- Co to jest syndrom DDD?
- Syndrom DDD – cechy rodziny dysfunkcyjnej
- Objawy syndromu DDD
- syndroSyndrom DDD – leczenie
Coraz więcej pacjentów gabinetów psychologicznych słyszy diagnozę syndromu DDD, czyli Dorosłego Dziecka z Rodziny Dysfunkcyjnej. W dzieciństwie cierpieli oni na brak poczucia bezpieczeństwa, przez co w codziennym dorosłym życiu mają problemy z budowaniem relacji, zaborczością i radzeniem sobie z emocjami. Czy syndrom ten można skutecznie zwalczyć?
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Co to jest syndrom DDD?
Syndrom DDD, czyli Dorosłego Dziecka z Rodziny Dysfunkcyjnej, jest zespołem pewnych zachowań i cech, które można zaobserwować u osoby nim dotkniętej. Do ich powstania dochodzi na skutek zaniedbań ze strony rodziny we wcześniejszych okresach życia osoby chorej. Jest efektem wielu zaniedbań natury emocjonalnej, psychicznej, jak i fizycznej. Rodzice oraz najbliższa rodzina nie dopełnili swoich podstawowych zadań opiekuńczo–wychowawczych nie tylko na skutek nadużywania alkoholu czy narkotyków, ale i innych dysfunkcjach zachowań. U dziecka konieczne było wyuczenie pewnych mechanizmów obronnych.
Najczęściej wcielały się one w pewne rolne, by próbować uratować i scalić rodzinę. Wśród nich wyróżniamy:
- kozła ofiarnego – dziecko, które sprawia problemy wychowawcze i dlatego można obwiniać je za problemy w rodzinie, tzw. czarna owca;
- bohatera – dziecko, którym można się pochwalić, dzięki któremu można utrzymywać pozory wspaniałej rodziny; świetnie się uczy i pomaga rodzicom, by zaskarbić sobie ich uwagę, szacunek i miłość;
- dziecko niewidzialne – ciche i niewyróżniające się niczym dziecko, najczęściej uciekające w świat nierzeczywisty;
- powiernika – dziecko wysłuchujące problemów rodziców;
- sojusznika – dziecko odgrywające rolę mediatora pomiędzy rodzicami;
- błazna – dziecko, które zabawia dorosłych, maskując swoje emocje.
Wyuczone w dzieciństwie role bardzo często przenoszone są do dorosłego życia.
Syndrom DDD – cechy rodziny dysfunkcyjnej
Warto wiedzieć, że pojęcie rodziny dysfunkcyjnej nie jest równoznaczne z rodziną patologiczną. Można zaobserwować w niej uzależnienie od alkoholu, przemoc wszelkiego rodzaju – psychiczną, fizyczną seksualną, zaburzenia psychiczne oraz przewlekłe choroby członków rodziny. Rodzina dyskusyjna to także taka, w której doszło do rozpadu np. na skutek rozwodu, śmierci rodzica czy jego emocjonalnej nieobecności.
W tego typu rodzinach zaobserwować można również pracoholizm. Pojawia się w nich brak poszanowania przestrzeni i odrębności dziecka, nadmierna kontrola i brak zaufania. Rodzice mogą także obarczać swoje dzieci zbyt dużymi wymaganiami. W tego typu rodzinach od dziecka wymagane jest zachowywanie się jak dorosła, odpowiedzialna osoba. Zmuszone jest ono do wykonywania wszystkiego najlepiej, jak potrafi. W rodzinie brakuje bliskości i szacunku. Rodzice stosują zaprzeczenie i wyparcie, nie zauważając swoich błędów i nieprawidłowości.
Objawy syndromu DDD
Mówi się, że osoby z syndromem DDD uwięzione są w swoim dzieciństwie, którego nie mogły w pełni przeżyć. Dodatkowo są bardzo smutne, drażliwe, obarczone ciągłym uczuciem niepokoju. Mają problemy z koncentracją i nieustannym zamartwianiem się o przyszłość – zawsze spodziewają się negatywnych konsekwencji swoich działań. Osobom z syndromem DDD towarzyszy ciągły wstyd, niskie poczucie własnej wartości, kompetencji i umiejętności (co ważne, unikają podnoszenia swoich kwalifikacji). W relacjach międzyludzkich można zaobserwować ogromne trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu więzi oraz poczucie samowystarczalności. Chorzy muszą mieć ciągłe poczucie kontroli.
Objawami syndromu DDD są:
- nieumiejętność rozmawiania o emocjach i uczuciach,
- nieradzenie sobie z emocjami (głównie ze złością),
- brak jakiejkolwiek satysfakcji z bliższej relacji,
- zaniżenie poczucie kobiecości lub męskości.
Takie osoby mają ogromne trudności z odnalezieniem się w roli rodzica i podołaniem jej – boją się założenia rodziny.
Syndrom DDD – leczenie
Przyczynami zgłaszania się chorych do terapeuty jest niemożność zaangażowania się w stały związek, jak i problemy emocjonalne. Syndromowi DDD często towarzyszą inne zaburzenia ze strony psychiki, takie jak depresja czy nerwica. Syndrom ten, podobnie jak inne zaburzenia psychiczne, można leczyć w skuteczny sposób. Terapia oparta jest na przepracowaniu dzieciństwa, trudnego wzorca i doświadczeń wyniesionych z tego okresu. Psycholog pomaga także nauczyć się funkcjonowania bez poczucia winy i wewnętrznego przymusu ratowania innych. Konieczna jest nauka zaufania. Elementem psychoterapii jest także uporządkowanie relacji z rodzicami. W przypadku poważniejszych zaburzeń zasadne może być zastosowanie farmakoterapii.
Zobacz także:
- Wciąż pomagasz innym zapominając o sobie? To może być syndrom wybawiciela
- Odnosisz sukcesy i czujesz się niewystarczająca? "Syndrom oszusta sprawia, że nie sięgamy po swoje cele"
- Co to jest syndrom białego fartucha i czy da się nad nim zapanować?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: nicoletaionescu/Getty Images