Inteligencja emocjonalna – czym jest i czy można ją wyćwiczyć?

Czym jest inteligencja emocjonalna?
Czym jest inteligencja emocjonalna?
Źródło: AntonioGuillem/Getty Images
Inteligencja emocjonalna to inaczej kompetencje człowieka do rozpoznawania emocji własnych i drugiej osoby. Dobrze rozwinięta znacznie ułatwia kontakty z innymi ludźmi, pracę w zespole czy budowanie szczęśliwych i satysfakcjonujących relacji.

Inteligencja emocjonalna stanowi przedmiot badań wielu psychologów, którzy za pomocą odpowiednich narzędzi podejmują próby opisania jej poszczególnych modeli. Jak jednak wygląda inteligencja emocjonalna w praktyce i czy możliwe jest jej ćwiczenie?

Inteligencja emocjonalna – skąd się bierze?

Już w dzieciństwie uczymy się, w jaki sposób odczytywać emocje innych ludzi. Dzieci obserwują dorosłych i czerpią wzorce tego, jak powinno się zarządzać emocjami i w jaki sposób je okazywać. Nauka ta połączona jest ze szkołą relacji. Dziecko, które jest świadkiem częstych kłótni między rodzicami, będzie przekonane, że tak wygląda małżeństwo i miłość, a nieprzyjemne uczucia okazuje się w sposób gwałtowny i głośny. Równie szkodliwe dla rozwoju dziecka są sytuacje, w których rodzice nie okazują emocji lub robią to w sposób skąpy i ograniczony. Dziecko w późniejszych latach może więc mieć problem z okazywaniem czułości, przywiązania, czy nawet złości. Niska inteligencja emocjonalna jest przeszkodą w wielu dziedzinach życia. Niewłaściwe są również przesadne emocje – dziecko je naśladuje i później może być w środowisku postrzegane jako "dziwne". Największym zadaniem przy kształceniu inteligencji emocjonalnej u dziecka jest nauczenie go panowania nad emocjami i wyrażania ich w sposób adekwatny do sytuacji.

Jak nie przejmować negatywnych emocji innych ludzi?
Gdy w najbliższym otoczeniu mamy wielu malkontentów, to prawdopodobnie zaczniemy przejmować od nich negatywne myśli. jak się przed tym chronić?
Źródło: Dzień Dobry TVN

Modele inteligencji emocjonalnej

Co to jest inteligencja emocjonalna, próbowało opisać już wielu psychologów. Powstały więc trzy jej modele:

  • Model Golemana – na inteligencję emocjonalną składa się umiejętność rozumienia siebie, swoich emocji, kierowania nimi i kontrolowania ich. Jest to również zdolność do samomotywacji, odczuwanie empatii i wykazywanie umiejętności społecznych.
    • Model Mayera i Saloveya – istnieją 4 obszary tworzące inteligencję emocjonalną – spostrzeganie emocji, wspieranie myślenia za pomocą emocji, kierowanie uczuciami i rozumienie ich.
      • Model Reuvena Bar-Ona – inteligencja emocjonalna składa się z inteligencji interpersonalnej, intrapersonalnej, radzenia sobie ze stresem, umiejętności adaptacji i ogólnego nastroju.

        Inteligencja emocjonalna w praktyce

        Do czego jest potrzebna inteligencja emocjonalna? Przydaje się w niemal każdej dziedzinie życia. Dzięki niej jesteśmy w stanie nawiązywać relacje z innymi ludźmi. Umiejętność odczytywania emocji jest kluczowa w codziennych kontaktach. Potrzebujemy inteligencji emocjonalnej w biznesie bez niej nie jest możliwe przeprowadzenie odpowiedniej autoprezentacji, sprzedanie usługi lub produktu, a nawet owocne spotkanie z kontrahentem. Osoby, które pełnią funkcje kierownicze, potrzebują jej do tego, aby moderować reakcje emocjonalne pracowników. Inteligencja emocjonalna w pracy pozwala motywować podwładnych i znacznie usprawnia pracę zespołową – dzięki niej jesteśmy w stanie zaszczepić w pracownikach odpowiednie podejście do konkretnych zadań. Przykładem jest podsumowanie rocznych wyników sprzedaży – warto w sposób motywujący, z uśmiechem na ustach, pogratulować zespołowi wyników sprzedaży. Widząc ich zadowolenie, zniżamy ton głosu i zaczynamy opowiadać o kolejnych zadaniach, jakie czekają na nich w nadchodzącym czasie. Dzięki temu kierujemy ich uwagę na kwestie ważne do omówienia. Wysoka inteligencja emocjonalna jest pomocna również w sferze prywatnej – dzięki niej wiemy, kiedy druga połówka jest obrażona, smutna, szczęśliwa lub zaniepokojona. Potrafimy wyczytać to z tonu jej głosu, ruchów i mimiki. Jesteśmy zdolni do empatii, dzięki czemu możemy lepiej odpowiedzieć na potrzeby partnera i sygnały, które nam wysyła.

        Inteligencja emocjonalna – ćwiczenie

        Jeśli mamy wrażenie, że nasza inteligencja emocjonalna jest niska, nie potrafimy odczytywać swoich emocji i rozpoznawać ich u innych, warto od czasu do czasu wykonywać ćwiczenia na inteligencję emocjonalną. Oto propozycja prostego ćwiczenia, które co wieczór można wykonać w domowym zaciszu.

        • Co czuję?

          To ćwiczenie ma na celu utrwalenie nazywania własnych emocji i panowania nad nimi. Inteligencja emocjonalna mówi, jak zapanować nad uczuciami, a żeby to zrobić, należy umieć je nazywać i wiedzieć skąd pochodzą. Bierzemy kartkę papieru i dzielimy na dwie kolumny. W pierwszej z nich wymieniamy, jakie emocje towarzyszyły nam w miejscu pracy od rana: nerwy, stres, zadowolenie, radość, znużenie, zniechęcenie itp. W drugiej kolumnie wpisujemy emocje po powrocie do domu, czyli np. zmęczenie, zadowolenie, senność, miłość, czułość, zaciekawienie, zaintrygowanie. Później każdej z tych emocji przyporządkujmy sytuację, która je wywołała. Skąd wzięły się negatywne emocje? Jakie okoliczności musiałyby zajść, aby się nie pojawiły? Przykład: "czułem się znużony i zniechęcony, ponieważ wykonywałem niezwykle nudne i długie zadanie. Abym nie czuł się znużony i zniechęcony, chciałbym dostawać bardziej urozmaicone, nawet trudniejsze zadania". W tym miejscu zauważamy potrzebę, jaka wykreowała się z negatywnej emocji – możemy pomyśleć o poproszeniu kierownika o trudniejsze zadania. Z pewnością doceni on i zauważy naszą chęć rozwoju.

          Zobacz także:

          Autor: Adrian Adamczyk

          Źródło zdjęcia głównego: AntonioGuillem/Getty Images

          podziel się:

          Pozostałe wiadomości

          Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

          Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

          "Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

          "Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

          Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  
          Materiał promocyjny

          Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  

          Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

          Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

          Shannen Doherty ma przerzuty do kości: "Nie chcę umierać"

          Shannen Doherty ma przerzuty do kości: "Nie chcę umierać"

          Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

          Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

          Marcin Prokop jako prowadzący program "Uwaga! TVN"? Ryszard Cebula odpowiedział

          Marcin Prokop jako prowadzący program "Uwaga! TVN"? Ryszard Cebula odpowiedział

          Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

          Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

          "Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

          "Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

          Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima
          Materiał promocyjny

          Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima

          Zofia Zborowska-Wrona zmieniła kolor włosów. Jak teraz wygląda? "Andrzej będzie miał nową żonkę"

          Zofia Zborowska-Wrona zmieniła kolor włosów. Jak teraz wygląda? "Andrzej będzie miał nową żonkę"

          Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy
          Materiał promocyjny

          Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy

          Znany muzyk oskarżony o wykorzystanie seksualne dziecka. Wyznaczono datę rozprawy

          Znany muzyk oskarżony o wykorzystanie seksualne dziecka. Wyznaczono datę rozprawy

          Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?
          Materiał promocyjny

          Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?

          Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie
          Materiał promocyjny

          Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie

          Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby
          Materiał promocyjny

          Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby

          "Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę
          Materiał promocyjny

          "Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę

          Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?
          Materiał promocyjny

          Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?

          Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki
          Materiał promocyjny

          Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki

          Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

          Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

          Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

          Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

          18. edycja akcji "Podaruj Misia". Poznaj tegoroczne pluszaki

          18. edycja akcji "Podaruj Misia". Poznaj tegoroczne pluszaki

          Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

          Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

          Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

          Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          "Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

          "Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

          Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

          Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

          "Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

          "Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

          14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

          14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

          "Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

          "Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

          Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

          Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

          Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

          Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

          Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

          Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

          Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

          Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

          Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

          Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

          Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

          Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

          Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

          Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

          Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

          Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

          Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

          Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

          "ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

          "ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

          Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

          Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

          "ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

          "ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

          Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

          Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

          Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

          Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

          Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

          Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas