Na czym polegał fenomen encyklopedii powszechnej? "Każde słowo było wnikliwie sprawdzane"

Chajzer vs 60-letnia encyklopedia
Źródło: Dzień Dobry TVN
W latach 60. XX wieku niemal każda domowa biblioteczka wyposażona była w kilkanaście tomów encyklopedii. Z pomocą kilkusetstronicowych książek ludzie mogli pogłębiać wiedzę na temat wybranych zagadnień, nie mieli bowiem pod ręką smartfonów, tabletów czy komputerów. W Dzień Dobry TVN Filip Chajzer przyjrzał się bliżej historii woluminów, które kilka dekad temu stanowiły swoisty odpowiednik internetowych wyszukiwarek.

Polska encyklopedia powszechna

Postęp technologiczny odgrywa niebagatelną rolę w życiu człowieka. Za sprawą procesu produkcji i udoskonalania urządzeń multimedialnych kolejne pokolenia znacząco zmieniają swoje podejście do nauki czy pracy. Dziś w zaledwie kilka sekund można uzyskać odpowiedź na niemal każde pytanie, wystarczy wpisać konkretną frazę w internetową wyszukiwarkę.

Jeszcze kilka dekad temu wyszukiwanie wszelkich informacji wiązało się z koniecznością sięgania po przepastny tom encyklopedii. W 1962 roku ukazało się pierwsze powojenne wydawnictwo, które pozwalało poszerzać wiedzę i rozwiewać wszelkie wątpliwości dotyczące znaczenia 85 tys. haseł.

- Prace nad encyklopedią trwały 10 lat i naprawdę nie były łatwe, bo każde słowo było wnikliwie sprawdzane, zarówno przez redakcję, jak i przez smutnych panów z Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk - zauważył Filip Chajzer. Jednocześnie zwrócił uwagę na fakt, że choć zebrane przez autorów informacje z założenia miały mieć charakter edukacyjny, państwowa cenzura skutecznie ograniczała możliwość uzyskania wyczerpujących odpowiedzi na niektóre pytania.

Nauka

Źródło: Dzień Dobry TVN
Nowy język w trzy miesiące – jak to zrobić?
Nowy język w trzy miesiące – jak to zrobić?
Targi technologiczne w Dubaju - na co stawia świat?
Targi technologiczne w Dubaju - na co stawia świat?
Polka w gronie 5 najlepszych młodych naukowców w Azji
Polka w gronie 5 najlepszych młodych naukowców w Azji
Naukowcy chcą „wskrzesić” mamuty
Naukowcy chcą „wskrzesić” mamuty
Ile można zapamiętać w 5 minut?
Ile można zapamiętać w 5 minut?

Encyklopedia - jakie miała znaczenie 60 lat temu?

Wielka Encyklopedia Powszechna początkowo składała się z dwunastu tomów, w 1970 roku została wzbogacona suplementem. Nie da się ukryć, że obecnie niewiele osób posiada w domowej biblioteczce elegancko oprawione woluminy. W latach 60. XX wieku niemal każdy zabiegał o taką imponującą kolekcję.

- Książki, które były szczególnie atrakcyjne, a nie starczało na nie papieru, sprzedawano z przebiciem charakterystycznym dla czarnego rynku. W związku z tym encyklopedia osiągała 200, 300% przebicia - podkreślił historyk prasy i bibliolog, Marek Tobera. Dodał też, że czytelnicy doskonale zdawali sobie sprawę z tego, że na skutek działań cenzorów wybrane informacje należy traktować z przymrużeniem oka.

- Publiczność świetnie wiedziała, że w takiej encyklopedii nie ma sensu czytać hasła "Lenin" czy "rewolucja październikowa", a jest sens przeczytania na przykład hasła "Powstanie Warszawskie" - podsumował rozmówca Filipa Chajzera.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki znajdziesz na platformie Player.pl.

Zobacz także:

Autor: Magdalena Brzezińska

Reporter: F. Chajzer, B. Dajnowski

Źródło zdjęcia głównego: Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Ten odcinek "Kuby Wojewódzkiego" zapamiętacie na długo

Ten odcinek "Kuby Wojewódzkiego" zapamiętacie na długo

Dzień Jedności Kaszubów. "Jeden czepiec był wartości jednej krowy"

Dzień Jedności Kaszubów. "Jeden czepiec był wartości jednej krowy"

Czy można świętować urodziny w czasie Wielkiego Postu? Ksiądz odpowiada jasno

Czy można świętować urodziny w czasie Wielkiego Postu? Ksiądz odpowiada jasno

Stolarze mają ręce pełne pracy. Jak zacząć wykonywać ten zawód?

Stolarze mają ręce pełne pracy. Jak zacząć wykonywać ten zawód?

Pogoda na środę, 20 marca. Co nas czeka w pierwszy dzień astrologicznej wiosny?

Pogoda na środę, 20 marca. Co nas czeka w pierwszy dzień astrologicznej wiosny?

Księżna Kate przyłapana na zakupach. Jest nagranie. "Byłem w szoku"

Księżna Kate przyłapana na zakupach. Jest nagranie. "Byłem w szoku"

Pogoda na wtorek, 19 marca. Czy znowu będzie padać śnieg?

Pogoda na wtorek, 19 marca. Czy znowu będzie padać śnieg?

Szybki, pyszny i różnorodny obiad w zaledwie 15 minut? Z przepisami Bartka Boratyna to możliwe
Materiał promocyjny

Szybki, pyszny i różnorodny obiad w zaledwie 15 minut? Z przepisami Bartka Boratyna to możliwe

Smog w Polsce - gdzie powietrze jest zanieczyszczone?

Smog w Polsce - gdzie powietrze jest zanieczyszczone?

Horoskop na wtorek. Jeden znak będzie zadziwiająco wrażliwy

Horoskop na wtorek. Jeden znak będzie zadziwiająco wrażliwy