Wywiad środowiskowy nie jest zwykłą rozmową, a sposobem na uzyskanie niezbędnych państwu informacji w celu określenia warunków życia danej osoby lub osób. Na jego podstawie pracownik państwowy orzeka, czy danej osobie potrzebna jest pomoc, a także zdobywa informacje, które w poszczególnych przypadkach mogą stanowić ważny dowód procesowy. Zobacz, w jakich sprawach może zostać przeprowadzony wywiad środowiskowy i jak on może wyglądać.
Wywiad środowiskowy – dokumenty
Podstawowym dokumentem, który wypełnia się w celu uzyskania pomocy ze strony państwa, jest kwestionariusz wywiadu środowiskowego. Wzór kwestionariusza zawiera rozporządzenie w sprawie wywiadu środowiskowego, które znajduje się w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Pozostałymi dokumentami, które należy dostarczyć pracownikowi socjalnemu lub kuratorowi, mogą być zaświadczenie o zarobkach oraz wydatkach, potwierdzenie sytuacji rodzinnej, mieszkaniowej itd.
Co to jest wywiad środowiskowy?
Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzany jest w celu uzyskania jak najdokładniejszych informacji o danej osobie lub rodzinie. Pozyskiwane informacje mogą dotyczyć zarówno stosunków majątkowych, jak i osobistych, a także warunków życia i stanu zdrowia. To, jak wygląda wywiad środowiskowy, zależy od tego, w jakiej sprawie jest przeprowadzany – rodzinnej, cywilnej czy karnej. Najczęściej jest to sytuacja, gdy dana osoba potrzebuje pomocy, głównie materialnej, ze strony państwa.
Wywiad środowiskowy kuratora rodzinnego
Wywiad środowiskowy kuratora rodzinnego zazwyczaj dotyczy spraw karnych lub spraw opiekuńczych, przy czym w obydwu sytuacjach może zastąpić go również pracownik socjalny. W przypadku wywiadów prowadzonych przez pracownika socjalnego obowiązkowa jest również obecność policji, która nadzoruje przebieg rozmowy. Wywiad środowiskowy musi zostać przeprowadzony w ciągu dwóch tygodniu od momentu, kiedy zapadła decyzja o konieczności jego przeprowadzenia, jednak w szczególnych przypadkach stosuje się zasadę 48 godzin. Są to ekstremalne sytuacje, wymagające natychmiastowej interwencji.
W sprawach karnych bada się przede wszystkim środowisko, styl życia oraz sytuację życiową osoby oskarżonej. Ważnym czynnikiem w wywiadzie środowiskowym często są również informacje o dochodach oraz ewentualnych nałogach i ogólnym stanie zdrowia. W niektórych przypadkach przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach karnych jest obowiązkowe i odgórnie narzucane przez sąd.
Sąd opiekuńczy często zwraca się z prośbą o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w ramach określenia sytuacji osoby małoletniej oraz najbliższej, zamieszkującej z nią rodziny. Najważniejsze informacje, które należy wtedy uzyskać, to warunki życia dziecka, sytuacja materialna rodziców, zachowanie małoletniego oraz jego wyniki w nauce. W takim przypadku kurator lub pracownik społeczny kontaktuje się nie tylko z osobą, której dotyczy wywiad, ale również z ludźmi z najbliższego otoczenia oraz z placówką edukacyjną. Kurator ma obowiązek zachować w tajemnicy wszystkie informacje, które uzyskał w podany sposób.
Wywiad środowiskowy pracownika socjalnego
Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy najczęściej w przypadku konieczności rozpatrzenia, czy dana osoba rzeczywiście potrzebuje pomocy ze strony państwa. W przypadku zawiadomienia o potrzebie przyznania pomocy społecznej termin wywiadu również ustala się na najbliższe 2 tygodnie od momentu otrzymania stosownej informacji. Podczas rozmowy ważnych informacji dostarcza wyłącznie osoba potrzebująca lub cała rodzina, zupełnie inaczej niż w sprawach karnych oraz rodzinnych. Pracownik społeczny ma za zadanie skontrolować wszystkie źródła dochodów i wydatków, określić sytuację mieszkaniową oraz sprecyzować potrzeby osoby, której dotyczy wywiad.
Strona potrzebująca powinna zadbać o to, aby w dzień wywiadu środowiskowego mieć przy sobie wszystkie niezbędne dokumenty, które potwierdzają potrzebę pomocy lub mogłyby wpłynąć na zwiększenie świadczeń, m.in. zaświadczenie o wysokości dochodów lub orzeczenie o niepełnosprawności.
Odmowa przeprowadzenia wywiadu środowiskowego a zasiłek
Jeśli zachodzi potrzeba przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, a osoby, które mają być objęte pomocą, ostatecznie się na niego nie zgadzają, świadomie rezygnują z przyznania zasiłków. Brak możliwości przeprowadzenia wywiadu środowiskowego skutkuje nieprzyznaniem świadczeń socjalnych ze względu na brak danych na temat stanu zdrowia, dochodów oraz stosunków osobistych, co prowadzi do tego, że nie można spodziewać się pomocy ze strony państwa.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- 5-letni Krzyś został odebrany matce. Wołał przez okno, że jest głodny
- Chory na parkinsona zostawiony sam sobie. "Powinien natychmiast być w placówce, która da mu całodobową opiekę"
- Dziewczynka zostawiona w oknie życia. To nietypowy przypadek. "Rodzice będą wzywani do sądu"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: sturti/Getty Images