Uprawa współrzędna – co to takiego?
Uprawa współrzędna to ciekawy sposób na wykorzystanie "chemii" między roślinami. Na czym dokładnie polega? Jak wygląda uprawa współrzędna na działce? Uprawa współrzędna to postępowy model prowadzenia gospodarstwa, który pozwala na uzyskanie jak najwyższej wysokości plonu przy jednocześnie najlepszej jego jakości i poszanowaniu środowiska. Zazwyczaj w takiej uprawie na jednym polu hoduje się dwa, a nawet więcej gatunków roślin, które korzystnie na siebie oddziałują. Dużym atutem przy uprawie współrzędnej jest także ograniczenie występowania chorób roślin, a także ich szkodników.
Podstawą uprawy współrzędnej jest znajomość wspomnianych zależności oraz dobre planowanie, które zazwyczaj wymaga kilku lat doświadczenia. Pod uwagę bierze się oddziaływanie roślin na poziomie chemicznym i fizycznym, a także zapotrzebowanie konkretnych gatunków na składniki pokarmowe.
Uprawa współrzędna warzyw
Uprawa współrzędna warzyw może przynieść wiele korzyści nie tylko przy amatorskiej hodowli, ale i przy uprawie na szerszą skalę. Stosowanie się do zasad uprawy współrzędnej pozwala ograniczyć ilość środków, jakie trzeba przeznaczyć na ochronę roślin. Jest to istotne nie tylko ze względów ekonomicznych, ale i zdrowotnych. Zwłaszcza przy uprawie warzyw stosowanie chemii nie jest najlepszym rozwiązaniem, ponieważ trafiają one do naszych organizmów, gdzie przyczyniają się do poprawy ich stanu lub pogorszenia. Szkodniki wyczuwają chemiczne substancje wydzielane przez dane gatunki i mogą one się im podobać albo nie. Sadzenie innych gatunków, zwłaszcza takich, które mogą odstraszać dane szkodniki w pobliżu, sprawia, że owady są zdezorientowane i nie atakują roślin.
Przy planowaniu uprawy współrzędnej ważne jest, by dowiedzieć się, jakie gatunki warto posadzić w sąsiedztwie, a których na pewno nie należy ze sobą łączyć. Doświadczony ogrodnik będzie zazwyczaj znał te zależności. Osoby, dla których uprawa współrzędna na działce to nowość, mogą korzystać z wielu książek i opracowań dotyczących allelopatii, gdzie zazwyczaj można znaleźć szczegółowe tabele określające korzystne i niekorzystne sąsiedztwo wśród roślin.
Uprawa współrzędna i płodozmian
Jeszcze więcej korzyści może przynieść stosowanie uprawy współrzędnej w połączeniu z płodozmianem. Płodozmian to inaczej rotacja roślin. Zakłada uprawę różnych gatunków roślin na tym samym miejscu w określonej kolejności przez kilka lat. Płodozmian korzystnie wpływa na produktywność, a dodatkowo wykazuje pozytywny wpływ na utrzymanie korzystnej struktury gleby i przyczynia się do zmniejszenia jej erozji. Płodozmian można stosować w systemie dwu- i trzypolowym. W pierwszym przypadku jedna część pola lub grupy pól jest uprawiana, podczas gdy druga w tym czasie leży odłogiem, odzyskując płodność. Drugi sposób, czyli trójpolówka, zakłada, że odłogiem leży ⅓ część ziemi, natomiast pozostała część jest obrabiana.
Cukinia – uprawa współrzędna
Cukinia, inaczej kabaczek, zaliczana jest do rodziny dyniowatych. Warto wiedzieć, że dyniowate będą rosły lepiej w sąsiedztwie roślin cebulowych. Przy cukinii warto posadzić cebulę lub czosnek, oprócz tego dobrym pomysłem jest sadzenie jej w pobliżu fasoli, pomidorów i kukurydzy.
Szpinak – uprawa współrzędna
Szpinak to bardzo zdrowe warzywo. Warto sadzić go w pobliżu ziemniaków, kapusty lub fasoli tycznej. Innym dobrym towarzystwem dla szpinaku są truskawki, rabarbar, a także rzodkiewka. Koniecznie należy pamiętać o sąsiedztwie niekorzystnym. W przypadku szpinaku dotyczy to buraka, którego lepiej posadzić w innym miejscu.
Jarmuż – uprawa współrzędna
Jarmuż to roślina kapustna, a te wspaniale radzą sobie w sąsiedztwie roślin strączkowych takich jak groch czy fasola. Dobrym pomysłem będzie także posadzenie go przy selerze korzeniowym, sałacie, botwinie, burkach, szpinaku czy szparagach. Mniej korzystne towarzystwo to brokuły, kalafior, czosnek, szczypior i oregano.
Bób – uprawa współrzędna
Ten gatunek najlepiej posadzić przy ogóreczniku, a także kalarepie, selerze, pomidorach, ogórkach, ziemniakach czy agreście. Szpinak i cząber posadzone na brzegu grządki będą chroniły bób przed szkodnikami. Niekorzystne oddziaływanie zachodzi z roślinami strączkowymi, słonecznikiem i rzepakiem.
Zobacz także:
- Podgrzybki w roli głównej, czyli smaki jesieni na talerzu. Sprawdzone przepisy Sebastiana Olmy
- Dania z perliczki według przepisu Andrzeja Polana
- Dyniowe ciasto z cynamonowym kremem idealne na Halloween i nie tylko. Sprawdź jak je zrobić!
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Bill Hinton Photography/Getty Images