Tuja, znana również jako żywotnik, jest rośliną iglastą i pochodzi z rodziny cyprysowatych. Cały rodzaj tui to pięć gatunków krzewów i drzew. Trzy występują na terenie Azji (Japonia, Korea, Chiny), pozostałe dwa w Ameryce Północnej. Tuja olbrzymia i zachodnia to gatunki zwykle wykorzystywane w uprawie jako rośliny ozdobne. Niekiedy wykorzystywane są również jako środki lecznicze. Należy jednak pamiętać, że żywotnik zachodni jest trujący dla człowieka, a nawet dla koni.
Jak wyglądają tuje?
Tuje przyjmują formę krzewów i drzew, a ich gałęzie zwykle ułożone są w jednej płaszczyźnie. Ich drewno jest miękkie, bardzo jasne i ma przyjemny zapach. W większości są odporne na próchnicę i inne choroby. Młode liście są bardziej szpilkowate, wraz ze wzrostem stają się łuskowate. Kwiaty tui są drobne, pylą na wietrze, są rozmieszczone jednopiennie.
Niektóre odmiany żywotnika mają również szyszki, złożone ze skórzastych łusek, wyglądem przypominają jajko o długości 1–2 cm. Dojrzewają już po pierwszym roku. Jeśli chodzi o kształt, mogą być grube, przyjmować formy płaskie, ze skrzydełkami lub bez. Tuje to rośliny zimozielone, co oznacza, że zimą również zachowują swoje walory estetyczne. Może z tej właśnie przyczyny często spotykamy tuje w ogrodzie jako rośliny ozdobne.
Rośliny i kwiaty
Tuja – odmiany
Tuja ‘Aurescens’ (Żywotnik zachodni ‘Aurescens’)
Jest to odmiana polska, rośnie stosunkowo szybko. W wieku 10 lat ma już ok. 2,5 metra wysokości. Jej gałązki są złociste i żółte. To tuja odporna na warunki klimatyczne. Rodzaje tui kuliste i krzewiaste są o wiele słabsze. Gdy roślina jest młoda, jej pokrój jest kolumnowy, z czasem kształtuje się w wąski stożek. Jest gęsta i szeroka (często przekracza 1,5 metra).
Tuja ‘Brabant’ (Żywotnik zachodni ‘Brabant’)
To zdecydowanie najszybciej rosnąca tuja. Przyjmuje kształt muru, zwartego i gęstego. Statystycznie na rok przypada 40 cm wzrostu. Gdy osiąga dorosłość, jest wysoka nawet na 5 m przy ponad metrowej szerokości. Ta odmiana tui wyjątkowo dobrze znosi cięcia, dzięki czemu możemy ją swobodnie formować. Jej igły są miękkie, gęsto rozłożone, o intensywnym, zielonym odcieniu. Walorami estetycznymi są na pewno niewielkie żółto-zielone szyszki, które pojawiają się wiosną, a na jesień brązowieją. Tuja brabant cały rok jest zielona.
Tuja ‘Columna’ (Żywotnik zachodni ‘Columna’)
Tuja kolumnowa to odmiana gęsta, zwarta, która również przez cały rok jest ciemnozielona. Jest typu kolumnowego, bardzo wąska, rośnie szybko. 3 metry osiąga w ciągu 10 lat. Również dobrze znosi cięcie i formowanie.
Tuja ‘Szmaragd’ (Żywotnik zachodni ‘Smaragd’)
To najpopularniejsza odmiana. Podobnie jak wyżej wymienione rodzaje rośnie szybko, jest odporna, podobnie jak inne tuje. Stożkowe kształty wyróżniają ją jednak na tle pozostałych. Jest to idealna tuja na żywopłot. Osiąga maksymalnie 3 metry wysokości. Ma drobne szyszki, które wyrastają na bocznych pędach. Na początku są żółto-zielone, a gdy latem dojrzeją, stają się jasnobrązowe.
Odmian tui jest nieco więcej, przedstawione powyżej są najpopularniejsze.
Jak sadzić tuje?
Kiedy sadzić tuje? Zwykle kupujemy tuje w donicach. Możemy je sadzić do gruntu w fazie wzrostu, więc od wiosny do jesieni. Dobrze robić to przed pojawieniem się na gałęziach nowych pąków (wiosną, od kwietnia do połowy maja) lub jesienią (od września do października). Można je sadzić w prawie każdych warunkach i typach podłoża. Często sadzimy tuje przy ogrodzeniu, aby stworzyć żywopłot.
Co zrobić, żeby tuje szybko rosły? Lubią miejsca słoneczne lub lekko zacienione, w cieniu będą rosły o wiele wolniej. Jeśli odmianę o żółtych łuskach posadzimy w miejscu, do którego nie będzie docierało światło słoneczne, nigdy w pełni się nie wybarwi.
Jak gęsto sadzić tuje w grupie? Drzewka powinny być oddalone od siebie o mniej więcej połowę rozpiętości pędów. W innym wypadku będą walczyły ze sobą o składniki pokarmowe, ale także o światło i przestrzeń. Ziemia pod tuję musi być lekko wilgotna, żyzna i stosunkowo przepuszczalna. Jeśli wsadzimy je do ziemi jałowej czy suchej, rośliny mogą się nie przyjąć.
Jak przycinać tuje?
Większość krzewów i drzew należy przycinać. Do tej grupy zaliczają się również tuje. Pielęgnacja polega przede wszystkim na odpowiednim wykonywaniu tych zabiegów. Znając zasady poprawnego działania, będziemy wiedzieć, jak dbać o tuje.
Nasze pierwsze cięcie nie powinno mieć miejsca wcześniej niż po roku od posadzenia. Przycinamy tylko te iglaki, które osiągnęły minimum 1,5 metra wysokości. Zabieg wykonujemy na wiosnę, najlepiej w drugiej połowie marca lub na początku kwietnia. Ponownie, gdy młode przyrosty zaczną ciemnieć (w czerwcu). Ostatnie cięcia możemy przeprowadzać w sierpniu.
Na wiosnę przycinamy pędy na długość ok. ⅓–½, podobnie robimy w czerwcu. Wycinamy też martwe gałązki. Trzecie cięcie, sierpniowe – skracamy pędy o 1–2 cm, tym samym sprawiając, że drzewka będą się intensywnie krzewić. Do tego zabiegu używamy sekatora ręcznego (w przypadku niskich krzewów) oraz nożyc do gałęzi (wyższe krzewy). Do skracania młodych żywopłotów oraz dorosłych osobników, z powodzeniem możemy użyć akumulatorowych nożyc do cięcia – znacznie ułatwi nam to pracę.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Jak zadbać o rośliny przed wyjazdem na wakacje? Dzięki tym sposobom przetrwają nawet 3-tygodniowy urlop
- Pyszne, bo własne. Jak uprawiać własne warzywa i owoce?
- Sukulenty w szkle - sadzenie krok po kroku. Jak pielęgnować te rośliny?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Andrey Nikitin/Getty Images
