- Co to jest marazm?
- Co ten stan oznacza dla osoby dotkniętej tym problem oraz jej otoczenia?
- Czy to jest marazm, czy to jest depresja?
- widJak pomóc drugiej osobie wyjść z marazmu?
To ostatnie znaczenie jest przedmiotem badań (i zabiegów) z obszaru kilku specjalizacji lekarskich. Jednak artykuł ten dotyczy innego, powszechniejszego użycia pojęcia marazm – tego, w jaki sposób odbija się on na jakości życia osobistego, rodzinnego i społecznego jednostki. Jak wpływa na samopoczucie, kondycję psychiczną osoby dotkniętej tym problemem – to jest pogłębiającego się lub nieustępującego przez długi czas marazmu.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Co to jest marazm?
Słowo marazm używane jest najczęściej jako określenie długotrwale utrzymującego się stanu jednostki (często pogłębiającego się w czasie) charakteryzującego się zobojętnieniem, apatią, brakiem motywacji do działania, podejmowania jakichkolwiek aktywności i decyzji. Chodzić może zarówno o aktywność intelektualną, jak i fizyczną. Bardziej skonkretyzowane definicje marazmu są w publikacjach medycznych. Dotyczą one, najkrócej mówiąc, procesu zanikania tkanek, ich funkcji, sprawności, a także ich przyczyn oraz sposobów zapobiegania im.
Co ten stan oznacza dla osoby dotkniętej tym problem oraz jej otoczenia?
To samo słowo używane jest również w kontekście zastoju w rozmaitych dziedzinach, nieodnoszącym się do egzystencji konkretnej jednostki. Mówi się przykładowo o marazmie gospodarczym, rozumianym jako brak wzrostu, zanik przedsiębiorczości lub spowolnienie jej rozwoju, upadanie inicjatyw mających na celu pomnażanie przychodu, wytwarzanie dóbr materialnych, stymulację rynku itd.
W każdym z powyższych znaczeń marazm to stan zdecydowanie niepożądany. Co istotne, nawet jeśli jego objawy nie pogarszają się w czasie, już samo trwanie w nim – na „niezmienionym” poziomie powoduje straty i również jest niekorzystne, gdyż wiąże się z utratą czasu, który można byłoby wykorzystać na inne aktywności, np. samorozwój, kontakty z innymi, pracę itd. W wymiarze społecznym jest to zjawisko również niekorzystne, gdyż wymaga zaangażowania finansowego ze strony otoczenia – partnera, rodziny czy instytucji publicznych.
Czy to jest marazm, czy to jest depresja?
Zasadniczo należy rozróżnić określony stan psychiczny nazywany marazmem od depresji będącej grupą zaburzeń psychicznych wymagających interwencji specjalisty z dziedziny psychiatrii lub psychologii. Część badaczy klasyfikuje depresję jako jednostkę chorobową z wszelkimi następstwami, w tym z koniecznością leczenia farmakologicznego. W przypadku marazmu niewykluczone jest ustąpienie objawów na skutek wsparcia otoczenia czy terapeuty, a nawet starań samej osoby dotkniętej opisywanym problemem.
Jak pomóc drugiej osobie wyjść z marazmu?
Główny problem walki z marazmem wynika z tego, że zwykle ofiara tego zjawiska nie jest w stanie samodzielnie „wykrzesać” z siebie na tyle mocy sprawczej, by zacząć zmieniać swoje położenie. Trudnością jest nawet samo dostrzeżenie przez nią samą problemu. Konieczna jest więc pomoc z zewnątrz.
Co można zrobić?
- Wskazany jest kontakt dotkniętego marazmem z osobami, które uważa on bądź może uważać za autorytet. Zwiększa to szanse, że ich przekaz będzie miał większą siłę oddziaływania. Jeśli rodzinne relacje nie są wystarczające, można o pomoc poprosić osobę spoza rodziny. Warto rozważyć także pomoc terapeuty, o ile będzie on w stanie przekonać „pacjenta” do swojej obecności oraz metod.
- Warto podjąć również próbę zaangażowania takiej osoby w aktywność jakiegoś zespołu. Choć aktywne uprawianie sportów początkowo może być ponad siły samego (nie)zainteresowanego, to już aktywności wymagające pracy zespołowej, ale niekoniecznie fizycznej, a np. intelektualnej, mogą zaowocować wywołaniem poczucia współodpowiedzialności za osiągnięcie określonego celu. Może to być np. próba zaangażowania w złożony zespołowy projekt, w którym każdy z załogi zajmuje się jego innym „odcinkiem”. Pracę taką można wykonywać też zdalnie, o ile ma ona szansę wywołać systematyczną aktywność.
- Dobrym pomysłem są też inicjatywy, próby krótkoterminowe, a wręcz nagłe. Np. poproszenie o pomoc w skręceniu nowych mebli, prośby o wykonanie jakiejś konkretnej przysługi „tu i teraz”. Korzyścią jest możliwość osiągnięcia natychmiastowego efektu. Inne przykłady? Pomoc w malowaniu pokoju, dokonaniu wyboru nowych sprzętów domowych itp.
- Wykorzystanie hobby, pasji, np. zamiłowania do muzyki określonego rodzaju, gry na jakimś instrumencie. Można spróbować zachęcić osobę dotkniętą marazmem do wspólnego wyjścia na koncert, zagrania z zespołem określonych utworów.
- Szczere przedstawienie obiektywnych argumentów, liczb, danych określających straty wynikające z zaniechania aktywności (np. narastających kosztów czynszu, utrzymania). Jednak wymaga to odpowiednio dojrzałego odbiorcy, do którego takie argumenty trafiają, zamiast np. pogłębiać kompleksy i stan apatii, a nawet wrogość.
- Zmiana otoczenia. Próba nakłonienia do wspólnego wyjazdu, odkrywania nowych miejsc i aktywności.
Zobacz także:
- Co to jest syndrom białego fartucha i czy da się nad nim zapanować?
- Odnosisz sukcesy i czujesz się niewystarczająca? "Syndrom oszusta sprawia, że nie sięgamy po swoje cele"
- Co to jest syndrom białego fartucha i czy da się nad nim zapanować?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Johner Images/Getty Images