Menu wigilijne - lista 12 potraw
- Barszcz wigilijny
- Uszka z grzybami
- Przepis na pierogi z kapustą i grzybami
- Pieczona ryba po grecku
- Sałatka jarzynowa
- Śledzie w zalewie korzennej
- Tradycyjny karp w galarecie
- Kapusta wigilijna
- Paszteciki z pieczarkami
- Kompot wigilijny
- Świąteczny makowiec z rodzynkami i lukrem
- Kutia świąteczna z makiem i orzechami
Barszcz wigilijny - przepis Darii Ładochy
Składniki na barszcz wigilijny"
- 3 pietruszki
- 4 marchewki
- 3 kg buraków
- 2 cebule
- 50 g suszonych grzybów
- 1 por
- ½ selera
- 1 łyżka miodu
- 4 ziela angielskie
- 3 ząbki czosnku
- szczypta majeranku
- sok z 1 cytryny
- 10 ml octu
- 4 goździki
- 1 kora cynamonu
- 1 l zakwasu z buraków
- łyżka masła
- sól, pieprz
Przygotowanie barszczu wigilijnego
- Grzyby zalej gorącą wodą i gotuj około 40 minut. Następnie pozostaw do ostygnięcia i zachowaj wywar.
- Cebulę drobno posiekaj i zeszklij na maśle. Dodaj warzywa korzeniowe, przyprawy oraz por - drobno posiekane lub starte na tarce o grubych oczkach.
- Warzywa wraz z cebulką umieść w dużym garnku i zalej wodą z dodatkiem przypraw. Doprowadź do wrzenia i gotuj jeszcze 50 minut.
- Następnie przecedź barszcz przez sitko, dodaj pokrojone grzyby oraz wywar, zakwas buraczany, czosnek, miód, ocet, sok z cytryny oraz majeranek.
- Doprowadź do wrzenia i koniecznie wyłów czosnek łyżką cedzakową.
Uszka z grzybami - do barszczu - przepis Agnieszki Kręglickiej
Składniki na farsz do uszek z grzybami:
- 80 g suszonych prawdziwków
- 2 cebule
- sól
- pieprz
- oliwa
Ciasto:
- 0,3 kg mąki
- 1 jajko
- 1 łyżka oleju
- sól
- gorąca woda
Przygotowanie:
- Oczyszczone grzyby zalej wodą i odstaw na pół godziny.
- Gdy zmiękną, przełóż z wodą do garnka i gotuj, aż będą miękkie, odcedź.
- Cebulę i grzyby pokrój w drobną kostkę. Cebulę zeszklij na patelni, na oliwie, dodaj sól i pieprz. Dodaj grzyby i smaż razem, aż masa zacznie się lepić, uzupełnij przyprawy do smaku, ostudź.
- Zagnieć w misce mąkę z roztrzepanym jajkiem, gorącą wodą, olejem i szczyptą soli. Dobrze wymieszaj i wyrób, aż będzie spójne. Odstaw, by odpoczęło na pół godziny.
- Stolnicę posyp mąką. Podziel ciasto na trzy części. Dwie trzymaj pod przykryciem, a jedną część rozwałkuj cieniutko. Z ciasta wycinaj kółka foremką o ostrym brzegu lub krój na kwadraty ok. 4 cm x 4 cm. Na każdy kwadrat nakładaj farsz grzybowy, zwijaj małe pierożki.
- Wrzucaj do garnka z gotującą się wodą, mieszaj i gotuj przez 2 minuty od momentu, gdy wypłyną na powierzchnię.
Przepis na pierogi z kapustą i grzybami
Składniki na ciasto (na 50 pierogów):
- 2 szklanki mąki,
- 1 łyżeczka soli,
- ½ łyżki oleju,
- około 1 szklanki ciepłej wody.
Składniki na farsz:
- pół litrowego słoika suszonych grzybów,
- 500 g kiszonej kapusty,
- ½ pietruszki,
- 1½ cebuli,
- sól i pieprz do smaku,
- 1½ łyżki oleju.
Przygotowanie:
- Grzyby opłucz, zalej wodą i odstaw przynajmniej na 6 godzin. Po tym czasie ugotuj je razem z obraną pietruszką w wodzie, w której się moczyły. Gdy grzyby osiągną odpowiednią miękkość, dodaj odrobinę soli i pieprzu do smaku.
- Kapustę ugotuj w 200 ml wody. Gdy będzie już wystarczająco miękka, odciśnij ją.
- Ugotowane grzyby i pietruszkę odcedź, a wywar zachowaj (można przygotować na nim zupę grzybową).
- Grzyby i kapustę zmiel w maszynce do mięsa o dużych oczkach lub posiekaj na desce.
- Cebulę podsmaż na patelni na rozgrzanym oleju, a gdy będzie odpowiednio zeszklona, wymieszaj ją z resztą składników farszu.
- Przesianą mąkę wysyp na stolnicę, utwórz z niej niewielki kopczyk z wgłębieniem na środku, po czym dodaj sól, olej i ciepłą wodę.
- Zagnieć ciasto na pierogi, zagarniając mąkę od zewnątrz kopczyka w kierunku wgłębienia. Wyrabiaj je ok. 15 minut. Po tym czasie powinno być odpowiednio miękkie i elastyczne. Przełóż ciasto do miski i przykryj ściereczką. Wstaw wodę na pierogi.
- Ciasto podziel na dwie części, każdą rozwałkuj i za pomocą szklanki wytnij kółka. Na każde kółko nałóż farsz, złóż na pół i sklej brzegi.
- Pierogi wrzucaj do wrzącej wody i gotuj od 3 do 5 minut.
Pieczona ryba po grecku - przepis
Składniki potrzebne do przygotowania ryby po grecku dla 7 - 8 osób:
- 1 kg filetów z dorsza,
- sok z połowy cytryny,
- ½ kostki bulionowej,
- 500 g marchewki,
- 200 g pietruszki
- 200 g selera,
- 3 cebule (średniej wielkości),
- 2 liście laurowe,
- 4 ziarna ziela angielskiego,
- 5 ziaren czarnego pieprzu
- 2 – 3 łyżki przecieru pomidorowego,
- ½ szklanki oleju,
- szczypta soli i pieprzu.
Przygotowanie:
- Filety z ryby skropić sokiem z cytryny. Obraną cebulę pokroić w kostkę. Marchewkę, pietruszkę i seler obrać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach.
- Na patelnię wlać olej. Wrzucić na nią pieprz w ziarenkach, ziele angielskie oraz liście laurowe, smażyć wszystko przez ok. 30 sekund. Dodać cebulę, smażyć i mieszać tak długo, aż się zeszkli. Przyprawy i usmażoną cebulę przełożyć do garnka, w którym znajduje się woda z połową kostki bulionowej.
- Starte na tarce warzywa smażyć na rozgrzanym tłuszczu przez 2 – 3 minuty (ten etap można wykonywać partiami). Potem przełożyć je do garnka z resztą składników. Dodać przecier pomidorowy.
- Całość gotować na średnim ogniu, co jakiś czas mieszać. Doprawić solą i pieprzem.
- Rybę wytrzeć ręcznikiem papierowym, oprószyć ją solą i pieprzem. Podsmażyć na patelni.
- Naczynie żaroodporne wyłożyć warstwą warzyw, na to położyć rybę, kolejną warstwę warzyw itd. Zazwyczaj układamy 5 warstw.
- Potrawę włożyć do piekarnika nagrzanego do 180 stopni C na 40 minut.
Sałatka jarzynowa - przepis Darii Ładochy
Składniki na sałatkę jarzynową:
- 4 marchewki
- 2 pietruszki
- 1 średni ziemniak (opcjonalnie)
- 1/2 niedużego selera
- 4 ogórki kiszone lub konserwowe
- 1 cebula lub nieduży por
- 2 jajka na twardo
- 1 jabłko
- 1 puszka groszku konserwowego
- 4 czubate łyżki majonezu
- sól
- pieprz
Przygotowanie sałatki jarzynowej:
- Marchewkę, pietruszkę, selera i ziemniaka obierz, zalej wodą, posól i ugotuj. W zależności od tego, jak lubisz, ugotuj do miękkości lub pozostaw lekko twarde.
- Cebulę, jabłko i ogórki obierz ze skórki, a jajka ze skorupek. Wszystkie składniki pokrój w grubą lub drobną kostkę, w zależności od tego, jak lubisz.
- Groszek wyjmij z puszki i odsącz na sitku.
- Wszystkie składniki przełóż do miski i wymieszaj. Dodaj majonez, wymieszaj i dopraw solą i pieprzem.
Rady:
- Sałatkę możesz wykonać z warzyw, które posłużyły np. do ugotowania wywaru czy rosołu.
- Niektórzy zamiast groszku dodają fasolę, są też wersje z kukurydzą i papryką.
- Kompozycja sałatki zależy od upodobań, można ją doprawić słodką sproszkowaną papryką lub curry.
Śledzie w zalewie korzennej - przepis
Składniki:
- 500 g solonych śledzi
- 5 goździków
- Mały kawałek cynamonu
- 5 ziaren ziela angielskiego
- 6 ziarenek pieprzu
- 2 liście laurowe
- 200 ml oleju
- Pumpernikiel
- 1 czerwona cebula
- 100 ml octu
Przygotowanie:
- Śledzie umyć i odmoczyć, następnie osuszyć i pokroić na mniejsze kawałki.
- Goździki, cynamon, ziele angielskie i pieprz wyprażyć na patelni.
- Następnie razem z olejem podgrzewać przez kilkanaście minut na „wolnym ogniu” żeby olej się zaromatyzował.
- Śledzie ułożyć w słoiczku, dodać liście laurowe i zalać przestudzonym olejem.
- Zamknąć i odstawić na kilka dni.
Tradycyjny karp w galarecie - jak zrobić to danie?
Przepis na 6 porcji
Składniki:
- 1 ½ kg karpia,
- 1 marchewka,
- 1 pietruszka,
- 1 cebula,
- ¼ selera,
- 3 listki laurowe,
- 5 ziarenek ziela angielskiego,
- 3 łyżki żelatyny,
- szczypta soli,
- 5 ziarenek pieprzu,
- 2 łyżeczki soku z cytryny.
Przygotowanie:
- Oczyść rybę i usuń głowę, pozostawiając płetwy i ogon.
- Rybę umyj, osusz, pokrój w poprzek na dzwonki (4 cm kawałki) i lekko posól.
- W garnku z wodą gotuj (przez 20 min) marchew, pietruszkę, cebulę, selera, liście laurowe, ziele, przyprawiając je szczyptą soli i pieprzu.
- Dodaj karpia i gotuj kolejne 20 min do miękkości ryby.
- Po ugotowaniu i ostudzeniu ryby, usuń ości.
- Wywar odcedź. Tak przygotowany 1 litr wywaru możesz jeszcze doprawić solą i pieprzem.
- Żelatynę rozpuść w 3 łyżeczkach wody, a następnie dodaj do wywaru, wlej sok z cytryny i wszystkie składniki wymieszaj.
- Na półmisek wylej ⅓ wywaru i wstaw do lodówki.
- Po zastygnięciu ułóż na galarecie karpia i wlej kolejną ⅓ część wywaru i ponownie wstaw do lodówki.
- Na koniec możesz ozdobić karpia rodzynkami, zielonym groszkiem, natką pietruszki lub pokrojoną w plasterki marchewką, a następnie zalać ostatnią porcją wywaru i wstawić do zastygnięcia.
- Ten sam przepis możemy lekko zmodyfikować, zastępując żelatynę substancją żelującą (agar-agar) – w ten sposób powstanie karp w galarecie bez żelatyny.
Kapusta wigilijna - przepis
Składniki:
- 1 garść suszonych prawdziwków
- 5 łyżek oleju
- 1 duża cebula
- 3 liście laurowe
- 6 ziaren ziela angielskiego
- 1/2 łyżeczki pieprzu w ziarnach
- 1 gwiazdka anyżu
- 1/2 łyżeczki kminku
- 4 goździki
- 4-5 łyżek sosu sojowego
- 1kg kiszonej kapusty
- 1 łyżeczka majeranku
Jak zrobić kapustę wigilijną:
- Grzyby namoczyć na noc w zimnej wodzie.
- W garnku na oleju podsmażamy posiekaną cebulę. Gdy będzie lekko złota dodajemy liście laurowe, ziele angielskie, pieprz, anyż, kminek i goździki.
- Gdy poczujemy ich zapach dodajemy wyjęte z wody i pokrojone w paski grzyby, lekko przesiekaną i ewentualnie przepłukaną kapustę kiszoną, sos sojowy, zalewamy wodą i dusimy około 2 godziny.
- Doprawiamy solą, pieprzem, cukrem oraz majerankiem.
Paszteciki z pieczarkami - przepis
Składniki na ciasto:
- 1/2 kostki drożdży
- 150 ml ciepłego mleka
- 2 łyżki cukru
- 2 żółtka i 1 całe jajko
- 100 g miękkiego masła
- ok. 500 g mąki
- 1 łyżeczka soli
Składniki na nadzienie:
- 4 łyżki masła
- 800 g pieczarek
- 2 duże cebule
- 2 ząbki czosnku
- 1 łyżeczka majeranku
- sól i pieprz
Sposób przygotowania:
- Drożdże wkruszamy do dużej miski, zalewamy ciepłym mlekiem, dodajemy cukier i pół szklanki mąki. Mieszamy, przykrywamy ściereczką i odstawiamy na 10 minut.
- Gdy drożdże zaczną "bąbelkować", dodajemy resztę mąki, jajka, miękkie masło i sól. Zagniatamy elastyczne, miękkie ciasto i odstawiamy je do wyrośnięcia w ciepłe miejsce na około godzinę.
- W tym czasie przygotowujemy nadzienie. Na rozgrzanym maśle podsmażamy pokrojone drobno pieczarki, cebulę i czosnek. Gdy nabiorą lekko złotego koloru i odparuje z nich cała woda doprawiamy nadzienie majerankiem, solą i pieprzem.
- Wyrośnięte ciasto rozwałkowujemy na kształt prostokąta. Przekrawamy je wzdłuż na połowę, na każdym prostokącie układamy pasek z nadzienia, zlepiamy ciasto, a następnie kroimy je w poprzek na małe paszteciki.
- Układamy je na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, zostawiamy na około pół godziny do ostatniego rośnięcia. Możemy posmarować je z wierzchu roztrzepanym jajkiem, posypać sezamem, kminkiem, majerankiem, solą morską.
- Pieczemy około 20-30 minut w piekarniku rozgrzanym do 180 C.
Kompot wigilijny - przepis
Składniki:
- 30 dag suszonych owoców: (jabłka, gruszki, śliwki wędzone)
- garść rodzynek
- 10–15 dag suszonych śliwek bez pestek (najlepsze nasze polskie odmiany)
- 8–10 goździków
- kora cynamonu
- kilka łyżek miodu
- po szczypcie imbiru i gałki muszkatołowej
- dobrze umyta pomarańcza i cytryna
Sposób przygotowania:
- Owoce przelewamy na sicie wrzątkiem, przekładamy do garnka i zalewamy 1,5 litra przegotowanej zimnej wody, tak aby lustro wody znajdowało się 2–3 cm nad owocami.
- Odstawiamy na minimum 2 godz. Dodajemy goździki i cynamon. Gotujemy ok. 20 min. Jeśli owoce wchłonęły zbyt dużo wody, uzupełniamy ją. Kompot dosładzamy miodem.
- Kompot wigilijny doprawiamy przyprawami korzennymi. Zanim ostygnie, dodajemy pomarańcze i cytryny pokrojone w plastry oraz sok z połowy pomarańczy i połowy cytryny. Schładzamy.
Świąteczny makowiec z rodzynkami i lukrem - przepis Sebastiana Olmy
Składniki na ciasto do makowca:
- 500 g mąki pszennej
- 50 g świeżych drożdży
- 50 g cukru
- 200 ml mleka
- 4 żółtka
- 50 g masła
Przygotowania ciasta do makowca:
- Do szerokiej miski wsyp cukier, pokruszone drożdże i powoli wlewaj ciepłe mleko o temperaturze 37st.
- Za pomocą łyżki wymieszaj składniki dodając połowę mąki, przykryj ścierką i odstaw w ciepłe miejsce aby ciasto urosło.
- Następnie dodaj do ciasta resztę mąki, jajka i roztopione masło.
- Wszystkie składniki wymieszaj, aż powstanie jednolita masa, którą należy dokładnie owinąć folią i odstawić na około godzinę do wyrośnięcia.
Składniki nadzienia do makowca:
- 850 g masy makowej
- 150 g rodzynek
- 2 pomarańcze
- 6 białej jajek
- łyżeczka soli
- 50 g brązowego cukru
Przygotowanie nadzienia do makowca:
- Białka ubij na sztywną masę dodając pod koniec ubijania sól i cukier.
- Ubite na sztywno białka dodaj do masy makowej, zetrzyj skórkę z pomarańczy, dodaj rodzynki i wymieszaj wszystkie składniki razem.
Dodatkowo 100 g rodzynek.
Przygotowanie makowca:
- Wyjmij ciasto z foli, rozwałkuj na grubość około 0,5 cm i szerokość z długością 30x30 cm.
- Nałóż masę makową, równo rozsmaruj zostawiając na końcach po 3 cm wolnej przestrzeni i posyp rodzynkami.
- Zwiń ciasto i owiń w papier do pieczenia zostawiając około 1-2 cm wolnej przestrzeni, aby ciasto podrosło do góry (można ciasto posmarować roztopionym masłem).
- Odstaw na 30 minut - dzięki czemu jeszcze bardziej wyrośnie przed pieczeniem.
- W tym czasie nagrzej piekarnik do temp. 185 st. C. piecz makowca około 40 minut, wyjmij i zostaw do ostygnięcia.
- Gdy ciasto ostygnie polej je lukrem (zagotuj wodę z sokiem pomarańczowym 10ml i dodaj cukier puder 200g) posyp ciasto rodzynkami i orzechami.
Kutia świąteczna z makiem i orzechami - przepis Sebastiana Olmy
Składniki na kutię świąteczną:
- 250 g komosy ryżowej
- woda do gotowania
- 250 g niebieskiego maku
- 300 ml mleka
- 50 g masła
- 200 ml miodu
- 100 g orzechów włoskich
- 100 g orzechów laskowych prażonych
- 100 g migdałów
- 100 g rodzynek
- 100 g suszonej moreli
- 100 g suszonej żurawiny
- 2 laski wanilii
Przygotowanie świątecznej kutii:
- Komosę ryżową przepłucz w zimnej wodzie, następnie zalej raz taką samą ilością zimnej wody, lekko posól i wstaw do gotowania.
- Gdy komosa się zagotuj zmniejsz ogień, na mniejszym ogniu gotuj przez około 12-15 minut, aż nasiona komosy zaczną się otwierać. Przelej komosę przez sitko i odstaw, aby ostygła.
- W rondelku zagotuj mleko z odrobiną masła, wody (100ml) i wanilią, gdy mleko się zagotuje wsyp mak. Doprowadź mleko z makiem do ponownego wrzenia cały czas mieszając, aby nie przywarł do rondla. Po zagotowaniu zdejmij z ognia, przykryj folią lub talerzykiem i zostaw na 2-3 h, aby napęczniał.
- W metalowej misce sparz wrzącą wodą wszystkie suche owoce, dodaj posiekane orzechy i migdały. Następnie przełóż ugotowaną komosę, zaparzony mak i wlej miód. Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj. Gotową kutię przełóż do odpowiedniego naczynia i wstaw na noc do lodówki, aby nabrała kształtu.
- Następnego dnia wyjmij i pokrój na plastry lub podaj w całości.
Zobacz też:
- 5 prezentów, których nie wypada kupić pod choinkę. Dr Irena Kamińska-Radomska o świątecznych wpadkach
- Co region to inny zwyczaj. Tradycje bożonarodzeniowe i wierzenia z różnych części Polski
- Symbole i zwyczaje świąt Bożego Narodzenia - co oznaczają i skąd pochodzą?
Zobacz wideo: Polska wigilia najzdrowsza na świecie?
Autor: Karolina Rybińska
Źródło zdjęcia głównego: Teresa Kasprzycka/Getty Images