Buza - przepis na podlaski napój
Buza to lekko sfermentowany, kwaskowaty napój bezalkoholowy na bazie kaszy jaglanej, przywieziony do Polski przez Macedończyków przed II wojną światową. Znany jest też w innych krajach bałkańskich, chociaż przygotowuje się ją tam czasami nieco inaczej i z innych składników - np. w Turcji na bazie kukurydzy, a w Bułgarii z pszenicy albo prosa. W przedwojennym Białymstoku i okolicach, gdzie osiedlili się emigranci, podawano buzę najczęściej z kawałkiem słodkiej chałwy.
Składniki:
- 75 g suchej kaszy jaglanej
- 140 g cukru
- 3 cytryny
- 2 g świeżych drożdży
- duża garść rodzynek
- 1,5l wody (+ 250ml do gotowania kaszy)
Kaszę płuczemy i gotujemy w wodzie (250ml) do miękkości. Miksujemy na gładką pastę .Zagotowujemy wodę (1½ litra), dodajemy cukier, sok z cytryn i mieszamy. Gdy cukier się rozpuści, dokładamy masę z kaszy jaglanej, mieszamy i przelewamy przez gęste sito. Kiedy płyn przestygnie, odlewamy ½ szklanki. Rozpuszczamy w niej drożdże i wlewamy je do reszty. Przelewamy buzę do szklanych butelek, do każdej wsypujemy po kilka rodzynek i mocno zakręcamy. Odstawiamy napój na dobę w ciepłe miejsce i chowamy do lodówki. Najlepiej smakuje mocno schłodzona.
Białysy - przepis
Przepis na pyszne bułeczki z cebulą i makiem narodził się przed wiekami w okolicach Białegostoku, ale dziś ten specjał jest znacznie popularniejszy wśród mieszkańców.. Nowego Jorku, gdzie przed stu laty trafił wraz z żydowskimi emigrantami z Europy Wschodniej.
Składniki:
- 1000 g (7,5 szklanki) mąki pszennej chlebowej
- 20 g (5 łyżeczek) soli koszernej
- 4 g (1 łyżeczka) drożdży instant
- 3 szklanki (680 g) wody
- DO NAPEŁNIENIA:
- 2 łyżki oliwy z oliwek lub oleju neutralnego (z pestek winogron, rzepaku itp.)
- 2 cebule pokrojone w kostkę
- Sól koszerna
- ¼ szklanki świeżej bułki tartej
- 1 łyżka maku plus więcej do posypania
Mąkę wymieszaj z solą i drożdżami. Dodaj wodę. Mieszaj do połączenia składników, a następnie delikatnie ugniataj rękami, aby upewnić się, że cała mąka została wtłoczona. Ciasto powinno kleić się do dłoni. Przykryj miskę folią i pozostaw w temperaturze pokojowej na co najmniej 12 godzin. Gdy ciasto wyrośnie, zdejmij folię i przełóż ciasto na lekko posypany mąką blat. Pokrój ciasto na 90 g kawałki. Uformuj każdą porcję w kulkę. Przykryj kulki folią spożywczą, a następnie odstaw na około 45 minut.
W międzyczasie umieść w piekarniku kamień do pieczenia lub stal do pieczenia. W porządku, jeśli go nie masz. Rozgrzej piekarnik do 230 stopni, jeśli używasz kamienia lub stali, w przeciwnym razie rozgrzej do 260 stopni.
Zrób nadzienie: Rozgrzej olej na średnim lub małym ogniu. Dodaj cebulę i smaż powoli, aż będzie szklista. Dodaj szczyptę soli. Na patelnię dodaj bułkę tartą i mak. Mieszaj do połączenia. Odłóż na bok. Uformuj białysy z podniesioną krawędzią i cienkim środkiem (kciukami pośrodku ciasta delikatnie rozciągnij ciasto, tak aby środek był cienki jak papier, a brzegi wyraźnie większe). Po uformowaniu każdego z nich umieść go na wyłożonej pergaminem blasze do pieczenia. Delikatnie posmaruj każdą kulkę wodą. Boki posyp dodatkowym makiem. Nałóż nadzienie łyżką na środek lub rozłóż je na wierzchu każdego. Piecz przez 8 do 12 minut w zależności od piekarnika. Kiedy lekko się zarumienią, wyjmij z piekarnika, ostudzić na kratce i powtarzaj proces pieczenia z pozostałymi kulkami ciasta.
Biały chłodnik - przepis
Składniki:
- 1 pęczek rzodkiewki,
- około 5 niezbyt dużych ogórków gruntowych (mogą być też małosolne),
- 2 ząbki czosnku,
- pęczek szczypiorku,
- pęczek koperku
- 1 litr kefiru,
- 2 łyżki octu jabłkowego lub soku z cytryny,
- sól, pieprz,
- do podania ugotowane jajka
Rzodkiewkę i ogórki (bez obierania), pokrój w drobną kostkę, przełóż do miski. Czosnek drobno posiekaj, oprósz solą, rozetrzyj na pastę przy pomocy widelca lub krawędzi noża, dodaj do ogórków i rzodkiewki. Dodaj również posiekany szczypiorek i koperek. Wlej kefir oraz ocet, dopraw solą i pieprzem, wymieszaj. Chłodnik wstaw do lodówki, żeby dobrze się schłodził, ponownie wymieszaj i podawaj z połówkami jajek.
Zobacz także:
- Jesienne dania z Podlasia. Jakie potrawy skradły serce reportera Dzień Dobry TVN?
- Kartacze, babka i kiszka, czyli dania kuchni podlaskiej. "Bez ziemniaków nie ma obiadu"
- Jak smakuje Podlasie? Sprawdź w kuchni regionalnej Szymona Czerwińskiego
Źródło: Joanna Kozłowska i Ewelina Łapińska
Źródło zdjęcia głównego: Emilija Manevska/Getty Images