Kuchnia bałkańska – pljeskavica
Sycący, mięsny kotlet, zazwyczaj podawany w chlebie pita z dodatkiem warzyw przypomina nieco amerykańskie hamburgery. Jest popularny przede wszystkim w krajach byłej Jugosławii, a więc w Serbii, Chorwacji i Bośni. Kotlet przygotowuje się z mieszanki mielonych mięs – zazwyczaj wołowiny, wieprzowiny i baraniny, często wzbogacanych boczkiem, serem czy pikantnymi papryczkami. Jednak to nie jest zwykły kotlet mielony, jaki znamy z polskiej kuchni, ponieważ mięso, po zasoleniu i zmieszaniu, musi przez kilka dni dojrzewać w lodówce – co nadaje mu wyjątkowego smaku.
Zdrowa dieta
Dodatek ostrych przypraw czy papryczki chilli to kolejny detal, dzięki któremu pljeskavica ma smak zdecydowanie bogatszy i atrakcyjniejszy niż nasz poczciwy mielony. Pljeskavicę podaje się mniej więcej tak jak i wspomniane hamburgery – z dodatkiem świeżych, lekkich warzyw, takich jak pomidor, ogórek czy surówka z kapusty, jak również frytek. Nieodłącznym dodatkiem do pljeskavicy jest też ajvar – sos lub pasta, której głównym składnikiem jest słodka papryka.
Cevapi, kebab, kebabcze, cevapcici
Bałkańska kuchnia oferuje nie tylko bałkańskie hamburgery, ale też bałkańskie kebaby – jest to danie narodowe nie tylko w Turcji, ale też właśnie na Bałkanach, przez setki lat pozostających pod panowaniem Turków Osmańskich. Jeśli więc wybieracie się na Bałkany, nie obawiajcie się głodu – kuchnia bałkańska to nie tylko kebaby takie, jakie znamy, a więc opiekane na ruszcie, ale też dania bardziej przypominające kotlety, zrobione z mielonej wołowiny, wieprzowiny czy tradycyjnej baraniny. W różnych krajach Bałkan kotleciki te, zwykle formowane na kształt parówki czy kiełbaski, są odmiennie nazywane – w Bułgarii są to kebabcze, w Serbii czy Chorwacji – cevapcici, cevapi w Bośni, zaś qofte w Albanii.
Gyros – grecka kuchnia bałkańska
Grecja pod względem geograficznym również należy do Bałkan, dlatego nie można nie wspomnieć o najbardziej znanej tu potrawie, jaką jest gyros. To również danie mięsne, popularne także w Polsce. Przypomina tradycyjny turecki doner kebab, czyli mięso opiekane na obracanym ruszcie, skrawane następnie ostrym nożem i podawane często w chlebku pita. Różni się więc od kebabu głównie nazwą, co wynika z różnic między językiem tureckim a greckim. Drugą różnicą, o której można tu wspomnieć, jest gatunek mięsa używanego do gyros czy kebabu. W Grecji bowiem, nie będącej krajem muzułmańskim, do gyrosa używa się niekiedy wieprzowiny, co w Turcji, gdzie jest wielu wyznawców islamu, wydaje się niemożliwe. Co więcej, greckie gyros mają zwykle nieco czosnkowy smak, z kolei do przygotowania kebabów wykorzystuje się orientalne przyprawy.
Kuchnia bałkańska – słone sery i kajmak
Będąc na Bałkanach, koniecznie musicie spróbować tutejszych serów. Gdzie bowiem góry, tam owce i kozy, a więc pyszny biały, słony ser zwany sirene, wyrabiany z mleka tych zwierząt. Co ciekawe, sery "typu bałkańskiego" można kupić i w Polsce. Z powodzeniem można nimi zastępować popularną fetę, zwłaszcza, że bałkańskie serki nie rozpadają się tak łatwo, więc, mówiąc wprost, lepiej wyglądają w sałatkach. W sklepach i na bazarach w krajach bałkańskich można też kupić tak zwany kajmak – przysmak zarówno kuchni bałkańskiej, jak i tureckiej. U nas nazwę tę kojarzymy ze słodką masą krówkową. Na Bałkanach jest to jednak produkt bardziej śniadaniowy, niż deserowy, coś w rodzaju gęstej śmietany, wytwarzanej z krowiego lub bawolego tłustego mleka, a następnie poddawanej fermentacji. Wyglądem przypomina nasze gładkie, kremowe serki do smarowania.
Zobacz także:
- Kultowa tarta z Saint-Tropez. "Tego smaku nie da się odtworzyć, choć wielu próbowało"
- Krem z kalafiora z serem pleśniowym, chrupiącym boczkiem i koperkiem
- Jak jeść mule? Jak je oczyścić i przygotować?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: gbh007/Getty Images