Rollercoaster to miejsce, na które wchodzą odważni. Połączenie wysokości i bardzo dużej szybkości jazdy niejednego przyprawia o szybsze bicie serca. Im rollercoaster bardziej zakręcony, pełen wysokich wzniesień i stromych spadków, tym bardziej atrakcyjny. 16 sierpnia obchodzony jest Światowy Dzień Rollercoastera. Skąd się wziął pomysł na rollercoaster?
Rollercoaster – zakręcona historia kolejki
Historia ekstremalnych zjazdów kolejką sięga czasów XVIII-wiecznej Rosji, gdzie – ku uciesze ludności – budowano lodowe zjeżdżalnie, cieszące się ogromną popularnością. Pierwsze konstrukcje, chociaż bardzo proste, wykorzystywały początkowo sanki, a później wózki na kółkach, które mknęły po lodowej rampie zabezpieczonej drewnianymi podporami i barierkami.
Dzieci
Zjazdy budowano na wysokości sięgającej nawet 25 m, co umożliwiało osiągnięcie dużych prędkości. Nazywano je przesuwanymi górami, gdyż zmieniano miejsce ich ustawienia. Z tej rozrywki korzystała nawet arystokracja, która budowała swoje własne przesuwane górki w prywatnych ogrodach na tyłach rezydencji. Po wygranych bitwach we Francji zimą 1815 roku rosyjscy żołnierze przenieśli swoją ulubioną rozrywkę na ziemie francuskie, wykorzystując do zjazdów zbocza wzgórz.
Zainspirowany tym pomysłem francuski bankier Nicolas Beaujon zaprojektował i zrealizował budowę pierwszego parku rozrywki, na terenie którego m.in. można było przejechać się na wózkach przymocowanych do torów biegnących wzdłuż zboczy wzgórz. Trasę tworzyły niewielkie zakrzywienia i pętle. Pomysłem tym zauroczył się szczególnie król Ludwik XVIII i postanowił przyczynić się do rozbudowy sieci parków rozrywki z podobną atrakcją. I tak prosta kolejka zaczęła pojawiać się w parkach rozrywki na całym świecie.
W XX wieku, pochodząca z Pensylwanii firma górnicza zbudowała pierwszą 14-kilometrową trasę kolejki, kontrolowaną przez hamulce. Osiągana prędkość była na tyle przerażająca, że kolejka jawiła się jako atrakcja rodem z dreszczowców. Często wykorzystywano kolejkę również jako element scenografii filmów. W 1885 roku Philip Hinkle stworzył pierwszą kolejkę umożliwiającą jazdę po pełnym obwodzie. Powodzenie pomysłu i rosnące zainteresowanie przyczyniły się do rozwoju i ciągłego udoskonalania kolejek z przejazdem po tunelach, obwodzie itd. przez mechaniczne firmy pochodzące z całych Stanów Zjednoczonych.
Projekty oparte głównie na drewnie niekiedy przyczyniały się do niebezpiecznych wypadków, bardzo często kończących się trwałymi uszkodzeniami ciała i kalectwem. Przełom przyniósł rozwój i dostęp do stali, co stało się z krokiem milowym w projektach nad kolejkami typu rollercoaster. Przełomem był rok 1959, kiedy to premierę miał rollercoaster z bobslejami, który pojawił się w parku rozrywki Disneyland. Siedziska mknęły po stalowym torze, zataczając okrążenia po obwodzie, nagle zmieniając kierunek jazdy i osiągając dużą prędkość, przecząc prawom grawitacji. Pierwsza współczesna kolejka rollercoaster pojawiła się w 1975 roku w parku rozrywki w Kalifornii. Jej innowacją była pionowa pętla.
Rekordowe przejażdżki rollercoasterem
Najszybszy i jednocześnie najdłuższy rollercoaster powstał w 1979 roku i został nazwany The Beast (Bestia). Oparta na konstrukcji drewnianej kolejka do dzisiaj pozostaje najdłuższą drewnianą kolejką na świecie. Jej długość wynosi 2243 m, wysokość 34 m ze spadkiem 43 m, kąt nachylenia wynosi 45 stopni, co umożliwia rozpędzenie się do 104 km/h. Każdy kolejny rok przynosił nowe, coraz lepsze i bardziej dopracowane kolejki, umożliwiające szybkie i ekstremalne zjazdy z kilkoma obrotami po obwodzie.
W historii zapisała się również, niedziałająca już kolejka Tower of Terror, która osiągała wysokość 115 m ze spadkiem 108 m, o kącie przechylenia sięgającym aż 90 stopni. To dawało możliwość rozpędzenia się do niebagatelnej prędkości 160 km/h na długości zaledwie 376 m.
Współczesne kolejki typu rollercoaster, oprócz zawrotnych prędkości i okrążeń po obwodzie oferują różnego typu efekty specjalne. Należą do nich m.in.:
- rollercoaster nurkujący,
- rollercoaster latający,
- rollercoaster odwrócony, na którym jazda w większości odbywa się do góry nogami,
- rollercoaster wirujący dodatkowo wokół własnej osi,
- rollercoaster z efektem wystrzeliwania.
Najdłuższa stalowa kolejka górska to Steel Dragon 2000 w Nagashima Spa Land (2479 m.) Natomiast najszybsza kolejka znajduje się w Zjednoczonych Emiratach Arabskich w parku Ferrari World Abu Dhabi i umożliwia osiągnięcie prędkości do 240 km/h.
Zobacz także:
- Energylandia to rozrywka nie tylko dla dorosłych, ale też dla dzieci. "Woda jest na tyle płytka, że jest bezpiecznie"
- Jakie rozrywki oferuje Coney Island?
- Park rozrywki w Japonii znalazł sposób na walkę z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Będziecie zaskoczeni
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Tetra Images - fotog/Getty Images