Co to jest równonoc? Równonoc jesienna i wiosenna – obrzędy i tradycje

Równonoc ma miejsce tylko dwa razy w ciągu roku, wiosną i jesienią. To czas, w którym dzień i noc są jednakowej długości. Niewiele osób wie jednak, że z równonocą wiosenną i jesienną wiąże się także wiele ciekawych tradycji. Sprawdź, kiedy występują dni równonocy i co one oznaczają.

Te dwa dni w ciągu roku, kiedy zarówno dzień, jak i noc mają identyczną długość, mają nie tylko astronomiczne znaczenie. Równonoc wiosenna i jesienna już od czasów starożytności są niezwykle ważnym momentem w ciągu roku, obecnie jednak, wraz z postępem technologii, niewiele osób zastanawia się nad ich pierwotnym znaczeniem.

Oczywiście, pierwsze, z czym kojarzy się dzień równonocy, to początek nowej pory roku – astronomicznej wiosny lub jesieni. Z równonocy wywodzi się jednak znacznie więcej tradycji praktykowanych do dziś. Zobacz, na czym dokładnie polega to zjawisko i z jakimi obrzędami jest związane.

Co to jest równonoc?

Równonoc, nazywana również ekwinokcjum, to termin, którym określa się moment przechodzenia Słońca przez jeden z dwóch punktów (punktu Barana lub punktu Wagi). Zjawisko to występuje dwa razy w ciągu roku, wiosną oraz latem. Dni równonocy występują między przesileniem letnim oraz przesileniem zimowym.

W nieco szerszym znaczeniu, terminem równonocy przyjęło się określać nie tylko sam moment przejścia Słońca, ale całą dobę, w której to zjawisko ma miejsce. Podczas dni równonocy Słońce znajduje się tyle samo czasu pod i nad horyzontem. Ma to także wpływ na kąt padania promieni słonecznych – tylko podczas równonocy znajdują się one pod kątem prostym względem równika. Często mówi się także o zjawisku równonocy jako o dniu, w którym długość dnia i nocy są jednakowe, choć nie jest to do końca prawda (długość dnia i nocy nigdy nie jest dokładnie taka sama). Czas trwania dnia i nocy jest jednak bardzo zbliżony, wynosi bowiem około 12 godzin, przy czym nie tylko podczas tych dwóch dób, lecz także kilka dni przed równonocą i kilka dni po niej.

Równonoc jesienna

Równonoc jesienna to moment, w którym Słońce przechodzi przez punkt Wagi. Na półkuli północnej równonoc jesienna występuje w nocy z 22 na 23 września.

Równonoc wiosenna

W nocy z 20 na 21 marca na półkuli północnej ma miejsce równonoc wiosenna. W tym czasie Słońce przechodzi dokładnie przez punkt Barana.

Równonoc wiosenna i jesienna – ich znaczenie historyczne

Równonoc wiosenna miała ogromne znaczenie dla ludzi już w starożytności. Zjawisko to było sygnałem, że już niedługo nadejdzie wiosna, przyroda obudzi się do życia, można będzie uprawiać rośliny, następnie zbierać plony i gromadzić zapasy. Natomiast równonoc jesienna była dla ludzi zapowiedzią, że w niedługim czasie nadejdą najchłodniejsze dni w roku.

Niezwykle istotne znaczenie miała równonoc wiosenna dla Egipcjan oraz Rzymian, którzy z tej okazji odprawiali uroczystości odrodzenia.

Równonoc jesienna – ciekawe tradycje

Osoby zainteresowane tematyką astrologii, a także wyznawcy wiccanizmu, duże znaczenie nadają dniom równonocy jesiennej. Niektórzy chętnie obchodzą wtedy sabat Mabon, czyli święto, które zwiastuje początek nowej pory roku. Mabon to czas, w którym nie tylko dzień równa się z nocą, lecz także moment, w trakcie którego równoważą się dwie siły – dobra i zła. Obchodzący święto chętnie ozdabiają w tym czasie swoje domy, wykorzystując w tym celu sezonowe warzywa, jarzębinę oraz kolorowe liście.

Ważnym świętem związanym z dniami równonocy jesiennej są dożynki. Według tradycji słowiańskiej Święto Plonów to czas, w którym należy podziękować za zbiory, zgromadzone zapasy i jednocześnie poprosić o urodzaj na przyszły rok. Dożynki do dziś mają charakter ogólnopaństwowy i obchodzone są w wielu krajach światach. W przeszłości podczas tego święta (obchodzonego dokładnie w dzień równonocy) wykonywane były również rytuały, które miały na celu odegnać zło, a przywołać szczęście i dobrobyt dla całego domu lub wioski.

Równonoc wiosenna – obrzędy

W religii chrześcijańskiej przyjęło się, że święta Wielkanocy zawsze obchodzone są po równonocy wiosennej. Jajka, będące znakiem tego święta, są jednocześnie symbolem nowego życia i płodności, czyli nadchodzącej pory roku. Duże znaczenie ma to zjawisko także w wierze buddystów, którzy w okresie równonocy organizują tygodniowe święto Hidan. W krajach arabskich z kolei jest to dzień, w którym świętuje się Dzień Matki.

Wśród pogańskich tradycji, które cieszą się dużą popularnością m.in. w Polsce, jest topienie Marzanny, stanowiącej symbol śmierci oraz zimy. Utopienie tej słowiańskiej bogini ubranej na kolorowo i ozdobionej masą wstążek ma na celu przywołanie wiosny i ciepłych dni.

Zobacz także:

Autor: Anna Kobyłka

podziel się:

Pozostałe wiadomości