Neofobia żywieniowa u dzieci może stanowić poważny problem. Zaburzenie dość trudno zdiagnozować, ponieważ zmagający się z nim malcy traktowani są często jak zwykłe niejadki, które z czasem przestaną wybrzydzać. Neofobia nie jest jednak wymysłem czy fanaberią. Zignorowana może doprowadzić do pojawienia się różnych problemów.
Na czym polega neofobia żywieniowa u dzieci?
Wstręt do jedzenia u dziecka nie musi od razu oznaczać neofobii. W pewnym momencie życia większość maluchów zaczyna grymasić przy posiłkach. Taki żywieniowy bunt jest całkowicie naturalnym etapem rozwoju. Typowy niejadek odmawia jedzenia, jednak podyktowane jest to jego wyborem, a nie lękiem. Dodatkowo, jeśli malec jest bardzo głodny, można przekonać go nawet do zjedzenia produktu, za którym nie przepada. Neofobia żywieniowa jest czymś zupełnie innym, ponieważ nie dotyczy ograniczania ilości jedzenia. Maluchy z tym zaburzeniem zazwyczaj dostarczają swojemu organizmowi odpowiednią ilość kalorii. Ich menu ograniczone jest jednak do kilku produktów, a w skrajnych przypadkach do jednego. Przyczyną jest to, że dzieci z neofobią boją się nowych, nieznanych pokarmów. Strach ten dotyczy nie tylko smaków, ale też zapachów, wyglądu, konsystencji czy tekstury dania. Lęk może pojawić się więc już na sam widok nieznanej potrawy. Neofobia pokarmowa może także polegać na niechęci do znanych dziecku produktów, które zostały podane w nowej formie (np. przyrządzone w inny sposób niż zwykle).
Objawy neofobii żywieniowej
Lęk przed jedzeniem u dzieci może objawiać się na różne sposoby. Dzieci z neofobią reagują bardzo gwałtownie na wszelkie sytuacje związane z przyjmowaniem nowych pokarmów, a także na samą ekspozycję na nieznane produkty. Często pojawia się płacz, wybuchy złości czy histeria. Oprócz tego, można spotkać się z odpychaniem, pluciem jedzeniem, a w skrajnych przypadkach również wymiotami. Nowe pokarmy powodują tak duży strach i panikę, że nawet głodne dziecko odmawia przyjmowania posiłków.
Gwiazdy o macierzyństwie
Skąd bierze się neofobia, czyli wstręt do jedzenia u dziecka?
Niechęć do jedzenia u dziecka często uwarunkowana jest genetycznie. Oznacza to, że jeśli jedno z rodziców w przeszłości zmagało się z podobnym problemem, może to spotkać także ich potomstwo. Inną przyczyną jest nieprawidłowy przebieg ciąży (np. zaburzenia w rozwoju układu nerwowego w okresie płodowym), a także trudny poród czy wcześniactwo. Wpływ na pojawienie się neofobii mogą też mieć choroby przebyte w wieku niemowlęcym oraz zaburzenia sensoryczne (np. nadwrażliwość na dotyk czy zapach). Odnośnie czynników środowiskowych, przyczyn neofobii żywieniowej upatruje się w błędach wychowawczych rodziców. Powodem zaburzenia może być monotonna dieta matki w okresie karmienia piersią. Za ważną przyczynę uznaje się również zbyt późne rozszerzenie diety niemowlaka, a także nieprzyjemną atmosferę towarzyszącą spożywaniu posiłków.
Neofobia żywieniowa – leczenie
Strachu przed jedzeniem u dzieci nie należy lekceważyć. Co prawda stan ten zazwyczaj mija z wiekiem, jednak lepiej nie czekać, aż problem rozwiąże się samoistnie. Leczenie neofobii żywieniowej u dzieci można rozpocząć od domowych metod. Oto sposoby, które warto zastosować:
- pokazywanie dziecku nowych produktów – nie trzeba od razu dawać ich maluchowi do jedzenia. Dajmy mu czas na zapoznanie się z ich wyglądem, teksturą i konsystencją;
- dodawanie nowych produktów do znanych i lubianych przez dziecko potraw – w ten sposób możliwe jest urozmaicenie jadłospisu i stopniowe wprowadzanie do niego nowych pokarmów;
- wspólne zakupy i posiłki – dzieci bardzo często naśladują swoich rodziców, należy więc dać im dobry przykład. Warto zabrać swoje pociechy na zakupy i pokazać im produkty, które kupujemy, a następnie przyrządzić z nich smaczne danie, które zje cała rodzina;
- zapewnienie odpowiedniej atmosfery podczas posiłków –nie należy zmuszać dzieci do jedzenia ani na nie krzyczeć. Można delikatnie zachęcać je do spróbowania nowych produktów, zachowując przy tym cierpliwość i łagodny ton.
Jak leczyć neofobię żywieniową, gdy wszystko zawodzi? W takim przypadku należy udać się do specjalisty. Zaleca się wizytę u lekarza rodzinnego lub psychologa. Specjalista może zalecić terapię, podczas której dziecko będzie miało szansę na przepracowanie swojego problemu.
Skutki nieleczonej neofobii
Zignorowanie lęku przed jedzeniem może mieć bardzo negatywne konsekwencje. Skutki nieleczonej neofobii żywieniowej to:
- niedobór substancji odżywczych, który zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób,
- ograniczenie spontaniczności dziecka i obniżona samoocena,
- pogłębiający się stres,
- izolacja społeczna (dziecko wycofuje się ze wszystkich sytuacji związanych z jedzeniem, np. unika chodzenia na stołówkę czy na przyjęcia u rówieśników),
- dalsze problemy z odżywianiem ( neofobia żywieniowa u dorosłych może prowadzić do innych zaburzeń).
Zobacz także:
- Czy warto zawsze mówić dzieciom prawdę? "Te wzorce się jednak przekazuje"
- Życzenia urodzinowe dla dzieci – śmieszne rymowanki, które spodobają się solenizantom w różnym wieku
- Nadwaga dzieci dodatkowym skutkiem pandemii. "Było źle, a teraz jest tragicznie"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Karl Tapales/Getty Images
