Na czym polega kiszenie? Co i jak kisić?

Lipiec i sierpień to miesiące, w których dostępnych jest najwięcej świeżych owoców i warzyw. Doskonałym sposobem zachowania ich smaku na dłużej, w nieco zmienionej formie, jest kiszenie. Co i dlaczego warto kisić? Na czym polega ten proces?

Dlaczego warto kisić i jeść kiszonki?

Kiszenie to sposób przetwarzania żywności w celu jej utrwalenia i osiągnięcia charakterystycznych, intensywnych smaków. Ich włączenie do diety usuwa toksyny z organizmu, przeciwdziała infekcjom i stanom zapalnym, wzmacnia odporność, dostarcza wielu witamin, błonnika i licznych składników mineralnych.

Liczne badania udowodniły, że bakterie znajdujące się w jelitach, mają istotny wpływ na zdrowie całego organizmu, a ten, aby sprawnie funkcjonował, potrzebuje odpowiednich substancji odżywczych i probiotyków. Doskonałym ich źródłem są wszelkiego rodzaju kiszonki - te z warzyw i owoców. Zawartość kwasu mlekowego sprawia, że są nazywane "naturalnymi probiotykami". Obecność kiszonek w diecie korzystnie wpływa na kondycję układu pokarmowego, sylwetkę, zdrowie, a nawet samopoczucie psychiczne. Warto je jeść szczególnie jesienią i zimą, gdy brakuje świeżych owoców i warzyw, a organizm potrzebuje wzmocnienia.

Warto jednak wiedzieć, że marynowanie octem czy pasteryzowanie, to nie to samo co kiszenie, któremu towarzyszy proces fermentacji.

Na czym polega kiszenie?

Kiszenie to proces fermentacji mlekowej przeprowadzany przez bakterie mlekowe. Cukry proste zawarte w komórkach roślinnych rozkładają się na kwas mlekowy, hamując m.in. proces gnicia.

Prawidłowy przebieg kiszenia zależy od:

zawartości w surowcu cukrów (1–1,5%) i wody (ok. 70%),
utrzymania kiszonek w pierwszych dniach fermentacji w temperaturze 15–20 °C,
usunięcia powietrza (bakterie przeprowadzające proces są beztlenowe) np. przez ubicie (kapusta) lub zalanie solanką.

Wykonanie kiszonek polega na zalaniu świeżych, czystych warzyw lub owoców solanką z dodatkiem przypraw. Solanka to nic innego jak roztwór wody z solą. Jedyny wyjątek stanowi kiszona kapusta, którą kisić można w wyciśniętym podczas jej ugniatania soku. Do kiszonek najczęściej dodawany jest kminek, ziele angielskie, liście laurowe, estragon i jałowiec.

Co można kisić?

Nie ma chyba owoców i warzyw, których nie dałoby się ukisić. Oprócz najbardziej popularnych w Polsce kiszonej kapusty i ogórków, z powodzeniem można zalewać solanką buraki, marchew, cebulę, czosnek, fasolkę szparagową, cukinię, paprykę, kalafior, brokuł, bakłażany, szparagi, rzodkiewki, pomidory, rzepę, bób itd.

Wśród kiszonych owoców szczególnie popularne są cytryny, śliwki, jabłka, gruszki, ale też truskawki, rabarbar, a nawet banany.