Kształt paznokci i pojawiające się na nich przebarwienia czy zmiany niejednokrotnie świadczą o toczących organizm schorzeniach. Paznokcie przypominające szkiełko zegarkowe są jedną z najbardziej znanych oznak chorób ogólnoustrojowych (nie o podłożu dermatologicznym). Zmiana kształtu paznokci spowodowana jest zmiękczeniem łoża, a także zmianą kąta Lovibonda i towarzyszy pogrubieniu paliczków dystalnych. U osób z paznokciami zegarkowymi koniuszki palców są wyraźnie grubsze niż pozostała część palca, paznokcie natomiast dopasowują się automatycznie do ich kształtu.
Dalsza część tekstu poniżej.
Choroba to nie moda
Paznokcie zegarkowe: wygląd
Paznokcie zegarkowe towarzyszą tzw. pałeczkowatości palców, która jest charakterystyczna dla osób ze schorzeniami związanymi z długotrwałym niedotlenieniem organizmu. Z tego powodu najczęściej świadczą o problemach z układem oddechowym lub układem krążenia.
Palce pałeczkowate nazywane są także palcami Hipokratesa (grecki lekarz jako pierwszy opisał tę zmianę) lub pałeczkami dobosza, a ich cechą charakterystyczną jest pogrubienie końcowej części palca oraz zaokrąglenie i uwypuklenie paznokcia - często wokół niego pojawia się także zaczerwienienie. Paznokcie zwane zegarkowymi mogą być zmianą dziedziczną, wrodzoną (mówi się wtedy o palcach pałeczkowatych idiopatycznych), jednak bardzo często towarzyszą różnego rodzaju chorobom, są więc zmianą nabytą.
Co ciekawe, paznokcie zegarkowe mogą również występować u jednej ręki lub tylko w obrębie kilku palców. Takie zmiany świadczyć mogą o porażeniu splotu barkowego czy zapaleniu nerwu pośrodkowego. Palce pałeczkowate występują też w przypadku: hiperwitaminozy A, przy niedożywieniu, a także różnego rodzaju zatruciach (fosforem, arsenem, rtęcią, alkoholem). Mogą pojawiać się u osób zażywających narkotyki. Rzadziej pojawia się pałeczkowatość palców stóp.
Najczęstsze przyczyny paznokci zegarkowych
Palce Hipokratesa wraz z paznokciami zegarkowymi w ponad 80 proc. przypadków towarzyszą kłopotom z układem oddechowym. Do najczęstszych przyczyn należy mukowiscydoza, przewlekła obturacyjna choroba płuc, zatorowość płucna, odma, śródmiąższowe zapalenie płuc, pylica i nowotwory płuc. Charakterystyczne dla tego rodzaju schorzeń są objawy takie, jak przewlekły kaszel, trudności z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, odkrztuszanie plwociny, krwioplucie.
Do chorób układu krążenia, w których przebiegu mogą pojawić się pałeczkowate palce wraz z zegarkowymi paznokciami, należą przede wszystkim: sinicze wady serca, choroby aorty, zapalenie wsierdzia. Innymi problemami zdrowotnymi, z którymi borykają się posiadacze zegarkowych paznokci, mogą być choroby wątroby, zapalenie lub marskość oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Wśród przyczyn występowania omawianych zmian w budowie palca i paznokci należy wyróżnić także:
- robaczycę,
- nowotwory przełyku, żołądka, okrężnicy,
- amebozę,
- polipowatość jelita grubego – zespół Gardnera,
- łuszczycowe zapalenie stawów,
- chorobę Gravesa-Basedowa,
- akromegalię, czyli nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu.
Paznokcie zegarkowe: leczenie
Zniekształcenie dystalnej części palca, a także pojawienie się paznokci o kształcie szkiełka zegarkowego nie wywołuje żadnych dolegliwości bólowych czy dyskomfortu. Dlatego też osoby z takimi zmianami nie muszą leczyć ich przy użyciu środków farmakologicznych, nie wymagają także żadnej rehabilitacji. Konieczne jest natomiast wykonanie diagnostyki i znalezienie przyczyny występowania paznokci zegarkowych. Trzeba ustalić, czy to zmiana dziedziczna, czy jednak odpowiada za nią jakaś konkretna jednostka chorobowa. W tym drugim przypadku niezbędne jest prawidłowe zdiagnozowanie choroby oraz podjęcie odpowiedniego leczenia.
Jak wygląda badanie osób z palcami Hipokratesa? Lekarz przeprowadza wywiad obejmujący towarzyszące zmianie objawy ze strony układu oddechowego, pokarmowego, układu krążenia. Istotna będzie informacja, czy pacjent pali papierosy, a także czy jest narażony na kontakt z pyłami, substancjami chemicznymi, oparami. Ważne są również przebyte choroby, zabiegi, operacje, zatrucia, zaburzenia odżywiania. Na podstawie uzyskanych informacji lekarz kieruje pacjenta na wybrane badania – laboratoryjne i obrazowe. Najczęściej sprawdzane są: morfologia, próby wątrobowe, hormony, markery nowotworowe. Lekarz może również zlecić wykonanie RTG płuc, USG jamy brzusznej, spirometrię, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Po wprowadzeniu leczenia zmiana powinna zniknąć lub znacznie się zmniejszyć.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Poważne skutki uboczne powszechnie stosowanych leków na demencję. Niepokojące wyniki badań
- 33-latka zrezygnowała z leczenia, żeby urodzić syna. Zapłaciła za to najwyższą cenę
- WHO ostrzega przed ptasią grypą. Ponad połowa zakażonych do tej pory ludzi umarła
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Natalia Gdovskaia, J-The Photoholic/Getty Images