Strefa przemarzania jest podstawowym czynnikiem warunkującym powstawanie nowego budynku, a także sposób doprowadzania nowych sieci kanalizacyjnych i wodnych lub naprawę oraz wymianę starych. To także bezpośredni wyznacznik, na jakiej głębokości danego terenu dochodzi do zamarzania wody. Czym dokładnie jest strefa przemarzania gruntu i do czego służy? Poznaj podział stosowany w Polsce.
Piękne wnętrza
Strefy przemarzania a głębokość przemarzania
Strefy przemarzania są ściśle związane z głębokością przemarzania gruntu. W zależności od strefy klimatycznej, a także rodzaju podłoża, czyli gruntu, wyznacza się dozwoloną i optymalną głębokość przeprowadzenia podziemnych wodociągów oraz głębokość stawiania fundamentów budynków. W Polsce strefy przemarzania dzieli się w zależności od regionu. Za średnią głębokość przemarzania w kraju uznaje się ok. 1 metr poniżej poziomu danego terenu.
Strefa przemarzania – co to jest?
Przemarzanie gruntu związane jest z obniżającymi się temperaturami i zmianą pory roku. Jest to zjawisko okresowe, polegające na zamarzaniu wody w podłożu. Występuje jedynie na obszarach, w których dochodzi do silnych mrozów. Nie jest typowe dla ciepłej części świata, w której przez cały rok panuje dodatnia temperatura. W Polsce zjawisko związane jest z nadejściem zimy, obniżaniem się temperatury i jej długotrwałym utrzymywaniem się na poziomie poniżej 0℃.
Szybkość i głębokość zamarzania gruntu są zależne od temperatury powietrza i gleby, formy ukształtowania terenu, rodzaju oraz struktury gruntu. Najgorsze typy gruntu to wszystkie rodzaje gleby drobnoziarnistej, które są skłonne do gromadzenia sporych ilości wody. W rezultacie zamarzania wody dochodzi do zwiększania się objętości całego podłoża, które z kolei prowadzi do trwałych uszkodzeń w konstrukcjach budowlanych i systemach dostarczania wody.
Strefa przemarzania gruntu w Polsce – ile jest stref?
W Polsce można wyodrębnić cztery strefy przemarzania gruntu. W zależności od regionu głębokość przemarzania może wynosić od 80 do nawet 140 m. Na tej podstawie określa się głębokość przyszłych fundamentów oraz głębokość przeprowadzenia rurociągów z wodą lub kanalizacją. Strefy wprowadzono w momencie uformowania się granic Polski w ich obecnym kształcie.
Strefa przemarzania gruntu – jaka jest norma?
Norma przemarzania gruntu różni się w zależności od regionu Polski:
- północno-wschodnia część kraju – 1,4 m;
- centralna część – 1 m;
- południowa, południowo-wschodnia część kraju oraz góry – 1,0 m;
- zachodnia i południowo-zachodnia część – 0,8 m.
Strefy przemarzania w Polsce – czym grozi ich nieuwzględnienie?
W przypadku budowania nowych sieci rurociągów lub stawiania murowanego budynku nieuwzględnienie strefy przemarzania może wiązać się z dużymi uszkodzeniami, które pojawiają się z okresie zimowym, a w rezultacie z wygenerowaniem kolejnych wydatków.
Nieprzestrzeganie zasady, którą jest konieczność umieszczania fundamentów poniżej głębokości przemarzania wyznaczonej dla danego regionu w Polsce, grozi przede wszystkim przemieszczeniem się fundamentu oraz pojawieniem się wysadzin mrozowych i w rezultacie np. pękaniem ścian, sufitów czy podłóg.
W każdym kraju strefy przemarzania są inne. W cieplejszych częściach świata, gdzie przez cały rok nie ma mrozu, fundamenty budowli i rurociągi mogą być umieszczane znacznie płycej. Inne zasady panują także w państwach czy regionach, w których grunt jest stale zamarznięty.
Strefa przemarzania w Polsce a głębokość fundamentów
Istnieje przekonanie, że fundamentowanie musi odbywać się na poziomie niższym, niż wyznaczona w danym obszarze strefa przemarzania. Teoretycznie jest możliwe inne rozwiązanie, nie jest ono jednak zbyt popularne, ponieważ wymagałoby przeprowadzenia dodatkowych analiz podłoża, a różnica ostatecznych kosztów nie byłaby aż taka duża. Przyjmuje się, że fundamenty wszystkich budynków są osadzane na odgórnie wyznaczonej głębokości dla zachowania bezpieczeństwa, a nie tylko tych stawianych na glebach gliniastych i torfowych, które bez wątpienia zwiększyłyby swoją objętość w rezultacie zamarzania.
Polska strefa przemarzania nie ma zastosowania tylko w przypadku konstrukcji, u których szkody wyrządzone przez zmienianie objętości i nieznaczne ruchy podłoża nie byłyby zbyt duże. W przypadku budynków gospodarczych, drewnianych altanek, szop lub murowanych słupów ogrodzeniowych nie stosuje się zasady fundamentowania poniżej wyznaczonej głębokości przemarzania, ponieważ ewentualne straty są nieporównywalnie niższe w porównaniu do spękania murów domu.
Zobacz także:
- Szklane, rustykalne, fikuśne. Najmodniejsze wazony sezonu zachwycają kształtem i kolorem
- Jak krok po kroku zbudować ptasi domek? "Możemy zastosować materiały zabezpieczające"
- Ma 8-tonową skałę w salonie i dwie ściany z żywymi roślinami. "Największe wyzwanie budowlane"