Cukier brzozowy wykorzystuje się jako zamiennik tradycyjnego białego cukru. Jest szczególnie zalecany w diecie diabetyków, gdyż ma niski indeks glikemiczny. Cukier brzozowy można stosować do słodzenia napojów, a także jako dodatek do wypieków czy domowych przetworów owocowych.
Ksylitol - co to jest?
Cukier brzozowy, inaczej ksylitol, jest substancją słodzącą pochodzenia naturalnego, stosowaną jako zdrowszy zamiennik dla tradycyjnego białego cukru buraczanego. Jest odporny na działanie wysokich temperatur, dzięki czemu nie traci swoich właściwości podczas obróbki termicznej. Znajduje zastosowanie jako dodatek do żywności w przemyśle spożywczym, jak też w domowej kuchni.
Cukier brzozowy otrzymuje się z kory brzozy fińskiej. Występuje również w kolbach kukurydzy oraz w niektórych owocach, m.in. w truskawkach, gruszkach, śliwkach, jagodach i malinach. Ksylitol można kupić w wielu większych marketach oraz w stacjonarnych i internetowych sklepach ze zdrową żywnością. Swoim smakiem i wyglądem przypomina zwykły cukier.
Ksylitol - kalorie, indeks glikemiczny
Cukier brzozowy w porównaniu z tradycyjnym cukrem buraczanym jest dwa razy mniej kaloryczny. Ksylitol w 100 g dostarcza około 240 kcal, natomiast zwykły cukier zawiera ponad 400 kcal/100 g. Cukier brzozowy jest również bezpieczniejszy dla diabetyków, gdyż jest wolniej wchłaniany w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu nie wywołuje gwałtownych skoków poziomu glukozy i insuliny we krwi. Działanie to wynika z niskiego indeksu glikemicznego ksylitolu, który wynosi 8. Dla porównania indeks glikemiczny sacharozy to 70.
Właściwości ksylitolu
Właściwości ksylitolu są cenione nie tylko przez osoby chorujące na cukrzycę. Cukier brzozowy chętnie wykorzystywany jest także przy insulinooporności, upośledzonej tolerancji glukozy, nadwadze i otyłości oraz przez osoby na diecie odchudzającej. Stymuluje produkcję śliny, dzięki czemu redukuje problem suchości w jamie ustnej. Przyczynia się również do zmniejszenia kwaśnego odczynu śliny, przywracając jej naturalne pH. Ksylitol ma właściwości przeciwpróchnicze. Działanie to powoduje, że cukier brzozowy wykorzystywany jest w produkcji gum do żucia, płynów do płukania jamy ustnej oraz past do zębów. Odznacza się delikatną miętową wonią, wywołującą przyjemne uczucie chłodu, a jednocześnie neutralizującą przykry zapach z ust.
Do właściwości leczniczych cukru brzozowego należy również regulowanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu oraz hamowanie rozwoju drożdżaków i bakterii. Dzięki temu ksylitol znajduje zastosowanie przy chorobach bakteryjnych i grzybiczych. Cukier brzozowy zmniejsza łaknienie na słodycze, podnosi odporność organizmu oraz ogranicza ryzyko powstawania zajadów w kącikach ust. Ponadto pobudza wchłanianie wapnia w jelitach, dbając o prawidłową konsystencję kości i wzmacniając ich mineralizację. Z tego powodu zalecany jest osobom z osteoporozą, a także w diecie dzieci od 3. roku życia, u których zachodzą procesy kształtujące układ kostny. Ksylitol z brzozy znajduje zastosowanie w irygacji jamy nosowej i zatok. Dodawany jest również do kropli do nosa zwalczających nieżyt i redukujących obrzęk śluzówki.
Ksylitol - szkodliwość, skutki uboczne
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) nie wykazały szkodliwości ksylitolu. Nie ustalono również dopuszczalnej dobowej dawki spożycia cukru brzozowego. Należy jednak pamiętać, że nadmierna ilość cukru z kory brzozy w diecie może wywoływać pewne objawy niepożądane. Skutki uboczne ksylitolu to: bóle brzucha, gazy, biegunka, skurcze. Zalecana dzienna ilość cukru brzozowego wynosi maksymalnie 15 g, czyli około 3-4 łyżeczki. Ksylitol nie jest wskazany w diecie dzieci poniżej 3. roku życia, co wynika z niewystarczającej dojrzałości przewodu pokarmowego. Może być bezpiecznie stosowany w ciąży oraz przez kobiety karmiące piersią.
Zastosowanie ksylitolu
Ksylitol znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym jako dodatek do żywności. Można go również wykorzystywać we własnej kuchni. Cukier brzozowy doskonale sprawdza się jako słodzik do napojów, zarówno gorących, jak i zimnych. Stosowany jest jako alternatywa dla zwykłego cukru przy przygotowywaniu rozmaitych deserów. Ksylitol dodaje się do domowych wypieków - ciast, ciasteczek, muffinek oraz przetworów owocowych, np. dżemów, konfitur, soków i kompotów.
Zobacz także:
- Rozgrzewający dżem śliwkowy - wspiera metabolizm i perystaltykę jelit. Czy może pomóc w odchudzaniu?
- Leczo w słoiku. Przepis na smaki lata w zimie
- Kiszony czosnek. Przepis na jesienną odporność
Zobacz wideo: Zdrowe przepisy bez cukru
Autor: Adrian Kowalczyk
Źródło zdjęcia głównego: morisfoto/Getty Images