najprawdopodobniej awarii uległ sam czujnik. Jeżeli dojdzie do takiej sytuacji, to warto rozpocząć od diagnostyki w warsztacie i odczytania zapisów w komputerze, które świadczyć będą o błędach w pracy czujnika. Objawy uszkodzonego czujnika temperatury silnika to m.in. problemy z uruchomieniem rozgrzanego samochodu, zwiększenie zużycia paliwa, gaśnięcie silnika w czasie jazdy i ogólnie jego nierówna praca, a na luzie - odczuwane wyraźnie wyższe obroty jednostki napędowej. Jednym z objawów jest też brak działania (lub działanie niewłaściwe) wskaźnika temperatury na desce rozdzielczej.
Rola czujnika temperatury w silnikach diesla
Czujnik temperatury silnika w pojazdach napędzanych dieslem pełni istotną rolę w najdroższym elemencie, czyli w układzie wtryskowym, którego zadaniem jest odpowiednie zasilanie silnika olejem napędowym. Czujnik temperatury umiejscowiony jest w pompie wtryskowej i mierzy on temperaturę oleju napędowego. Dzięki danym przekazywanym do komputera możliwe jest dostarczenie odpowiedniej ilości paliwa w zależności od pracy silnika i jego temperatury. Innym zadaniem tego czujnika jest zabezpieczenie silnika przed przegrzaniem.
Awaria czujnika temperatury silnika nie jest sygnalizowana bezpośrednio. Może być wskazana przez kontrolkę "check engine" lub przez zapalenie kontrolki świec żarowych. Dopiero podłączenie do odpowiedniego urządzenia diagnostycznego i odczytanie kodu umożliwia zdiagnozowanie awarii czujnika. Jeżeli czujnik jest nieszczelny, może to powodować gaśnięcie silnika, w okolicy pompy wtryskowej wyczuć też można zapach oleju napędowego. Jeżeli dojdzie do przerwania obwodu, to silnik może pracować bardzo nierówno. Jeżeli ma miejsce zwarcie, komputer może odczytywać zbyt wysokę temperaturę, w związku z czym silnik zostaje unieruchomiony i nie ma możliwości ponownego włączenia go.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Czy zabraknie ropy naftowej? Z jakich źródeł jest pozyskiwana?
- 20 lat temu wyprodukowanego ostatniego Poloneza. "Frajda, którą daje z jazdy, jest nie do opisania"
- Samochód z nieważnym badaniem technicznym. Jaki mandat można za to dostać?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: ljubaphoto/Getty Images