Rozszerzanie diety niemowlaka jest bardzo ważnym okresem. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, dziecko powinno być karmione piersią do 6. miesiąca życia. Po tym czasie w jego jadłospisie powinny pojawić się pokarmy stałe, takie jak np. przeciery oraz zupki warzywne i owocowe.
Rozszerzanie diety niemowlaka - kiedy?
Rozszerzanie diety niemowląt jest tematem ciągle poruszanym i dyskusyjnym. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w różnych ośrodkach, najlepszym sposobem karmienia noworodków i niemowląt jest karmienie piersią, które wykazuje najwięcej korzyści dla prawidłowego rozwoju i zdrowia dzieci. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, by wyłączne karmienie piersią trwało do 6. miesiąca życia niemowlęcia. Po tym czasie karmienie mlekiem kobiecym lub modyfikowanym przestaje zapewniać dziecku wystarczającą ilość energii oraz ważnych składników pokarmowych, takich jak: białko, żelazo, cynk i witaminy. Wówczas do diety niemowlęcia wprowadza się żywność uzupełniającą, a więc pokarmy stałe lub płynne zastępujące mleko.
Rozszerzanie diety niemowlaka wskazane jest rozpocząć po ukończeniu 17. tygodnia życia dziecka, jednak nie później niż w 26. tygodniu życia. Nowe pokarmy do jadłospisu niemowlaka należy wprowadzać osobno, zaczynając od podawania dziecku niewielkich ilości produktu, np. po 2-3 łyżeczki. Rodzic powinien uważnie obserwować reakcje dziecka na nowe pokarmy, aby mieć możliwość wyeliminowania tych, wywołujących alergie. Najczęściej rozszerzanie diety niemowlaka rozpoczyna się od podawania dziecku kaszek ryżowych lub zbożowych, warzyw oraz owoców.
Rozszerzanie diety niemowlaka - najpierw warzywa i owoce
Zgodnie z obowiązującym schematem karmienia niemowląt opracowanym przez specjalistów, rozszerzenie diety dziecka zaleca się rozpocząć od wprowadzenia do jadłospisu warzyw. Początkowo niemowlakowi należy podawać zupki i przeciery jednoskładnikowe, np. z marchewki, aby mogło ono zaakceptować smak określonego warzywa. Po około dwóch tygodniach od wprowadzenia warzyw dietę niemowlaka rozszerza się o owoce. Rodzice mogą kupować gotowe produkty szeroko dostępne w sklepach lub przygotowywać zupki i przeciery samodzielnie, korzystając ze świeżych i dojrzałych owoców i warzyw, najlepiej pochodzących z upraw ekologicznych. Warzywa i owoce podawane niemowlakowi powinny być gotowane, rozdrabniane, miksowane lub przecierane. Najbardziej zalecane w jadłospisie dziecka są: marchew, dynia, cukinia, bakłażan, fasolka szparagowa, brokuły, ziemniaki, kalafior, pietruszka, seler, pomidory, zielony groszek, papryka, jarmuż, szpinak, jabłka, banan, gruszka, suszone śliwki, jagody, morele, brzoskwinie, maliny.
Rozszerzanie diety niemowlaka - kiedy wprowadzić zboża?
Po rozszerzeniu diety niemowlaka o warzywa i owoce do jadłospisu wprowadza się kolejne pokarmy, takie jak zboża, mięsa i ryby. Dietę niemowlęcia zaleca się rozszerzyć o produkty zbożowe nie wcześniej niż po ukończeniu 4. miesiąca życia, a jednocześnie nie później niż przed rozpoczęciem 7. miesiąca. Początkowo dziecku podaje się zboża bezglutenowe w postaci kleiku ryżowego lub kukurydzianego, a następnie stopniowo i w niewielkich ilościach do diety wprowadza się zbożowa glutenowe, np. kaszkę manną. Produkty zbożowe w formie makaronów, ryżu, kasz, pieczywa oraz herbatniki i biszkopty powinno wprowadzić się nie wcześniej niż w 8. miesiącu życia niemowlęcia.
Rozszerzanie diety niemowlaka - kiedy wprowadzić mięso i ryby?
Obowiązujący schemat karmienia niemowląt zakłada rozszerzenie diety dziecka o chude mięso już w 5. miesiącu jego życia. Mięso należy do żywności uzupełniającej, stanowiącej dobre źródło pełnowartościowego białka oraz żelaza. Kolejność wprowadzania różnych gatunków mięs do jadłospisu niemowlaka jest dowolna, jednak zaleca się rozpocząć od podawania dziecku mięsa drobiowego - kurczaka lub indyka, cielęciny oraz królika. Wskazane jest unikanie mięs wysoko przetworzonych, czyli parówek, kiełbasek, a także podrobów. Mięso należy podawać dziecku w formie gotowanej w wodzie lub na parze i zmiksowanej. Można go dodawać do zupek, przecierów lub warzywnego puree.
Po ukończeniu 6. miesiąca życia do diety niemowlęcia można wprowadzić mięso gotowane, duszone lub pieczone, w drobno posiekanej postaci. W okresie niemowlęcym, czyli do końca 1. roku życia w jadłospisie malucha nie powinno pojawić się mięso smażone i tłuste. W 7. miesiącu życia niemowlęcia dietę rozszerza się o ryby będące źródłem białka, witamin, minerałów oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania mózgu. Wskazane są ryby morskie, takie jak dorsz, mintaj oraz łosoś. W jadłospisie niemowlaka należy unikać niektórych gatunków ryb, m.in. miecznika, makreli i tuńczyka, a także ryb wędzonych, w puszce, marynowanych. Zaleca się, by rybę podawać dziecku 1-2 razy w tygodniu, początkowo w postaci gotowanej i zmiksowanej. Z czasem, wraz z doskonaleniem umiejętności żucia i gryzienia, do diety można wprowadzić drobno posiekaną rybę w formie gotowanej lub pieczonej w folii.
Rozszerzanie diety niemowlaka - produkty mleczne
W 7. miesiącu życia dietę niemowlaka można rozszerzyć o produkty mleczne, takie jak jogurt naturalny, kefir czy twarożek. Dziecku można podawać gotowe lub samodzielnie przygotowane deserki owocowo-mleczne. Mleko krowie nie powinno być stosowane jako podstawowy napój mleczny w diecie dziecka przed ukończeniem 1. roku życia. Jego niewielkie ilości mogą być dodawane do różnych pokarmów uzupełniających. Wprowadzając produkty mleczne do diety dziecka, początkowo należy podawać mu 1-2 łyżeczki jogurtu lub kefiru, stopniowo zwiększając ilość do 100 g, która stanowi pełną, zalecaną porcję posiłku mlecznego dla niemowlęcia.
Zobacz też:
Pandemia zmienia nasze nawyki żywieniowe. Badacze zaobserwowali 6 niepokojących zjawisk
Jak powinna wyglądać dieta małego dziecka? Pediatra: "Uważać trzeba na miód"
Cała prawda o glutenie. "Jest smaczny, zdrowy i powinniśmy go jeść"
Zobacz video: Co wpływa na tempo rozwoju niemowląt?