We wtorek 15 listopada o godz. 15:40 we wsi Przewodów (powiat hrubieszowski w województwie lubelskim) spadła rakieta. Na skutek eksplozji życie straciły dwie osoby. To wydarzenie wzbudziło strach. Wiele osób obawia się, że trwająca na terenie Ukrainy wojna z Rosją przeniesie się wkrótce na obszar naszego kraju. Po pilnym spotkaniu w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego rzecznik rządu Piotr Mueller poinformował, że podjęto decyzję o podwyższeniu gotowości niektórych jednostek wojskowych i innych służb mundurowych na terenie Polski.
- Przed chwilą zdecydowaliśmy o tym, aby podjąć się weryfikacji, czy zachodzą przesłanki do tego, aby uruchomić procedury wynikające z artykułu 4 Paktu Północnoatlantyckiego - dodał rzecznik rządu Piotr Mueller.
4 i 5 artykuły NATO
Do NATO, poza Polską, należy jeszcze 29 innych państw. Powstało ono i działa na mocy Traktatu Północnoatlantyckiego podpisanego w 1949 r. w Waszyngtonie. Traktat zawiera 14 artykułów, w tym 4. i 5., o których jest głośno w związku z aktualną sytuacją w Polsce. Kiedy można ich użyć i jakie niosą konsekwencje?
Artykuł 4 NATO (Traktatu Północnoatlantyckiego) - na czym polega?
Artykuł 4 NATO dotyczy wspólnych konsultacji w gronie krajów wchodzących w skład sojuszu, które można przeprowadzić, jeśli według opinii któregokolwiek z państw NATO zagrożone będą integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo jego lub innego państwa członkowskiego.
Każde państwo członkowskie ma prawo formalnie powołać się na ten artykuł. Sytuacja zostaje wówczas wspólnie omówiona. W efekcie może dojść do podjęcia wspólnych decyzji i działań w celu usunięcia zagrożenia lub rozwiązania innego problemu. Dzięki temu NATO ma aktywną rolę w dyplomacji prewencyjnej, zapewniając środki pomagające uniknąć konfliktu zbrojnego.
Do tej pory artykuł 4 NATO uruchamiany był siedem razy. Pięć razy o konsultacje w jego ramach prosiła Turcja, a dwa razy zrobiła to właśnie Polska. Po raz pierwszy razem z Litwą i Łotwą w marcu 2014 r. po agresywnych działaniach Rosji w Ukrainie. Po raz drugi razem z Bułgarią, Czechami, Słowacją, Rumunią i krajami bałtyckimi w lutym 2022 r. - w dniu początku rosyjskiej inwazji w Ukrainie.
Artykuł 5 NATO (Traktatu Północnoatlantyckiego) - na czym polega?
Cel NATO najlepiej jest wyrażany właśnie w artykule 5. Traktatu Północnoatlantyckiego. Zgodnie z jego treścią, atak na którekolwiek państwo członkowskie ma być traktowany jako atak na wszystkie. W takiej sytuacji członkowie w porozumieniu między sobą mogą zdecydować o podjęciu działań, które uznają za konieczne, "łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa".
Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na którąkolwiek z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko wszystkim. W efekcie, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej i/lub zbiorowej samoobrony, udzielają pomocy członkowi/członkom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielne i wspólne) działania, jakie uzna za niezbędne. Dotyczy to również użycia siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa krajów NATO
W artykule 5 zapisano także, że "o każdej takiej zbrojnej napaści i o wszystkich podjętych w jej wyniku środkach zostanie bezzwłocznie powiadomiona Rada Bezpieczeństwa [ONZ]. Środki takie zostaną zaniechane, gdy tylko Rada Bezpieczeństwa podejmie działania konieczne do przywrócenia i utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa".
Artykuł 5 został zastosowany tylko raz, w ograniczonym zakresie. Użyto go w 2001 roku po ataku terrorystycznym na World Trade Center w Nowym Jorku.
Więcej na ten temat na tvn24.pl
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Czy grozi nam wojna? Ambasador USA: "Ameryka stoi ramię w ramię z Polską jako z partnerem w NATO"
- Jak doszło do rozpadu Jugosławii? Które kraje wchodziły w jej skład?
- Pobór do wojska w razie wojny. Jakie zasady obowiązują w Polsce w 2022 roku?
Autor: Diana Ryściuk
Źródło: TVN24
Źródło zdjęcia głównego: NurPhoto