Chociaż zakwas buraczany obecnie jest nieco zapomniany zapominany, jego prozdrowotne właściwości ceniono już wieki temu. Poznaj najlepszy przepis na zakwas z buraków czerwonych, który nie tylko jest prosty w przygotowaniu, lecz także ma wiele zastosowań.
Własnoręcznie przygotowany zakwas buraczany świetnie sprawdzi się jako baza wigilijnego barszczu. Poniższy przepis może być jednak wykorzystany również poza sezonem świątecznym, zwłaszcza kiedy chcemy dostarczyć swojemu organizmowi solidną dawkę witamin, niekoniecznie pod postacią gorącej zupy. Zobacz, dlaczego warto na stałe włączyć domowy zakwas z buraka do swojej diety i to nawet w surowej formie!
Zakwas z buraka – co to jest?
Zakwas buraczany to płyn, który powstaje podczas kiszenia się buraków. Bywa również nazywany buraczanym octem. Ma charakterystyczny ciemnofioletowy kolor, najczęściej jest wykorzystywany jako baza dla zupy buraczanej. Sam zakwas tworzy się za sprawą bakterii kwasu mlekowego, które są odpowiedzialne za fermentację, rozkładanie się cukrów i nadawanie kwaśnego smaku.
Jak zrobić zakwas z buraków? Prosty przepis krok po kroku
Domowy zakwas z buraków smakuje wyśmienicie. Odpowiednio przygotowany, nada wigilijnemu barszczowi głębokiego koloru, niepowtarzalnego smaku i aromatu. Jednak, co jest równie ważne, taki zakwas buraczany domowej roboty może być spożywany nawet na surowo – to prawdziwa bomba witaminowa dla organizmu, która dostarczy mu potrzebnych składników odżywczych.
Składniki potrzebne do przygotowania około 700 ml zakwasu z buraków czerwonych:
- ½ kg buraków ćwikłowych,
- 350 ml przegotowanej, letniej wody,
- 3–4 ząbki czosnku,
- 1 łyżeczka soli,
- 2 liście laurowe,
- 5 ziarenek pieprzu,
- ulubione przyprawy do smaku.
Przygotowanie zakwasu z buraków krok po kroku:
- Dokładnie umyj i obierz buraki.
- Pokrój buraki na mniejsze części, najlepiej na plasterki.
- ¼ buraków przełóż do wyparzonego słoika, dodaj czosnek, pieprz i liście laurowe (ząbki czosnku możesz wcześniej obrać i pokroić w plastry). Na wierzch połóż pozostałą część buraków.
- Przegotowaną, letnią wodę wymieszaj z solą i zalej nią słoik.
- Słoik dokładnie zakręć i przenieś do ciemnego, suchego pomieszczenia na około tydzień.
Taki zakwas buraczany możesz zrobić nie tylko na wigilię. Słoik otwórz dopiero wtedy, gdy zechcesz przygotować z niego zupę. Pamiętaj jednak, że im dłużej robi się zakwas, tym bardziej wyrazisty będzie w smaku. Jeśli po otwarciu słoika nie zużyjesz całego płynu, resztę możesz przechowywać w lodówce jeszcze przez kilka tygodni – wykorzystaj taki chłodny zakwas z buraków do picia w ciągu dnia.
Zakwas z buraków z chlebem – jak go zrobić?
Jeśli zależy ci na przyspieszeniu procesu fermentacji w słoiku, możesz również zrobić zakwas buraczany z dodatkiem chleba. Wystarczy, że po tym, jak przygotujesz go według powyższego przepisu, na sam wierzch składników położysz jeszcze kromkę chleba na zakwasie. W takim przypadku trzeba jednak otworzyć słoik nieco wcześniej – po 2 dniach należy wyciągnąć chleb, a z góry zakwasu usunąć pianę.
Właściwości zakwasu buraczanego
Zakwas z buraków czerwonych to naturalny antyoksydant. Do innych znanych właściwości kwasu buraczanego należą także, m.in. oczyszczanie organizmu z toksyn, zwiększenie liczby czerwonych krwinek oraz ogólne wzmocnienie układu krwionośnego. Od wielu lat stosowany jest w ramach profilaktyki niedokrwistości. Po zakwas z buraków mogą sięgać również osoby, które chorują na anemię.
Picie zakwasu buraczanego wpływa na odporność. Regularne przyjmowanie tego produktu pozwala wzmocnić organizm, zwłaszcza w sezonie wiosennym i jesiennym, gdy infekcje występują najczęściej. Zakwas z buraków pomaga wrócić do pełnego zdrowia po antybiotykoterapii. Można stosować go w trakcie przeziębienia i grypy, jako dodatkowy, naturalny środek wzmacniający. Buraki cenione są za dużą zawartość witamin z grupy B, a także witaminy A i C. To warzywa bogate w żelazo, magnez, wapń oraz potas.
Zaleca się, aby zakwas z buraków czerwonych regularnie spożywały też kobiety starające się o dziecko i przyszłe matki. Dlaczego warto sięgać po zakwas buraczany w ciąży? Oprócz wielu cennych witamin zawiera on również duże ilości kwasu foliowego, który jest niezbędny dla prawidłowego przebiegu ciąży, zdrowia mamy i rozwijającego się dziecko. Oczywiście wszelkie wątpliwości warto skonsultować wcześniej z lekarzem, który doradzi, w jakich ilościach i jak często najlepiej pić kwas buraczany.
Jak kisić buraki na barszcz? Przepis
Barszcz czerwony przygotowany na domowym zakwasie jest o wiele smaczniejszy, zdrowszy i bardziej aromatyczny niż przygotowany z torebki. Cały proces kiszenia buraków jest taki sam jak w poprzednim przepisie. Jak przygotować pyszny domowy barszcz wigilijny z kiszonych buraków? Składniki na barszcz (4 porcje):
- 1 kg kiszonych buraków,
- 0,5 l soku z kiszonych buraków,
- 1 litr wywaru warzywnego,
- 2–3 ząbki czosnku,
- szczypta cukru,
- szczypta pieprzu,
- 4–5 ziaren ziela angielskiego,
- łyżka octu (opcjonalnie).
Przygotowanie:
- Do podgrzanego wywaru warzywnego dodaj kiszone buraki i sok z buraków.
- Do naczynia dodaj czosnek, pieprz i ziele angielskie.
- Całość podgrzewaj na wolnym ogniu przez około 45 minut. Nie należy doprowadzać do wrzenia.
- Pod sam koniec dodaj do zupy cukier i (opcjonalnie) ocet.
Jak kisić buraki na sok? Przepis
Kiszenie buraków jest prostym zadaniem – poradzi sobie z tym każdy. Buraki należy kisić w kamionkowym, metalowym lub szklanym garnku o sporych rozmiarach. Składniki na kiszone buraki:
- 2,5 kg buraków,
- 2,5 l mineralnej lub źródlanej wody,
- skórka z kromki żytniego chleba na zakwasie,
- 2–3 ząbki czosnku,
- 0,5 cebuli,
- 3-4 listki liści laurowych,
- 1 łyżka soli.
Przygotowanie:
- Buraki dokładnie umyj pod bieżącą wodą, obierz i pokrój na średniej wielkości plastry.
- Ząbki czosnku przekrój w poprzek.
- Cebulę obierz i pokrój w talarki.
- Wszystkie warzywa umieść w garnku i zalej wodą.
- Do garnka dodaj skórkę z chleba. Koniecznie powinien być to chleb na zakwasie.
- Na koniec do naczynia dodaj liście laurowe i sól.
- Zadbaj o to, by buraki znajdowały się na dnie naczynia. Jeśli będą wystawać ponad powierzchnię wody, mogą zacząć pleśnieć.
- Garnek przykryj ścierką lub gazą i dodatkowo zabezpiecz sznurkiem albo gumką recepturką.
- Naczynie odstaw w miejsce, gdzie panuje pokojowa temperatura, na 3–5 dni. Po kilku dniach na powierzchni może pojawić się naturalny kożuch, który należy zdjąć łyżeczką.
- Jeżeli zakwas z buraków nabrał kwaśnego smaku, proces kiszenia jest zakończony.
- Sok z kiszonych buraków odcedź, przelej do czystych szklanych butelek lub słoików i szczelnie zakręć. Sok można przechowywać w lodówce.
- Buraki z naczynia przełóż do mniejszych słoików i zalej kiszonym sokiem. Możesz je wykorzystać np. jako składnik surówek lub przygotować z nich barszcz czerwony.
Jak kisić buraki? Wskazówki
Kiszenie buraków nie jest skomplikowane, ale warto się zastosować do kilku podstawowych wskazówek, żeby mieć pewność prawidłowego przebiegu procesu.
- Proces kiszenia buraków zależy od temperatury otoczenia. Im jest cieplej, tym szybciej przebiega. Jeśli naczynie z burakami odstawi się do chłodniejszego pomieszczenia, cały proces może zająć nawet 10 dni.
- Żeby przyspieszyć proces kiszenia, można do naczynia z burakami i wodą dodać nieco zakwasu z poprzedniego kiszenia.
- Zakwas z buraków można przechowywać w lodówce nawet przez kilka tygodni. Należy jednak zadbać o to, by znajdował się w wyparzonych, szklanych naczyniach, które powinny być szczelnie zamknięte. W przeciwnym razie zakwas może zacząć pleśnieć.
- Kiszone buraki można przechowywać przez długi czas. Po ukiszeniu należy je ciasno ułożyć obok siebie w mniejszym, sterylnym szklanym naczyniu, zalać sokiem z buraków i szczelnie zamknąć. Kiszone buraki można wykorzystać jako składnik surówek i innych dań.
- Można również przygotować bezglutenową wersję zakwasu z czerwonych buraków – zamiast skórki z chleba żytniego na zakwasie można dodać kilka łyżek soku z ogórków kiszonych lub kapusty.
Przepis na kiszenie czerwonych buraków jest bardzo prosty i z przygotowaniem zarówno kiszonych warzyw, jak i zakwasu poradzi sobie każdy, bez względu na umiejętności kulinarne. Sok z czerwonych buraków (zakwas) można przygotowywać nie tylko na święta Bożego Narodzenia. Wykazuje on wiele dobroczynnych właściwości, dlatego warto włączyć go do codziennej diety. Regularne picie zakwasu z czerwonych buraków wpływa pozytywnie na jelita i ogólny stan zdrowia.
Zobacz też:
- Przepis na uszka z grzybami według Agnieszki Kręglickiej
- Przepis na barszcz wigilijny na zakwasie według Mikołaja Reya
- Dorsz pieczony w piekarniku – zdrowa alternatywa dla mięsa
- Jak kisić buraki w domu? Przepisy na barszcz i na sok
- Barszcz czerwony z ziemniakami - smak dzieciństwa. Przygotuj go z prostego przepisu
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: samael334/Getty Images