Wyróżnienia te przyznawane są młodym naukowcom, badaczom bardziej doświadczonym oraz ośrodkom naukowym i uniwersytetom. W ostatniej kategorii nagrodę Elsevier zdobyło dotychczas aż pięć uczelni z Polski.
Elsevier – z małego wydawnictwa w globalnego giganta
Elsevier jest przede wszystkim wydawnictwem naukowym i właśnie w takim charakterze rozpoczęło swoją działalność. Jego geneza sięga 1880 roku, chociaż sama nazwa wywodzi się z innego rodzinnego przedsiębiorstwa, które założone zostało trzy stulecia wcześniej. Elsevier było wówczas skromnym, niedużym wydawnictwem holenderskim. Jego działalność ukierunkowana była przede wszystkim na nauki ścisłe i medyczne. Elsevier publikowało (i nadal publikuje) prace wielu wybitnych uczonych, np. Juliusza Verne’a czy Stephena Hawkinga.
Współcześnie Elsevier jest jednym z ważniejszych wydawnictw współpracujących z takimi podmiotami jak North Holland, Pergamon, Mosby czy Academic Press. Wydaje wiele czasopism, które indeksowane są w najważniejszych i najbardziej prestiżowych bazach naukowych (np. Scopus). Każdy naukowiec ma możliwość przesłania do wydawnictwa swojej pracy z propozycją opublikowania jej w wybranym periodyku. System recenzyjny opiera się na popularnym schemacie tzw. podwójnej recenzji ślepej zapobiegającej sytuacji, w której oceniający poznałby tożsamość autora sprawdzanej przez siebie pracy.
Nagrody Elsevier dla badaczy z całego świata
Wyjątkowe osiągnięcia naukowe i znaczący wkład w rozwój reprezentowanej dziedziny to podstawowe kryteria, za spełnienie których wydawnictwo Elsevier nagradza wybranych naukowców z całego świata. Nagrody mają być wyrazem podziękowania dla badaczy za ich poświęcenie w rozwój nauki. Dzięki renomie tych wyróżnień beneficjenci mogą zyskać prestiż w swoim otoczeniu oraz wyższą rozpoznawalność poza nim.
Nagrody Elsevier przyznawane są w trzech podstawowych kategoriach. Pierwsza z nich obejmuje młodych naukowców, którzy znajdują się jeszcze na początkowym etapie swego naukowego rozwoju, ale jednocześnie wykazują się niesamowitymi osiągnięciami w swoich dziedzinach. Elsevier podkreśla, że nagrody służą uhonorowaniu talentu takich młodych badaczy. Mają zmotywować ich do kontynuowania naukowych pasji i realizowania związanych z nimi ambicji.
Druga kategoria obejmuje bardziej doświadczonych naukowców, którzy znajdują się w środkowym etapie rozwoju swojej kariery. Potencjalni beneficjenci muszą spełniać warunek, jakim jest co najmniej dziesięcioletnia historia publikacji. W polskich warunkach oznacza to, że nagroda dedykowana jest osobom, które ukończyły przynajmniej trzydzieści lat. Kandydaci do nagrody Elsevier muszą także reprezentować odpowiedni poziom "doskonałości badawczej" i posiadać duże doświadczenie w swojej dziedzinie.
O nagrodę w trzeciej kategorii walczą ośrodki naukowe i uniwersytety.
Sprawdzając na stronie internetowej wydawnictwa dotychczas nagrodzonych badaczy, można zawęzić pole wyszukiwania do trzech kategorii terytorialnych: Europy wraz z Bliskim Wschodem i Afryką, Azji i Pacyfiku oraz Ameryki Północnej i Południowej.
Nagrody Elsevier dla uczelni i organizacji naukowych
Najnowszą inicjatywą Elsevier jest przyznawanie nagród podmiotom naukowym, uczelniom oraz organizacjom w trosce o docenienie i wyróżnienie tych, których dorobek ma największy wpływ na naukę. Kapituła Elsevier analizuje oddziaływanie działalności danego podmiotu na postrzegalność polskiej nauki na świecie. Prace badawcze powinny zatem posiadać charakter innowacyjny nie tylko w nauce rodzimego kraju, ale również na arenie światowej. Co więcej, w rozważaniu kandydatur bierze się pod uwagę m.in. wzrost liczby publikacji w czasopismach naukowych oraz wskaźniki cytowania pracowników danych instytucji i uczelni. Do tej pory Nagrodą Elsevier uhonorowane zostały następujące polskie ośrodki naukowe:
- Gdański Uniwersytet Medyczny,
- Uniwersytet Humanistycznospołeczny SWPS,
- Uniwersytet Rzeszowski,
- Uniwersytet Zielonogórski,
- Politechnika Śląska.
Oprócz polskich uczelni nagradzanych są setki ośrodków z całego świata. Zdobycie nagrody Elsevier jest dużym wyróżnieniem, jednak należy pamiętać o tym, że fakt ten zasadniczo nie zmienia pozycji danego uniwersytetu. Nie ma też żadnego wpływu na sposób jego finansowania. Współcześnie w ramach tzw. Konstytucji dla Nauki wyróżnia się 10 najlepszych uczelni w Polsce, które otrzymują status uczelni badawczych. Znamiennym jest fakt, że żaden z wyżej wymienionych ośrodków nie posiada takiego statusu (następna ewaluacja odbędzie się w 2026 roku).
Zobacz wideo: Greta Thunberg kończy 18 lat. Szwedzka aktywistka od lat walczy na rzecz polityki klimatycznej
Zobacz też:
Olej z nasion marchwi – lek czy kosmetyk?
Porody domowe w czasie pandemii. "Mocne, głębokie przeżycie"
Autor: Adrian Adamczyk