Praca i finanse
Sposób przeprowadzania zwolnień w firmie zależy od wielu czynników. Czasem pracodawca jest zmuszony wdrożyć procedurę przewidzianą dla zwolnień grupowych. Jakie prawa przysługują wtedy pracownikom przedsiębiorstwa?
Procedury przeprowadzania grupowych zwolnień - kogo dotyczą i na czym polegają?
Procedury związane z przeprowadzaniem zwolnień grupowych dotyczą pracodawców, którzy zatrudniają przynajmniej 20 pracowników. Podlegają oni ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Ustawa ta zwana jest potocznie ustawą o zwolnieniach grupowych, gdyż jednym z regulowanych przez nią obszarów jest właśnie tryb przeprowadzania takich zwolnień. Procedura ta jest dość mocno sformalizowana.
O zwolnieniach grupowych możemy mówić, gdy w okresie do 30 dni następuje rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę oraz na mocy porozumienia stron, a wspomniane zwolnienie obejmuje co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, ale mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Pracodawca, który planuje zwolnienia grupowe w swojej firmie, musi dopełnić wielu formalności. Wśród nich są: skonsultowanie zamiaru zwolnień grupowych z działającymi w przedsiębiorstwie organizacjami związkowymi (jeśli w zakładzie nie funkcjonują związki zawodowe, konsultacje powinny się odbyć z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w sposób zwyczajowo przyjęty w danej firmie), skierowanie do związków zawodowych pisma zawiadamiającego o planowanych zwolnieniach grupowych, a także przekazanie odpowiednich informacji powiatowemu urzędowi pracy.
Odprawa - komu i ile przysługuje przy zwolnieniu grupowym?
W sytuacji zwolnień grupowych pracownikom przysługuje odprawa pieniężna. Jej wysokość ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy czym nie może być ona większa niż 15-krotne minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów, obowiązujących w dniu rozwiązania stosunku pracy. Na temat aktualnie obowiązującej kwoty minimalnego wynagrodzenia przeczytasz tutaj.
W ramach zwolnienia grupowego pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy ponad 8 lat.
Zwolnienia grupowe a okres wypowiedzenia
W przypadku zwolnień grupowych obowiązują standardowe, zawarte w Kodeksie Pracy okresy wypowiedzenia.
Na umowie o pracę zawartej na czas określony i nieokreślony wynoszą one:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata..
W przypadku umowy o pracę na okres próbny, długość okresu wypowiedzenia wynosi natomiast:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Którzy pracownicy są objęci ochroną w sytuacji grupowych zwolnień?
Nie każdy pracownik może zostać zwolniony podczas przeprowadzanych w firmie zwolnień grupowych. Rozwiązać umowy w sposób definitywny nie można między innymi pracownicom w ciąży, a także osobom przebywającym na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim i ojcowskim. Dozwolone jest jedynie wypowiedzenie tym pracownikom dotychczasowych warunków pracy i płacy.
Objęci ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy podczas zwolnień grupowych są też między innymi pracownicy:
- którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego,
- którzy są członkami zarządu zakładowej organizacji związkowej,
- którzy są członkami zakładowej organizacji związkowej, upoważnionymi do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy,
- którzy są społecznymi inspektorami pracy,
- którzy zostali powołani do odbycia czynnej służby wojskowej, służby zastępczej, zasadniczej służby wojskowej albo przeszkolenia wojskowego,
- którzy są członkami rady pracowników lub przedstawicielami pracowników uprawnionym do uzyskiwania od pracodawcy informacji i prowadzenia z nim konsultacji.
Wobec tych pracowników, podobnie jak w przypadku pracownic w ciąży i osób na urlopach rodzicielskich, można zastosować wyłącznie procedurę wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy.
Podczas zwolnień grupowych pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę również z pracownikiem przebywającym na zwolnieniu lekarskim. Od tej zasady jest jednak wyjątek. Ustawa przewiduje rozwiązanie umowy takiemu pracownikowi, gdy upłynie okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Dramatyczne historie utraty pracy. "Nie dość, że cię wyrzucamy, to jeszcze zmiażdżmy psychicznie"
- Zwolnienie z pracy – dyscyplinarne, w ciąży lub na zwolnieniu lekarskim. Poradnik
- Choroba psychiczna a praca. Czy należy powiedzieć o niej pracodawcy?
Autor: Regina Łukasiewicz
Źródło: pit.pl, kadry.infor.pl
Źródło zdjęcia głównego: Anchalee Phanmaha/GettyImages