Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Typy cukrzycy
Zasadniczo wyróżnia się dwa typy cukrzycy:
- cukrzyca typu I - tzw. cukrzyca insulinozależna, której przyczyną jest przewlekły, autoimmunologiczny proces chorobowy, w efekcie dochodzi do niedoborów insuliny;
- cukrzyca typu II - tzw. cukrzyca insulinoniezależna bądź wieku dorosłego - jest chorobą metaboliczną, w której występuje oporność na insulinę.
Dodatkowo występuje cukrzyca ciążowa - pojawiająca się u kobiet w ciąży, a po porodzie podwyższony poziom glukozy może wrócić do normy. Cukrzyca może być spowodowana innymi chorobami bądź wynikać z uwarunkowań genetycznych.
Objawy cukrzycy
Do ogólnych objawów świadczących, że może rozwijać się cukrzyca, zalicza się:
- nadmierne pragnienie (potrzeba picia w nocy),
- suchość w ustach,
- ciągłe przemęczenie,
- częste oddawanie moczu,
- rozdrażnienie i nerwowość,
- zaburzenia lipidowe,
- problemy skórne,
- problemy ze wzrokiem i słuchem.
Objawem rozwijającej się cukrzycy typu drugiego jest insulinooporność.
Przy cukrzycy typu I wyróżnia się objawy:
- senność i zmęczenie,
- glukozurię (obecność glukozy w moczu),
- obecność ciał ketonowych w moczu,
- zmniejszone lub bliskie zera stężenie insuliny,
- silne pragnienie i głód,
- czeste oddawanie moczu,
- nudności,
- utrata wagi,
- oddech o zapachu acetonu.
Profilaktyka cukrzycy
W profilaktyce cukrzycowej należy zadbać przede wszystkim o zdrowy tryb życia, unikanie spożywania dużej ilości przetworzonych pokarmów, regularne jedzenie posiłków, właściwie zbilansowaną dietę (w białko, błonnik oraz zdrowe tłuszcze).
Do czynników sprzyjających zalicza się:
- brak ruchu,
- nadwaga i otyłość,
- brak regularnych badań,
- spożywanie żywności wysoko przetworzonej,
- nadmiar węglowodanów w diecie.
Diagnostyka cukrzycy
W celu zdiagnozowania cukrzycy przeprowadzane są specjalistyczne badania laboratoryjne, które uwzględniają między innymi poziom glukozy na czczo oraz krzywą cukrową, jak i insulinową. Niemieckie i Amerykańskie Towarzystwo Diabetologiczne wymienia 4 metody ustalania diagnozy: wartość HbA1c (długoterminowa wartość stężenia glukozy we krwi), poziom glukozy we krwi na czczo, 2-godzinna wartość stężenia glukozy we krwi po doustnym teście tolerancji glukozy z 75 gramami glukozy (oGTT) oraz sporadyczne stężenie glukozy we krwi.
Powikłania przy cukrzycy
Nieleczona cukrzyca prowadzi do wielu poważnych zaburzeń. Jest ona czynnikiem ryzyka wystąpienia takich nwotworów, jak: dróg moczowych, krwi, narządów kobiecych, układu pokarmowego czy układu limfatycznego.
Do późnych powikłań zalicza się również:
- kwasicę, ketonową lub mleczanową,
- hipo-lub hiperglikemie,
- zaburzenia pracy serca,
- zaburzenia pracy mózgu,
- uszkodzenie nerek,
- zaburzenia wzroku po ślepotę,
- tzw. stopę cukrzyka z ewentualną amputacją kończyny,
- częste infekcje (zwłaszcza zakażeń grzybiczych),
- choroby zębów i dziąseł,
- zaburzenia erekcji i impotencję.
Sposoby leczenia cukrzycy
W leczeniu stosuje się nie tylko farmakoterapię, ale istotne są również zmianę nawyków i sposobu życia. W Polsce korzysta się z 6 leków przeciwcukrzycowych. Konieczne jest także zmienienie przyzwyczajeń żywieniowych. Ponadto kluczowe jest zmniejszanie innych czynników podwyższających ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia, a także utrzymywanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Dodatkiem do leczenia jest podawanie insuliny, jednak większość chorych nie potrzebuje jej we wczesnej fazie choroby. Dopiero na późniejszych etapach jest ona podawana.
Inaczej jest w przypadku cukrzycy typu I i ciężarnych - tu insulinoterapia jest preferowana, a nawet kluczowa. Osoby cierpiące na cukrzycę insulinozależną muszą przyjmować substytut insuliny i jest to niezbędne do końca życia.
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą
27 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Data ta nie jest bez znaczenia, gdyż jest to rocznica wynalezienia insuliny, która jest niezwykle ważna w walce z tą chorobą. Jak twierdzi WHO w swoim raporcie na temat cukrzycy, w 2030 roku będzie ona 7. najczęstszą przyczyną zgonów. Liczba chorych stale rośnie.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Choroba, z powodu której młodzi ludzie mają próby samobójcze. "Nie wiedzą, jak się leczyć"
- Wirusy mogą wywołać nie tylko infekcję, ale także cukrzycę. W jaki sposób?
- Czy skład flory bakteryjnej ma związek z rozwojem cukrzycy? Badacze mają ciekawą teorię
Autor: Teofila Siewko
Źródło: gov.pl/zwrotnikraka.pl/nfz.pl/diabinfo.pl
Źródło zdjęcia głównego: Oleh Veres/Getty Images