Szachownica kostkowata to wieloletnia roślina cebulowa, świetnie nadająca się do uprawy w polskim klimacie. Jest gatunkiem mrozoodpornym, który przy odpowiedniej pielęgnacji będzie cieszyć oko przez wiele lat. W Polsce szachownica kostkowata jest objęta ścisłą ochroną gatunkową, rzadko można spotkać jej dziko rosnące egzemplarze. Naturalnym środowiskiem występowania szachownicy kostkowatej są wilgotne łąki, często rośnie w pobliżu roślin o podobnych preferencjach względem podłoża i stanowiska. Ze względu na to, że w przyrodzie szachownic kostkowatych jest coraz mniej, pozyskanie ich do ogrodu jest możliwe tylko poprzez zakup sadzonek w sklepach ogrodniczych. Sprawdź, jak wygląda uprawa szachownicy kostkowatej oraz czym wyróżnia się ta roślina. Dlaczego warto mieć ją w ogrodzie?
Szachownica kostkowata – charakterystyka rośliny
Szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris ) jest rośliną pochodzącą z klimatu umiarkowanego. Naturalnie rosnące egzemplarze można spotkać wyłącznie na półkuli północnej. Roślina wyróżnia się niewielkim wzrostem (osiąga wysokość do 30–40 cm). Można spotkać także mniejsze osobniki. Szachownica kostkowata jest rośliną całkowicie mrozoodporną. Ze względu na to, że dziko rośnie także w polskim klimacie, świetnie radzi sobie w okresie zimowania i nie wymaga dodatkowego zabezpieczania.
Rośliny i kwiaty
Nazwa rośliny związana jest z wyglądem jej kwiatów, na których znajduje się wyraźnie zaznaczony wzór szachownicy. Kwiaty pojawiają się wiosną, są dzwonkowate i dość szerokie, zwisają luźno. Mogą być pojedyncze lub podwójne. Gatunek nie ma zbyt dekoracyjnych liści – są one dość cienkie, długie i nieliczne, pojawiają się na całej długości łodygi w nieregularnych odstępach. Zazwyczaj mają kolor zielony lub szarozielony.
Popularne odmiany szachownicy kostkowatej
Ze względu na dużą dekoracyjność kwiatów rośliny, powstałe odmiany różnią się od siebie głównie ich kolorem. Wszystkie są niezwykle ozdobne i nadają się do uprawy w ogrodzie, mają wymagania takie same jak czysty gatunek. · Odmiana ‘Alba’ – roślina kwitnąca na biało, pięknie wyróżniająca się na tle innych kwiatów. Najlepiej prezentuje się w towarzystwie kolorowych gatunków lub ozdobnych odmian traw w neutralnych kolorach. · Odmiana ‘Pomona’ i ‘Aphrodite’ – obie rośliny wyróżniają się intensywnym, śnieżnobiałym kolorem kwiatów, na których pojawiają się nieduże różowe plamy.
Szachownica kostkowata – uprawa i pielęgnacja
Cebule szachownicy kostkowatej najlepiej sadzić do gruntu na przełomie lipca i sierpnia. Stare, zeszłoroczne cebulki można wcześniej wykopać i podzielić (to jeden ze sposobów rozmnażania rośliny, drugim jest wysiew nasion jesienią). Sadzi się je na głębokości około 7–8 cm, w regularnych odstępach co 10 cm. Podczas zakupu cebulek kwiatowych należy być ostrożnym, warto zawsze zwracać uwagę na wygląd ich łusek, ponieważ źle przechowywane rośliny mogą szybko usychać, a w rezultacie takie egzemplarze nie będą nadawały się do zasadzenia. Szachownica kostkowata dobrze czuje się na stanowiskach słonecznych, może rosnąć również w półcieniu. Preferuje podłoże przepuszczalne, wilgotne lub umiarkowanie wilgotne i żyzne. Najlepiej rośnie na glebie o lekko kwaśnym odczynie pH. Nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. W okresie długotrwałej suszy roślinę warto regularnie i obficie podlewać, tak, aby zapewnić jej stale wilgotne podłoże. Szachownica nie wymaga przycinania. Od czasu do czasu można wzbogacić podłoże odpowiednio dobranym nawozem mineralnym lub organicznym. Przy prawidłowej uprawie roślina cechuje się także dużą odpornością na choroby, jednak nadmierna wilgotność gleby lub nadmierne podlewanie mogą prowadzić do gnicia całych cebul. Najczęstszą chorobą, która atakuje szachownice kostkowatą, jest szara pleśń. Objawia się ona brunatnieniem liści, pojawieniem się szarego, puszystego nalotu na różnych częściach rośliny oraz zahamowanie jej wzrostu.
Zastosowanie szachownicy kostkowatej
Szachownica kostkowata jest najczęściej stosowana do obsadzania terenów w pobliżu sztucznych zbiorników wodnych. W naturalnym środowisku roślina pojawia się w miejscach o dużej, utrzymującej się wilgotności, w związku z czym bez problemu można umieszczać ją w bezpośrednim sąsiedztwie oczka wodnego lub stawu. Szachownica kostkowata równie dobrze poradzi sobie na rabatach w towarzystwie innych gatunków. Pięknie prezentuje się sadzona w towarzystwie pierwiosnków. Roślinę można wykorzystać także do obsadzania ogródków skalnych lub trawników. Zarówno świeże, jak i wysuszone kwiaty szachownicy można wykorzystać do tworzenia pięknych kompozycji bukietowych.
Zobacz także:
- Kwiaty balkonowe na wiosenne przymrozki. "Mamy rośliny, które poradzą sobie w takich warunkach
- Prymulki - kolorowe zwiastuny wiosny. Będą idealną ozdobą na balkon lub taras
- Skimie – jak wyglądają i jak o nie dbać?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Susanne Ludwig / Getty Imahes