Sos beszamelowy do lasagne, zapiekanki, a może wegański? Jak przyrządzić jego podstawową wersję i z czym najlepiej go podawać? Jaka jest historia sosu beszamelowego i kto go przygotował po raz pierwszy?
Sos beszamelowy – trochę historii
Sos beszamelowy pochodzi z Francji. Za przygotowanie jego unikatowej receptury odpowiada Louis de Bechamel, który był ważnym urzędnikiem na dworze Ludwika XIV. Od jego nazwiska sos wziął swoją nazwę. Przepis na beszamel jest pozornie prosty, ale warto wiedzieć, że na opracowanie jego proporcji Louis de Bechamel poświęcił kilkanaście lat. Właśnie w jego prostocie tkwi sekret smaku.
Przepisy Grzegorza Zawieruchy
Do czego podaje się sos beszamelowy?
Do czego podaje się sos beszamelowy? Otóż jest on dobrym dodatkiem np. do słynnych lasagne. Oprócz tego sprawdzi się jako sos do białego mięsa oraz warzyw i zapiekanek. Warto wiedzieć, że beszamel można urozmaicić różnymi dodatkami czy przyprawami . Świetnie smakuje na przykład sos beszamelowy z czosnkiem czy z serem. Może on być także bazą do innych sosów, na przykład do sosu Mornay , który podkreśla smak dań z baraniny, ryb, drobiu czy cielęciny.
Podstawowy sos beszamelowy - przepis krok po kroku
Przepis na sos beszamelowy jest bardzo prosty. Wystarczy kilka składników, które zazwyczaj każdy ma pod ręką w swojej kuchni.
Składniki (na ½ litra sosu):
- 4 łyżki mąki pszennej;
- 25 gramów masła;
- 2 szklanki mleka;
- 1 szczypta soli;
- 1 szczypta pieprzu;
- 1 gałka muszkatołowa.
Sposób przygotowania:
- Gałkę muszkatołową zetrzyj na tarce, powinno jej być około ⅓ łyżeczki.
- W rondelku rozpuść masło.
- Powoli wsypuj mąkę, szybko mieszając do momentu, aż powstanie gęsta masa.
- Następnie zacznij wlewać mleko, równie energicznie mieszając.
- Zadbaj o to, by w sosie nie powstały grudki.
- Sos podgrzewać na wolnym ogniu, stale mieszając, aż całość zgęstnieje.
- Dodaj sól, pieprz i startą gałkę muszkatołową.
- Podawaj od razu po przygotowaniu.
Sos beszamelowy wegański – przepis krok po kroku
Ta wersja sosu spodoba się osobom na diecie wegańskiej. Jest równie prosty, co przepis podstawowy, jednak mogą go spożywać osoby, które nie powinny lub nie chcą spożywać produktów odzwierzęcych.
Składniki (na ½ litra sosu):
- ½ litra napoju sojowego bez dodatku soli i cukru;
- 60 gramów masła roślinnego;
- 40 gramów mąki pszennej;
- 1 szczypta soli;
- 1 szczypta pieprzu;
- 1 szczypta gałki muszkatołowej.
Przygotowanie:
- Do małego rondelka włóż masło roślinne.
- Podgrzewaj do momentu, aż się roztopi.
- Powoli dodawaj mąkę, energicznie mieszając zawartość rondelka.
- Następnie wlewaj powoli napój roślinny, ciągle mieszając.
- W sosie nie powinno być grudek.
- Tak samo, jak w przypadku klasycznego przepisu należy podgrzewać, aż całość zgęstnieje i stale mieszać, aby masa nie przystała i nie zrobiły się grudki.
- W międzyczasie dodaj sól, pieprz i gałkę muszkatołową.
Sos beszamelowy dla alergików – bez laktozy i bez glutenu
Sos beszamelowy bez mleka, masła i glutenu? Czy to możliwe? Tak, taki sos to zdrowsza wersja dla osób, które muszą bardziej niż pozostali zadbać o swoje zdrowie.
Składniki (na ½ litra sosu):
- 2 szklanki mleka bez laktozy;
- 4 łyżki mąki kukurydzianej;
- 4 łyżki oleju kokosowego lub masła bez laktozy;
- 1 szczypta soli;
- 1 szczypta pieprzu;
- 1 szczypta gałki muszkatołowej.
Przygotowanie:
- W małym garnku umieść olej kokosowy lub masło bez laktozy;
- Podgrzewaj do momentu, aż się rozpuści.
- Dodaj mąkę, mieszając, by wszystkie składniki dokładnie się połączyły i pamiętając, że mąka nie może się przypalić.
- Następnie wlewaj powoli mleko, również mieszając, najlepiej przy użyciu trzepaczki.
- W międzyczasie dodaj wszystkie przyprawy.
- Całość podgrzewaj, aż masa zgęstnieje.
Beszamelowy sos czosnkowy - przepis krok po kroku
Ciekawym pomysłem jest przygotowanie sosu beszamelowego z czosnkiem, który doda aromatu i podkreśli smak każdej potrawy, do której zostanie dodany.
Składniki (na ½ litra sosu):
- 2 szklanki mleka;
- 4 łyżki masła;
- 4 łyżki mąki pszennej;
- 1 szczypta soli;
- 1 szczypta pieprzu;
- 6 ząbków czosnku.
Przygotowanie:
- Przeciśnij czosnek przez praskę.
- Masło rozpuść w garnku.
- Dodawaj mąkę, szybko mieszając i nie dopuszczając, by mąka zbrązowiała.
- Powoli dolewaj mleko, ciągle mieszając.
- Dodaj sól oraz pieprz i gałkę muszkatołową.
- Na koniec dodać przeciśnięty przez praskę czosnek do sosu.
- Podgrzewać, stale mieszając, aż całość zgęstnieje.
Sos Monray - przepis krok po kroku
Ten sos przygotowuje się na bazie sosu beszamelowego. Oprócz składników na beszamel można w nim znaleźć także ser oraz śmietanę. Jest to zatem wersja nieco bardziej kaloryczna.
Składniki (na 300 mililitrów sosu):
- 1 szklanka sosu beszamel;
- 100 g śmietany 18%;
- pół szklanki tarkowanego sera;
- 3 łyżki startego parmezanu.
Przygotowanie:
- Przygotuj sos beszamelowy.
- Pod koniec gotowania zmniejsz ogień i dodaj śmietanę, starty ser cheddar oraz parmezan.
- Mieszaj energicznie przy pomocy trzepaczki, aż uzyskasz gęsty krem.
Zobacz także:
- Charakterystyczne potrawy kuchni francuskiej, które można przygotować we własnym domu
- Co to jest foie gras i czy można przygotować je w zaciszu domowym?
- Czy można zmieniać tradycyjne przepisy kuchni francuskiej i włoskiej? "Dajmy ludziom wolność, żeby zjedli coś pysznego"
Zobacz wideo: Zdrowe domowe sosy i dressing
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Qwart/Getty Images