Fagofobia to niezwykle rzadko występujący lęk. Podobnie jak w przypadku innych fobii, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, a nawet mogą zagrozić życiu osoby chorej, wymaga ona odpowiedniego leczenia psychiatrycznego.
Fagofobia – co to jest i na czym polega?
Nazwa "fagofobia" pochodzi od greckich słów phagein ("jeść") i phobos ("strach"). Nie oznacza ona jednak strachu przed jedzeniem, a raczej przed samą czynnością połykania. Jeszcze kilka lat temu fobia ta uznawana była również za obawę przed uduszeniem, jednak te dwie jednostki chorobowe zostały rozróżnione.
Istotą fagofobii jest strach przed zakrztuszeniem się lub zadławieniem. Dotyczy ona zarówno połykania jedzenia, czyli pokarmów stałych, jak i płynów. Nie istnieją statystyki, dotyczące tego, jak wiele osób cierpi na tę przypadłość. Jest ona jednak niezwykle rzadka.
Skąd bierze się lęk przed połykaniem?
Przyczyny fagofobii mogą być bardzo zróżnicowane. Istnieje jednak kilka powodów, które mogą doprowadzić do powstania tego nietypowego schorzenia. Jednym z nich jest oczywiście sytuacja, w której dana osoba zakrztusiła się jedzeniem. Choroba ta może być też następstwem innych zdarzeń, na przykład gwałtu, przemocy domowej w rodzinie czy utraty kogoś bliskiego w dzieciństwie. Może również wystąpić u osób, które mają po prostu skłonność do różnego typu lęków i fobii.
Największe zagrożenia wynikające z fagofobii
Podstawowym zagrożeniem wynikającym z lęku przed połykaniem jest oczywiście utrata masy ciała i wygłodzenie. Nieprzyjmowanie odpowiedniej ilości pokarmów stałych, a nawet płynów, może doprowadzić do sytuacji, w której niezbędne będzie stosowanie kroplówek. Fagofobia może również przybierać na sile – początkowo osoba chora może unikać spożywania produktów, które budzą u niej największy lęk (na przykład orzeszki, pożywienie, które jest twarde), a z czasem zaprzestać jedzenia także innej żywności. Co bardzo ważne, fobia ta może również dotyczyć przyjmowania leków.
Leczenie fagofobii
Fagofobia traktowana jest jako zaburzenie psychiczne, dlatego niezbędne jest tutaj leczenie psychiatryczne. Należy pamiętać, że wiele dzieci ma lęk przed połykaniem różnych pokarmów, jednak bardzo szybko z tego wyrastają. Jeśli jednak tego typu strach pojawia się u osoby dorosłej, można podejrzewać fobię. Pierwszym krokiem jest oczywiście psychoterapia – pomoże ona ustalić, jakie są przyczyny choroby i, jeśli będzie to możliwe, wpłynie na redukcję stanów lękowych. Kolejnym etapem jest leczenie psychiatryczne – tutaj od specjalisty zależy, jakie metody terapii zastosuje.
W przypadku osób cierpiących na fagofobię bardzo ważne jest przyjmowanie odpowiednich pokarmów. Należy unikać wszystkich produktów, które sprawiają, że odczuwalna obawa jest zwielokrotniona – zamiast tego warto podawać posiłki o gładkiej konsystencji, takie jak jogurty bez kawałków owoców czy dobrze zmiksowane zupy – kremy. Być może w miarę stosowania terapii problem uda się wyleczyć na tyle, że pacjent zechce wrócić do przyjmowania bardziej zróżnicowanego jedzenia.
Jak pomóc osobie chorej na fagofobię?
U wielu osób fagofobia może budzić uśmiech, jednak choroba ta może być bardzo poważnym problemem. Z tego powodu ważne jest nie tylko odpowiednie leczenie, które należy zacząć już przy pojawieniu się pierwszych objawów, ale też wsparcie bliskich. Biorąc pod uwagę, iż zaburzenie to może wynikać z różnego typu traumatycznych przeżyć, wszelkiego typu naśmiewanie się czy zmuszanie danej osoby do jedzenia może przynieść odwrotny skutek – włącznie z całkowitym zaprzestaniem spożywania pokarmów. Dlatego też niezwykle istotne jest, aby pomagać choremu – chodzi nie tylko o przygotowywanie posiłków o gładkiej konsystencji, ale też dbanie o jej dobre samopoczucie, aby ataki paniki się nie potęgowały. Osoby, które mają kogoś bliskiego, kto cierpi właśnie na fagofobię, powinny skonsultować się z psychoterapeutą lub psychiatrą – lekarz pomoże im przygotować się do ważnego zadania, jakim jest udzielanie wsparcia. Dzięki temu wyjście z tej fobii lub zminimalizowanie jej objawów może stać się o wiele łatwiejsze.
Zobacz także:
- Notorycznie mierzysz się z lękiem przed byciem nieperfekcyjnym, niewystarczającym? To może być atelofobia
- Fobofobia, to specyficzna fobia przed... lękiem. Jak się objawia i jak z nią żyć?
- Jak rozpoznać objawy fobii społecznej? Charakterystyka i sposoby leczenia fob
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Catherine Falls Commercial/Getty Images