Afazja to utrata zdolności mowy u osób, które do tej pory nie przejawiały takich problemów. Nie jest jednak jednostką chorobową, o czym warto pamiętać. Zatem co to jest afazja? Jak ją leczyć?Czym jest afazja
Afazja (z greckiego - "niemota") to zaburzenie mowy, które powstaje w wyniku uszkodzenia mózgu. Nie jest chorobą, a zespołem objawów towarzyszących temu uszkodzeniu. Może być to również całkowite zaburzenie mechanizmów odpowiedzialnych za mowę u człowieka, który wcześniej nie miał takich problemów. Afazja nie jest niedowładem, paraliżem ani niedoczulicą mięśni artykulacyjnych mowy (taki stan zalicza się do dyzartrii). Zaburzenie dotyczy bezpośrednio funkcji językowych, a nie motorycznych czy słuchowych.
Choroba to nie moda
Choroba to nie moda - Cleo Ćwiek
Choroba to nie moda - Halszka Witkowska
Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Jak zacząć słuchać potrzeb najmłodszych?
Choroba to nie moda - Martyna Kaczmarek
Choroba to nie moda - Martyna Kaczmarek o ADHD
Choroba to nie moda - Katarzyna Miller
Choroba to nie moda - Maja Bohosiewicz
Choroba to nie moda - Renata Durda
Choroba to nie moda - Renata Durda o dzieciach
Choroba to nie moda - Bartek Jędrzejak (finał)
Choroba to nie moda - Renata Kaczoruk
Afazja powstaje w wyniku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Do jego najczęstszych przyczyn można zaliczyć uraz czaszkowo-mózgowy, udar mózgu oraz proces ekspansywny lub neurodegeneracyjny, który prowadzi do otępienia. W związku z tym może towarzyszyć wielu chorobom, alzheimerowi czy demencji. Afazja może powstać nie tylko po uszkodzeniu tzw. "ośrodków mowy", które znajdują się na lewej półkuli, ale również przy uszkodzeniu prawej półkuli, struktur podkorowych i wzgórza.
Rodzaje afazji i ich symptomy
Klasyfikacji afazji jest wiele, najpopularniejszy podział rozróżnia je na afazję Broki i Wernickiego.
Afazja Broki występuje wtedy, kiedy człowiek rozumie, co się do niego mówi, jednak nie jest w stanie nic powiedzieć. Wyjątek stanowią wulgaryzmy podczas dużego napięcia emocjonalnego. Występuje w sytuacji uszkodzenia ośrodka Broki. Przy tym zaburzeniu osoba:
- nie mówi spontanicznie,
- ma poważne trudności w powtarzaniu wypowiadanych słów,
- ma trundości z nazywaniem pokazywanych rzeczy,
- nie jest w stanie czytać i pisać.
Afazja Wernickiego występuje u osób, u których uszkodzona została okolica Wernickiego, nazywana czuciowym ośrodkiem mowy i znajduje się w tylnej części górnego zakrętu skroniowego lewego. Pacjenci z tego rodzaju afazją są w stanie mówić prawie normalnie - wysławiają się, chociaż niespójnie. Nie są w stanie też zrozumieć ani mowy własnej ani innych osób. W tej sytuacji zaburzone jest to, co pacjent mówi, a nie sam sposób mówienia. Daje to efekt, jakby człowiek dobierał słowa losowo, zdania nie mają sensu.
Do symptomów afazji Wernickiego zalicza się:
- umiejętność czytania ze zrozumieniem,
- zaburzone pisanie,
- trudności z powtarzaniem słów i fraz,
- upośledzenie rozumienia mowy,
- nadmierne stosowanie neologizmów i wymyślonych słów,
- niespójna mowa - nie ma ona sensu lub nie tworzy spójnej myśli,
- mowa biegła z typową prozodią i intonacją,
- nieświadomość swoich błędów.
Klasyfikacja afazji
Najbardziej popularną, najprostszą i najczęściej używaną w medycynie jest klasyfikacja Weisenburga i McBride'a. Zgodnie z nią wyróżnia się:
- afazję ruchową - kiedy dominującymi objawami są te z zaburzeniami mówienia,
- afazję sensoryczną lub czuciową - kiedy dominującymi objawami są zaburzenia rozumienia
- afazja mieszana, inaczej czuciowo-ruchowa - kiedy występują zaburzenia mówienia i rozumienia,
- afazja globalna - kiedy występuje prawie całkowita lub całkowita niezdolność zarówno mówienia, jak i rozumienia,
- afazja amnestyczna - kiedy główny problem dotyczy trudności z nazywaniem rzeczy oraz odnajdywaniem potrzebnych słów podczas rozmowy.
Afazja u dzieci
Afazja u dzieci może być spowodowana uszkodzeniem mózgu lub przejściem takich chorób zakaźnych, jak: zapalenie opon mózgowych, choroba Heinego-Medina, dur, błonica, płonica, grypa, krztusiec, odra i ospa. W przypadku dzieci objawy afazji nie są tak zróżnicowane ze względu na wciąż trwający rozwój psychofizyczny. Mogą pojawić się problemy z mową, przyswajaniem pisania oraz czytania. Jeśli do uszkodzenia doszło przed rozwojem mowy, to mowa o alalii, a nie afazji.
U dzieci afazja ma większe szanse na cofnięcie się.
Jak leczyć afazję
Afazja leczona jest przede wszystkim terapią logopedyczną. Powinna ona być dostosowana do charakteru zaburzeń mowy i ich stopnia. W tym celu ćwiczy się zaburzone funkcje, aby wykorzystać rezerwy tkwiące w uszkodzonej okolicy mózgu. Jeśli nie jest to możliwe i terapia nie przynosi rezultatu, stosowane są tzw. metody pośrednie, które włączają dodatkowe funkcje zastępcze.
Czy afazję może się cofnąć?
Dzięki odpowiedniej terapii logopedycznej możliwe jest cofnięcie zaburzeń mowy lub ich zniwelowanie. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w których uszkodzenie mózgu jest niewielkie. W łagodnych przypadkach mowa może powrócić samoistnie po 1-3 miesiącach. W przypadku cięższych udarów praca nad przywróceniem chociaż części utraconych zdolności może trwać latami i pacjent może nigdy nie osiągnąć poprzedniej biegłości.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
Autor: Teofila Siewko
Źródło: psychologia.edu.pl
Źródło zdjęcia głównego: FatCamera/Getty Images
Pozostałe wiadomości
NewsyZmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze
GwiazdyTakiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących
GwiazdyUpiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?
Styl życiaQuiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?
Przepisy kulinarneŻurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?
NewsyWielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?
GwiazdyRebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Gorące tematyPomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Ślub i weseleWysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
ParentingTuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"