Melasa najczęściej występuje w formie gęstego, ciemnobrązowego syropu. Przez wiele lat była uważana nie tylko za zbędny, lecz także szkodliwy produkt. Nieliczne badania prowadzone nad melasą pozwoliły odkryć jej działanie i poszerzyć możliwości wykorzystania.
Jak powstaje melasa? Rodzaje
Skoro wyjaśniliśmy już, co to jest melasa, warto przedstawić, jak wygląda proces jej powstawania. Sacharoza z surowca przetwarzanego na cukier podlega krystalizacji. Następnie jest ona mechanicznie wirowana. W efekcie powstają kryształki cukru oraz melasa. Proces ten jest wieloletnie powtarzany. Można uzyskać kilka rodzajów syropu. Wynika to z wielokrotności krystalizacji i oddzielania produktów. Im ich więcej, tym melasa jest ciemniejsza. Stopniowo staje się ona mniej słodka, ale i bogatsza w składniki mineralne.
Na rynku dostępne są następujące rodzaje melasy:
- melasa buraczana,
- melasa karobowa,
- melasa trzcinowa.
Melasa – zastosowanie
Zarówno jasna, jak i czarna melasa ma bardzo szerokie zastosowanie. Ze względu na dużą ilość cukrów prostych oraz składników mineralnych bardzo często wykorzystywana jest przez rolników jako dodatek do pasz dla zwierząt. Melasa stosuje się także w procesie fermentacji, np. alkoholu etylowego i octu, oraz do barwienia rumu. Umożliwia również namnażanie drożdży. Jest szeroko wykorzystywana w cukiernictwie i do produkcji słodyczy.
Może być także użyta jako dodatek do domowych wypieków (głównie ciastek korzennych lub ciasta marchewkowego, ze względu na jej charakterystyczny posmak) oraz jako zamiennik cukru w owsiankach, naleśnikach, deserach czy napojach. Najlepiej wykorzystać jasną melasę, która jest słodsza.
Ciemna melasa może stanowić dodatek do glazur, marynat do mięs i warzyw oraz domowego sosu barbecue. Warto wiedzieć, że znajduje ona zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym, lecz także kosmetycznym. Świetnie sprawdzi się jako środek pozwalający na leczenie ran oparzeniowych oraz trudno gojących się ran.
Właściwości melasy
Im ciemniejsza melasa, tym więcej składników odżywczych zawiera. Warto jednak wiedzieć, że nawet jasna melasa ma pozytywny wpływ na zdrowie człowieka. Głównie ze względu na to, że zawiera wiele witamin z grupy B, m.in. witaminę B6, która odpowiada za pracę układu nerwowego oraz sercowo-naczyniowego, a także B3.
Ponadto w melasie znajdziemy dużo: fosforu, magnezu, manganu, miedzi, potasu, selenu, sodu, wapnia, żelaza, a także przeciwutleniaczy i soli mineralnych. Warto jednak pamiętać, że melasa nie może być głównym źródłem składników odżywczych w diecie, ponieważ wciąż jest to substancja o dużej zawartości węglowodanów.
Melasa ma wpływ na:
- spowolnienie procesów starzenia się,
- zapobieganie nadciśnieniu tętniczemu,
- zmniejszenie ryzyka osteoporozy,
- obniżenie poziomu złego cholesterolu,
- zmniejszenie ryzyka zachorowania na miażdżycę,
- regenerację krwinek,
- usprawnienie działania układu odpornościowego,
- poprawę pamięci i koncentracji,
- dobrą pracę mózgu i układu nerwowego,
- odbudowę trzustki,
- obniżenie ryzyka zachorowania na cukrzycę,
- zwiększenie produkcji testosteronu,
- lepszy przebieg kuracji odchudzających,
- poprawę kondycji włosów i skóry.
Melasa zalecana jest osobom starszym, uprawiającym sport oraz kobietom w ciąży.
Melasa – gdzie kupić?
Melasę najlepiej kupić w stacjonarnych sklepach ze zdrową żywnością oraz w sieci. Wraz z jej rosnącą popularnością staje się także dostępna w marketach i dyskontach spożywczych. Jej cena to mniej więcej 10 złotych za 450 mililitrów, nieco droższa jest melasa z karobu. Wyższą ceną cechują się także produkty bio.
Czy melasa uważana jest za zdrową?
Melasa zawiera szereg dobroczynnych składników odżywczych i minerałów. Należy jednak pamiętać, że do tej pory nie przeprowadzono wiarygodnych i powtarzalnych badań naukowych mogących w stu procentach potwierdzić jej dobroczynne działanie na ludzki organizm.
Większość dotychczasowych doświadczeń przeprowadzana była na małych grupach zwierząt. Warto wybrać melasę zamiast zwykłego, białego cukru ze względu na jej niższą kaloryczność (około 30% mniej) oraz dużo lepszy skład. Lekarze jednak podkreślają, że tak jak cukier zawiera dużo sacharozy, dlatego nie należy spożywać jej zbyt wiele. Dodatkowo jest to produkt, którego nie powinny stosować osoby z cukrzycą i insulinoopornością.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Bolo de mel - przepis na tradycyjny piernik na melasie prosto z Madery
- 10 produktów, w których ukrywa się cukier. Dlaczego warto czytać etykiety przed zakupem?
- Produkty, które najlepiej zastąpią syrop kukurydziany
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: gabrielabertolini/Getty Images