Kuchnia Sebastiana Olmy
Nazwa sosu aioli pochodzi z języka prowansalskiego i stanowi połączenie dwóch słów: alh (czosnek) i òli (oliwa). Znajomość etymologii tego terminu pozwala domyślić się, czym jest ten przysmak. Na pierwszy rzut oka dość łatwo pomylić sos aioli z majonezem. Zarówno wygląd, jak i konsystencja są bardzo podobne. Te dwa produkty różni jednak smak, który w przypadku tzw. masła z Prowansji jest wyjątkowo intensywny.
Podstawowy przepis na sos aioli
Przepis na sos aioli jest niezwykle prosty, a wykonanie go zajmuje dosłownie kilka minut. W związku z tym przysmak ten może przygotować każdy, nawet osoby, które nie posiadają rozwiniętych zdolności kulinarnych. Należy jednak pamiętać, że sposobów na przyrządzenie tego specjału jest naprawdę wiele. W zależności od konkretnego kraju czy regionu południowej Europy receptury mogą różnić się od siebie. Każdy ma bowiem swoją wizję tego, jak powinien wyglądać oryginalny przepis na sos aioli. Mimo wielości receptur podstawowy przepis na sos aioli oparty jest zazwyczaj na kilku kluczowych składnikach. W dawnych czasach do jego przygotowania używano jedynie czosnku, soli i oliwy z oliwek. Wiele osób wciąż jest przywiązanych do tego tradycyjnego przepisu. Mimo to współczesna wersja może być nieco bardziej rozbudowana. Jak zrobić sos aioli? Składniki (na ok. 250–300 g sosu):
- 3–4 ząbki czosnku (lub więcej, jeżeli chce się uzyskać wyjątkowo intensywny smak),
- żółtko jajka,
- 200–250 ml oliwy z oliwek,
- łyżka soku z cytryny,
- szczypta czarnego pieprzu i soli morskiej.
Przygotowanie:
- Obierz ząbki czosnku z łupin i rozgnieć je, a następnie przełóż do miski.
- Do miski z czosnkiem dodaj żółtko i ubij je.
- Do zawartości miski dolej małym strumieniem oliwę z oliwek, cały czas energicznie mieszając.
- Przypraw sos aioli odrobiną pieprzu i soli morskiej, dokładnie wymieszaj.
- Na koniec dolej sok z cytryny i ubijaj wszystko, aż uzyskasz jednolitą masę.
Gotowe! Aby ułatwić sobie gotowanie, można oczywiście przyrządzić sos aioli z majonezem. Do kupionego produktu wystarczy dodać kilka rozgniecionych lub przeciśniętych przez praskę ząbków czosnku. Mimo wszystko warto pokusić się o wykonanie pełnego przepisu. Własnoręcznie przygotowany dip będzie o wiele bardziej naturalny w smaku, a jego przygotowanie przyniesie więcej satysfakcji.
Przepis na sos aioli w wersji ziołowej
Sos aioli można nieco urozmaicić. Czosnkowy dip jest doskonałą bazą, z którą dobrze łączą się inne składniki. Choć nie będzie to już oryginalny przysmak rodem z Prowansji, warto pokusić się o drobne eksperymenty kulinarne. Dzięki dodatkowi ziół i niewielkim zmianom w recepturze sos aioli zyska więcej aromatu i będzie jeszcze bardziej wyrazisty w smaku. Składniki (na ok. 285 g sosu):
- 3–4 ząbki czosnku,
- 2 żółtka jajek,
- łyżka musztardy,
- łyżka soku z limonki,
- 100 ml oliwy z oliwek,
- 100 ml oleju roślinnego (np. słonecznikowego),
- garść świeżych ziół, np. bazylii, oregano, kolendry i mięty,
- sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie:
- Do miski wbij dwa żółtka jajek i dobrze je rozbełtaj.
- Obierz czosnek, przeciśnij go przez praskę lub rozgnieć nożem i dodaj do żółtek.
- Dla uzyskania ciekawego smaku dodaj musztardę (najlepiej ostrą).
- Dodaj oliwę z oliwek, a następnie olej roślinny. Pamiętaj, aby tłuszcz dolewać niewielkim strumieniem, mieszając przy tym zawartość miski tak, by składniki dobrze się połączyły.
- Drobno posiekaj dowolne zioła. Dobrą kompozycję stanowią np. te wymienione w składnikach przepisu na sos aioli. Opcjonalnie możesz też wykorzystać zioła suszone.
- Wsyp zioła do miski, dolej sok z limonki i przypraw solą i pieprzem. Mieszaj do uzyskania jednolitej, zwartej konsystencji.
Pikantny sos aioli
Miłośnicy wyjątkowo ostrych smaków mogą też przygotować pikantny sos aioli z wykorzystaniem papryczki chili. Składniki (na ok. 285 g sosu):
- 2–3 ząbki czosnku,
- ½ papryczki chili (lub mała łyżeczka sproszkowanego chili),
- 2 żółtka jajek,
- 200 ml oliwy z oliwek,
- 3–4 łyżki octu winnego,
- sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie:
- Wbij żółtka jajek do miski i rozmieszaj.
- Jeżeli korzystasz ze świeżego chili, rozkrój je i usuń pestki. Następnie drobno posiekaj pozostałą część papryczki i przełóż do miski. W przypadku sproszkowanego chili po prostu je dosyp.
- Czosnek przeciśnij przez praskę lub rozgnieć go i również dodaj do sosu.
- Cały czas mieszając, dolej oliwę z oliwek, a następnie ocet winny.
- Na koniec pikantny sos aioli przypraw solą i pieprzem.
Z czym jeść sos aioli?
Sos aioli stanowi doskonały dodatek do wielu potraw. Bardzo często podawany jest do krewetek, ponieważ w wyjątkowy sposób podkreśla ich smak. Ponadto można łączyć go z mięsem różnego typu, np. z kurczakiem czy wieprzowymi stekami. Sos aioli podawany jako dip sprawdzi się też w towarzystwie surowych lub grillowanych warzyw, frytek, pizzy oraz chipsów. Można również wykorzystać go w formie dressingu do sałatek. Co ciekawe, sos aioli bywa też dodawany do chłodnika gazpacho.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Najlepszy rostbef i grzybowe aioli w Polsce!
- Jak przygotować idealny sos ailloli i z czym go podawać?
- Tatar, dorsz z sosem aioli i inne proste dania z majonezem
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Naomi Rahim/Getty Images