Trudne historie
Holokaust, czyli "spalony w całości"
Holokaust - nazywany również Zagładą Żydów, Shoah lub Szoa - to planowe, systematycznie prowadzone ludobójstwo europejskich Żydów dokonane w czasie II wojny światowej przez III Rzeszę Niemiecką. Termin Holocaust po raz pierwszy użyty został w 1895 r. do określenia masakry Ormian (1894–1896). Pochodzi z łaciny kościelnej, a słowo "holocaustum" jest adaptacją greckiego "holókauston", co oznacza „spalony w całości”.
W Holokauście łącznie życie straciło około 6 milionów ludzi, z czego jedna trzecia to dzieci. Liczba zamordowanych polskich Żydów szacowana jest na 2,6-3,3 mln osób.
Niemiecki system mordowania ludzi
Niemcy stworzyli w okupowanej Europie całą sieć więzień i obozów, w których ludzi więzili, okradali, wykorzystywali do niewolniczej pracy, torturowali, gwałcili, przeprowadzali na nich eksperymenty medyczne, zabijali na różne sposoby, w tym masowo, w komorach gazowych. Ludzkie ciała palono na stosach i w specjalnie zaprojektowanych piecach. Najwięcej obozów powstało na terenie okupowanej Polski, w tym największy, będący wręcz fabryką śmierci - Auschwitz-Birkenau. Początkowo przeznaczony był dla polskich więźniów, z czasem został bardzo rozbudowany i na jego terenie różnymi metodami zamordowano ponad 1,1 mln ludzi z całej Europy.
Niemcy szczegółowo zaplanowali i stworzyli system zabijania z użyciem metod przemysłowych, jaki nigdy wcześniej ani później nie miał miejsca na taką skalę. Polacy, jak Jan Karski czy Witold Pilecki, informowali Zachód, składali raporty o tym, co tak naprawdę dzieje się w tych obozach. Nikt jednak nie chciał wierzyć, że Niemcy są zdolni do czegoś takiego i „fabryczne zabijanie” trwało dalej.
"Pamięć, Godność i Sprawiedliwość"
Hasłem obchodów w 2022 roku jest "Pamięć, Godność i Sprawiedliwość". Każdego roku uroczystości zwracają uwagę na jakiś inny aspekt tej tragedii. W tym roku skupiają się na losach osób ocalałych z Holokaustu w pierwszych latach po wojnie. Wtedy opowiadali, co przeżyli i widzieli, zeznawali na procesach, odzyskiwali swoje prawa i godność.
Today is #HolocaustMemorialDay - the international day to remember all those murdered during the Holocaust, under Nazi persecution of other groups, and in genocides that followed in Cambodia, Rwanda, Bosnia and Darfur.
— Holocaust Memorial Day Trust (@HMD_UK) January 27, 2022
Let's learn from the past for a better future. #HMD2022
Na stronie ONZ można przeczytać, dlaczego ta instytucja chce mówić o Holokauście. "Ten temat zachęca do działań zwalczających nienawiść, wzmacniających solidarności i współczucie". Organizacja podkreśla, że świat i kolejne pokolenia zamieszkujących go ludzi są zobowiązani do upamiętniania ofiar Holokaustu i edukowania w tym temacie. Wszystko po to, aby nie zapomnieć do czego ludzie są zdolni i by zapobiegać ludobójstwom w przyszłości.
"Wyciągajmy wnioski z przeszłości, chrońmy przyszłość" - to hasło prowadzonej w sieci kampanii Światowego Kongresu Żydów (WJC).
- Holokaust - morderstwo 6 milionów Żydów przez nazistów i ich kolaborantów - nie zrodził się z niczego. Był produktem niepohamowanej nienawiści i zbiorowego milczenia. Dziś bardziej niż kiedykolwiek musimy połączyć siły, by pamiętać o przeszłości i budować lepszą przyszłość - podkreśla WJC.
W różnych częściach świata organizowane są spotkania z ostatnimi żyjącymi ocalałymi świadkami tamtych wydarzeń. Organizowane są też koncerty, wystawy, spektakle, wykłady i wiele innych wydarzeń. Po Warszawie, w której przed wojną mieszkało ponad 350 tysięcy Żydów, 27 stycznia symbolicznie jeździ pusty tramwaj z gwiazdą Dawida.
Zobacz także:
- Historia 96-letniego Saula Dreiera. "Stracił całą swoją rodzinę, a mimo to zachował ogromną radość życia"
- Irena Gut uratowała 12 osób przed Holokaustem. "Kilkoro z nich ukrywała w piwnicach willi wroga"
- Google uhonorowało Annę Frank. Kim była bohaterka doodle?
Autor: Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: Sandra Matic/Getty Images
