Wśród roślin z rodziny goździkowatych na wyjątkową uwagę zasługuje atrakcyjna wizualnie firletka smółka. Dzikie egzemplarze rośliny można spotkać prawie w każdej części Europy (największe skupiska występują na obszarach południowych oraz wschodnich), a także w niektórych regionach Turcji. Firletka smółka bywa nazywana również smółką pospolitą lub firletką lepką. Jej nazwa odnosi się do charakterystycznej wydzieliny, wydobywającej się z pędów kwiatowych. Roślina ma kilka niezwykle dekoracyjnych odmian, dzięki którym można w oryginalny sposób udekorować swój ogród. Sprawdź, jak uprawiać gatunek, jak go rozmnażać oraz gdzie najlepiej sadzić go w ogrodzie.
Firletka smółka – jak wygląda?
Roślina ceniona jest głównie dzięki intensywnym kolorom swoich kwiatostanów. Okres kwitnienia przypada na koniec maja, czerwiec i lipiec. To właśnie w tym czasie na firletkach pojawiają się liczne wąskie kielichy z płatkami w intensywnie fioletowym kolorze. Gatunek wyróżnia się sztywnymi pędami, pokrytymi lepką mazią i ciemnozielonymi, eliptycznymi liśćmi. Dorosłe sadzonki firletki osiągają do 45–50 centymetrów wzrostu, często też dość szeroko rozrastają się.
Firletka smółka – najciekawsze odmiany ogrodowe
W ogrodzie można posadzić czysty gatunek firletki albo zdecydować się na jedną z ozdobnych odmian. Czym się różnią?
- Odmiana ‘Alba’ – ma niezwykle dekoracyjne, drobne białe kwiaty. Pięknie komponuje się z innymi odmianami.
- Odmiana ‘Splendens Plena’ – jedna z najpopularniejszych odmian smółki firletki. Charakteryzuje się jaskraworóżowymi, podwójnymi kwiatami. Wyjątkowo dobrze prezentuje się na rabatach.
- Odmiana ‘Alpina’ – wyróżnia się dużymi, licznymi kwiatostanami o podwójnych kwiatach w odcieniach intensywnej purpury oraz różu. Często stosowana jako alternatywa dla trawnika, sadzona w trudno dostępnych miejscach.
Firletka smółka – uprawa i pielęgnacja rośliny
Firletka smółka to wyjątkowo łatwa w uprawie roślina. Jest bardzo tolerancyjna względem podłoża, choć preferuje glebę żyzną i próchniczą. Lubi miejsca z dobrze przepuszczalną ziemią, źle czuje się w podłożu gliniastym. Odczyn nie ma dla firletek większego znaczenia. Na gorszej jakości ziemiach ogrodowych również powinna się przyjąć.
Smółka pospolita radzi sobie z kilkudniową suszą, jednak w okresach wyjątkowo upalnych najlepiej jest dość obficie podlewać sadzonki. Nie wymaga zimowego zabezpieczania, w polskim klimacie jest całkowicie mrozoodporna. Należy do gatunków wyjątkowo odpornych na choroby i szkodniki, choć czasem może stać się ofiarą żerowania mszyc lub ślimaków, które lubią jej liście.
Rozmnażanie firletki smółki
Firletka lepka może być rozmnażana na 3 różne sposoby: poprzez podział rośliny, szczepienie lub wysiew nasion. Najprostszym sposobem na zwiększenie liczebności egzemplarzy w ogrodzie jest podział rośliny, najtrudniej zrobić to przy pomocy nasion.
Podział sadzonek powinien zostać przeprowadzony podczas okresu wegetacji rośliny. Spośród roślin rosnących w ogrodzie należy wybrać jeden najzdrowszy egzemplarz, wykopać go z ziemi, a następnie podzielić na kilka mniejszych części. Firletki dzieli się w ten sposób, aby każda z części miała co najmniej parę dobrze rozwiniętych korzeni. Przed ponownym wysadzeniem roślin do gruntu, należy odpowiednio przygotować miejsce, np. wykorzystując specjalny nawóz. Po umieszczeniu roślin na stanowiskach stałych, należy je obficie podlać.
Rozmnażanie można przeprowadzić również poprzez oddzielenie kilku zdrowych, dużych pędów rośliny. Ich długość nie powinna być mniejsza niż 20 centymetrów. Zabieg przeprowadza się zazwyczaj latem, najczęściej w czerwcu lub lipcu. Po około 45–60 dniach nowe sadzonki mogą zostać umieszczone w gruncie.
Najtrudniejszym sposobem rozmnażania firletek jest wysiew nasion. W zależności od klimatu, nasiona należy wysiewać wiosną lub latem, przy czym temperatura powietrza w okresie ich rozwoju nie powinna spadać poniżej 18°C.
Zastosowanie firletki smółki
Firletka smółka nadaje się zarówno do małych, jak i dużych ogrodów. Pięknie prezentuje się w większych grupach, może być sadzona w obrębie jednej odmiany lub kilku różnych. Ważne, aby na miejsce stałe wysadzać je w rozstawie co 20–30 centymetrów. Ostrożność należy zachować przy sadzeniu odmiany o białych kwiatach, ponieważ jest ona wyjątkowo podatna na krzyżowanie się z innymi firletkami. Bylina może być wykorzystywana również jako roślina zadarniająca – pięknie prezentuje się w trudno dostępnych miejscach, gdzie nie byłoby możliwe uprawianie dekoracyjnego trawnika. Pojedyncze firletki przypominają kępki traw, zwłaszcza w okresie, w którym nie kwitną. Ze względu na niewymagającą pielęgnację, nadaje się również do ogrodów wiejskich i naturalistycznych, najlepiej wygląda w otoczeniu roślin o luźnym pokroju.
Zobacz wideo: Kwiatowe smaki. Łukasz Skop o jadalnych kwiatach
Zobacz także:
- Dzwonek Poszarskiego – uprawa, pielęgnacja i zastosowanie. Jak wygląda roślina?
- Właściwości lecznicze krwawnika pospolitego – jak z nich skorzystać?
- Tamaryszek francuski – jak uprawiać tę roślinę?
Autor: Adrian Adamczyk