Karp w Polsce - dlaczego?
Karp nie jest objęty okresem ochronnym, można go odławiać cały rok, ale trzeba wiedzieć, że ryby żerują w cieplejsze dni. Dlatego najlepsze miesiące do połowu karpia przypadają od maja do września. Najczęściej karp występuje w wolno płynących lub stojących wodach – stawach, jeziorach, a także w zaporowych zbiornikach. W kanałach przy elektrowniach, gdzie temperatura wody jest wyższa, możemy łowić karpia przez cały rok. Dobrze odżywiany karp dorasta nawet do 90-100 centymetrów i osiąga kilkadziesiąt kilogramów wagi. Zjada ślimaki, drobne wodne zwierzęta i owady. Poszczególne osobniki mogą różnić się barwą, ze względu na warunki w jakich przebywają – karpie mogą być żółto- lub ciemnobrunatne. Karp jest smaczny, niedrogi i ma sporo mięsa, stąd jego powszechna obecność na świątecznym stole w roli wigilijnego przysmaku.
Gatunki karpia – budowa, opis
Najpopularniejsze odmiany ryby to karp królewski (lustrzeń), karp pełnołuski, golec (bezłuski), dziki karp (sazan) oraz karpie ozdobne. Historia wspomina o karpiu już kilka wieków przed naszą erą, ale do nas trafił w XIII wieku, dzięki przedsiębiorczości zakonników i ich zamiłowaniu do hodowli ryb, które charakteryzowały się szybkim przyrostem wagi i dobrze smakowały. Według znawców, pochodzenie karpia to południowo-wschodnia Europa oraz Chiny. Znaki charakterystyczne karpia, to cztery krótkie wąsiki wokół wysuwanej paszczy. Posiadają dużą głowę i ścieśnione, wydłużone ciało.
Budowa karpia różni się w zależności od odmiany. Najpopularniejszy w Polsce jest karp królewski, rozpoznawalny dzięki temu, że ma niewiele łusek, przede wszystkim wokół głowy, na grzbiecie i na linii bocznej. Pochodzi z Galicji. Pozbawiona łusek jest hodowlana odmiana karpia, zwana golec. Wprawdzie ma przez to grubszą skórę, ale dla niewprawionych konsumentów, kupujących karpia przed świętami Bożego Narodzenia, brak łusek to duże ułatwienie, ponieważ nie muszą spędzać czasu nad żmudnym skrobaniem ryby. Dziki karp, czyli sazan, charakteryzuje się nieco bardziej wydłużonym korpusem od gatunków hodowlanych, o cylindrycznym kształcie. Jego ciało dostosowało się do żerowania w nurcie rzeki. Różni się też ubarwieniem, jest ciemniejszy na grzbiecie i jasny (jasnożółty) na brzuchu. Raczej nie zobaczymy go w formie dzwonka czy fileta na stole ponieważ nie występuje powszechnie i jest rzadko poławiany. Karp pełnołuski różni się od dzikiego karpia kształtem grzbietu i płetwy. Wśród popularnych odmian karpia występuje jeszcze pochodzący z Japonii gatunek ozdobny, zwany koi. Ten karp z Azji ma setki różnych odmian, może to być np. czerwony karp czy karp złocisty . Spotyka się go w oczkach wodnych lub ogrodowych stawach. Poszczególne odmiany różnią się od siebie wielkością, kształtem i przede wszystkim ubarwieniem.
Ile żyje karp? Przeciętna długość życia karpia to 30-40 lat. Duże osobniki dożywają 50 lat, mogą ważyć wówczas powyżej 30 kilogramów i mierzyć około 100-120 centymetrów.
Ciekawostki o karpiu
Mięso karpia uchodzi za zdrowe. Zalecane jest jako składnik zbilansowanej diety, ponieważ zawiera wiele składników mineralnych (potas, selen, cynk, żelazo), a także jest źródłem witamin z grupy B i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Jest też niskokaloryczne i lekkostrawne. 100 gram ryby zawiera ok. 100 kalorii. Jego wartości odżywcze są jednak zależne od tego, w jaki sposób ryba była karmiona. Kiedy karp jest tłusty (jego mięso zawiera mniej białka), oznacza to, że do paszy dodawano sztuczne składniki i nie było to pożywienie wysokiej jakości. Chude, zdrowe mięso ryby ma pozytywny wpływ na przeciwdziałanie rozwojowi nowotworów, jego jedzenie zmniejsza ryzyko zawałów i udarów. Zapewne dlatego karp jest tak popularną rybą wśród wędkarzy. Rekord wyłowionego karpia należy do mieszkańca Wielkiej Brytanii, Keitha Williamsa, który podczas wyprawy do Tajlandii wyciągnął z wody ponad sześćdziesięciokilogramowego karpia. Był to tzw. karp syjamski . Zanim trafił do rąk wędkarza, walczył o życie blisko pół godziny. Tak duże sztuki karpia to rzadkość, ale większość z nas styka się z tym gatunkiem ryby na świątecznym stole w formie jednej z wigilijnych potraw. Wszak tradycja zobowiązuje.
Karp: Na co zwrócić uwagę przy zakupie?
Wartości odżywcze karpia są niepodważalne, stąd jego popularność w naszej diecie, ale zanim trafi na stół, przed zakupem warto zastanowić się nad tym, czy ryba były właściwie przechowywana i transportowana. Niektórzy sprzedawcy pozbawiają ryby wody w trakcie procesu sprzedaży lub magazynują zbyt wiele sztuk w jednym, niedużym pojemniku. Dlatego warto przy dokonaniu zakupu zwrócić uwagę, skąd ryba pochodzi oraz kiedy i w jaki sposób została zabita.
Zobacz także:
- Charakter mężczyzny według horoskopu. Który znak zodiaku bywa podstępny?
- "Jestem trudną osobą do życia w rodzinie". Piotr Kraśko szczerze o problemach i wychowywaniu dzieci
- Sophia z "Top Model" przyznała, że jest transpłciowa. "Szukałam momentu, gdzie to powiedzieć"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Chase Doyle/Getty Images