Otyłość – skąd się bierze?
Odpowiedź na to pytanie nie jest taka prosta.
– W przypadku osób, które nie mają żadnych chorób współistniejących, nadmierne przybieranie na wadze ma związek przede wszystkim ze złą dietą i brakiem aktywności fizycznej. Jeśli zastosują się do zaleceń, to sama zmiana nawyków żywieniowych i aktywność fizyczna wystarczą, aby uzyskały prawidłową masę ciała – powiedziała Ewa Gajko dietetyczka z Centrum Leczenia Otyłości Grupa Medyczna.
Jak walczyć z otyłością?
To tylko jedna strona medalu. Zdarza się, że zbyt duża masa ciała ma związek z zaburzeniami hormonalnymi, np. nieprawidłowym działaniem tarczycy. Są też osoby, u których skłonność do tycia ma podłoże genetyczne. Za otyłością może również stać nieprawidłowe odchudzanie.
– Doświadczenie pokazuje, że kobiety, które na przestrzeni lat stosowały różnego rodzaju diety odchudzające – często restrykcyjne – finalnie mają wyższą masę ciała niż na początku, gdy zaczynały redukcję masy ciała – podkreśliła rozmówczyni dziendobry.tvn.pl.
Otyłość a niedobory – jak do nich dochodzi?
Uważa się, że osoby z nadmierną masą ciała – skoro jedzą za dużo – nie mogą być niedożywione i żadne niedobory im nie grożą. Tymczasem nie jest to prawda.
– Widzimy jedynie nadmiar tanki tłuszczowej, ale badania pokazują, że u osób otyłych bardzo często rozwija się tzw. niedożywienie jakościowe – zaznaczyła Ewa Gajko. Na taki stan rzeczy wpływa kilka czynników.
– Po pierwsze pacjenci często sięgają po produkty bardzo kaloryczne, ale ubogie w substancje odżywcze (np. jedzenie typu fast food). Po drugie nie mają nawyku jedzenia wartościowych i zdrowych artykułów spożywczych. Tym samym w ich diecie rzadko pojawiają się warzywa, owoce, pełnowartościowe produkty zbożowe – wyliczała dietetyczka.
Swój udział w powstawaniu niedoborów ma również nieprawidłowy stan nabłonka jelitowego.
- Wiemy, że otyłość zmienia mikrobiotę jelitową, a to ma wpływ na to, jak wchłaniają się niektóre substancje odżywcze. Do tego leki, które pacjenci przyjmują z powodu powikłań wywołanych przez otyłość również mogą zaburzać wchłanianie substancji odżywczych – tłumaczyła.
Warto dodać, że niedobory dotyczą również tych pacjentów, którzy przeszli operację bariatryczną. Zabieg bardzo mocno zaburza całą fizjologię układu pokarmowego i konsekwencji przyswajanie pewnych substancji odżywczych jest praktycznie niemożliwe. U tej grupy pacjentów, aby uniknąć niedożywienia jakościowego, wprowadza się specjalną suplementację.
Jakie niedobory mogą pojawić się przy otyłości?
Choć medycyna ma ogromne możliwości, to wskazanie, czego brakuje danemu pacjentowi, jest bardzo trudne. Badania mają ograniczenia i dzięki nim sprawdza się m.in. stężenie niektórych pierwiastków (m.in. żelaza, magnezu, potasu), części białek czy witamin.
- Pozostałe niedobry wychwytuje się na podstawie wywiadu z pacjentem i analizie tego, co je, po które produkty sięga, a których unika, jak komponuje posiłki, jakie połączenia żywieniowe stosuje – wskazywała specjalistka. Do substancji, których osobom otyłym brakuje najczęściej, należą witaminy A, C, B12 oraz pierwiastki - wapń, magnez, żelazo i cynk.
Do czego mogą doprowadzić niedobory?
Osoby otyłe niejednokrotnie – z powodu niedoboru żelaza – zmagają się z anemią. Niewystarczające stężenie magnezu może prowadzić do problemów z wytwarzaniem insuliny i zaburzyć poziom cukru we krwi, a tym samym przyczynić się do rozwoju cukrzycy. Za mało witaminy B12 sprzyja m.in. problemom z koncentracją. Na tym jednak nie koniec. Niedożywienie zmniejsza masę mięśniową, sprzyja osteoporozie i chorobom układu krążenia. Wpływa niekorzystnie na płodność i odporność.
– Choć dietą można wyrównać braki, to w przypadku pacjentów z dużymi niedoborami nie czekamy, aż zmiana menu zacznie działać, tylko od razu wprowadzamy odpowiednią suplementację – mówiła ekspertka.
Trzeba jednak podkreślić, że zmiana stylu życia to za mało, aby wygrać z otyłością. Porzucenie starych nawyków – choć wydaje się bardzo proste – dla wielu chorych stanowi przeszkodę nie do pokonania.
– Mamy mocno zakorzenione fałszywe postrzeganie jedzenia. Zajadamy nim stres, nagradzamy się, a z drugiej strony uważamy, że dieta to jedynie ograniczenia. To wszystko sprawia, że ogromna grupa pacjentów – nawet po operacji bariatrycznej – wraca do wagi sprzed zabiegu. Dlatego w leczeniu otyłości ważna jest także pomoc psychologiczna. Pacjent, który przepracuje pewne rzeczy, ma większe szanse wrócić do prawidłowej masy ciała i ją utrzymać – podsumowała Ewa Gajko.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Badacze znaleźli kolejny powód, by pić kawę. Już jedna filiżanka dziennie ma znaczenie
- 14-latka przeszła zawał serca. "Czułam się, jakby słoń stał na mojej klatce piersiowej"
- Jak wygląda badanie markerów nowotworowych? Czym są i jak często pomagają zdiagnozować chorobę?
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło zdjęcia głównego: peakSTOCK/Getty Images