Jabłka należą do jednych z najpopularniejszych owoców w Polsce. Można je jeść jako samodzielną przekąskę lub wykorzystywać do przygotowywania różnych przetworów, deserów i potraw. Poszczególne odmiany jabłek różnią się między sobą smakiem, konsystencją miąższu, kształtem i zabarwieniem.
Właściwości i odmiany jabłek
Jabłka są owocami znanymi i docenianymi za swoje wartości odżywcze już od wieków. Znajdują szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, ale również w medycynie naturalnej ze względu na właściwości lecznicze.
Na rynku dostępne są rozmaite odmiany jabłek różniące się między sobą wartościami odżywczymi, a także właściwościami organoleptycznymi – smakiem, zapachem i wyglądem. Jabłka są źródłem witamin i minerałów, wśród których znajdują się m.in. witamina C, kwas foliowy, magnez, fosfor, potas. Dostarczają także błonnika pokarmowego , który reguluje pracę jelit, usprawnia procesy trawienne i sprzyja odchudzaniu.
Poszczególne odmiany jabłek znajdują również różne zastosowanie kulinarne. Jedne z nich doskonale sprawdzają się do przygotowywania domowych przetworów, inne do deserów, a jeszcze inne do wytrawnych potraw.
Kwaśne odmiany jabłek to m.in. szara reneta – odmiana o gruboziarnistym aromatycznym miąższu, nadająca się na przetwory, a także smacznie komponująca się z pieczonym i smażonym mięsem.
Słodkie odmiany jabłek to natomiast:
- landsberska – duże owoce o gładkiej, zielonożółtej skórce i winnym aromacie wykorzystywane jako dodatek do mięs oraz składnik racuchów,
- lobo – jabłka o delikatnym, soczystym i bardzo słodkim miąższu, najczęściej spożywane jako samodzielna przekąska.
Najlepsze odmiany jabłek i ich zastosowanie
Za najlepsze odmiany jabłek uznaje się m.in. antonówkę i oliwkę żółtą, nazywaną potocznie papierówką. Pierwsza z nich – antonówka charakteryzuje się kruchym miąższem i kwaśnym smakiem. Doskonale sprawdza się do przygotowywania domowych przetworów, np. soków, dżemów, konfitur.
Owoce antonówki dojrzewają na początku września, a jabłoń wykazuje dużą wytrzymałość na mróz. Z powodzeniem można ją uprawiać w przydomowym ogrodzie. Antonówka należy do jesiennych odmian jabłek. Papierówka, czyli oliwka żółta odznacza się kruchym i lekko kwaskowatym miąższem. Mało dojrzałe owoce znajdują zastosowanie w przyrządzaniu przetworów, natomiast bardzo dojrzałe nadają się wyłącznie do szybkiego spożycia. Owoce papierówki dojrzewają w drugiej połowie lipca bądź na początku sierpnia.
Odmiany jabłek zimowych to m.in.:
- gala – owoce tej odmiany jabłoni są słodkie i kruche. Zwykle osiągają małą lub średnią wielkość. Dojrzewają pod koniec września i mogą być przechowywane do grudnia,
- golden delicious – amerykańska odmiana jabłek o charakterystycznej zielonozłotej skórce i niezwykle smacznym, słodkim miąższu. Ta odmiana jabłoni jest jednak wrażliwa na mróz i mało odporna na choroby. Owoce golden delicious dojrzewają w październiku i doskonale sprawdzają się w przygotowywaniu domowych przetworów,
- cortland – amerykańska odmiana jabłek ciesząca się dużą popularnością w Polsce. Drzewo wykazuje wysoką odporność na mróz i wydaje duże, lekko spłaszczone owoce pokryte zieloną skórką. Jabłka cortland są soczyste i słodkie, można je stosować jako dodatek do mięs i sałatek,
- ligol – polska odmiana jabłek o dużych, słodko-kwaskowatych owocach. Jabłka tej odmiany odznaczają się zieloną barwą z czerwonym rumieńcem. Owoce dojrzewają w połowie października i można je przechowywać nawet do wiosny,
- alwa – należy do odmian jabłek polskich. Owoce pokryte są skórką z rozmytym, karminowo-czerwonym rumieńcem.
Stare odmiany jabłek
Stare odmiany jabłek można podzielić na letnie, jesienne i zimowe . Do pierwszej grupy, czyli do odmian letnich należą m.in.:
- ananas berżenicki – duże, kulisto-stożkowate i typowo deserowe owoce o kruchym, soczystym i winno-słodkim miąższu; nie nadają się do długotrwałego przechowywania,
- charłamowskie – rosyjska odmiana jabłek o średniej wielkości i żółtej barwie z karminowo-czerwonym, prążkowanym rumieńcem; cechują się delikatnym, kruchym miąższem. To kwaśna odmiana jabłek .
Odmiany jabłek jesiennych to natomiast:
- kosztela – polska odmiana starych jabłek cechujących się okrągłym kształtem, średnią wielkością i twardym, soczystym, słodkim miąższem; jest odmianą deserową, nie nadającą się do przygotowywania przetworów,
- malinowa oberlandzka – odmiana holenderska; skórka owoców pokryta jest karminowym rumieńcem z odcieniem buraczkowym, miąższ lekko soczysty, kruchy o watowatej konsystencji.
Do zimowych odmian starych jabłek należy m.in. odmiana boiken wywodząca się z Niemiec. Owoce tej jabłoni są duże, kulisto-stożkowate, pokryte błyszczącą, zielonożółtą skórką. Na ich bazie przygotowuje się desery, przetwory, surówki i domowe wypieki.
Zobacz wideo: Jak przygotować organizm na jesień?
Zobacz także:
- Jabłka w cieście. Jak zrobić je idealnie?
- Antonówka w roli głównej. Przepisy Piotra Kucharskiego
- Jak zrobić wytrawne wino z aronii z dodatkiem jabłek?
Autor: Adrian Adamczyk