Filmy o Ukrainie, które trzeba zobaczyć
Twórczość filmowa, z czego widzowie rzadko zdają sobie sprawę, jest świadkiem tworzącej się historii. Tak też jest w przypadku wybranych tytułów. Losy bohaterów zaproponowanych pozycji filmowych tworzą swoisty pomost pomiędzy widzem, a poruszaną tematyką a historie ludzkie otwierają oczy i pozwalają zrozumieć dużo więcej.
Wojna w Ukrainie
"Biały ptak z czarnym znamieniem"
Tragiczna opowieść o losach wiejskiej rodziny muzykantów. Akcja filmu rozgrywa się na Bukowinie, u zbiegu granic Ukrainy, Rumunii i Polski, i obejmuje okres od roku 1939 do końca lat czterdziestych. Rodzina Zwonarów żyje w skrajnej biedzie. Uprawa pola nie pozwala na utrzymanie, żeby jakoś przeżyć, zajmują się przemytem. Przy nadarzającej się okazji synowie Zwonara dorabiają muzykowaniem na wiejskich uroczystościach. Jednak wszystko to nie wystarcza i ojciec wystawia synów na sprzedaż. Trafiają na służbę do bogatych gospodarzy. W 1949 roku, z chwilą wejścia na Bukowinę wojsk radzieckich, drogi braci na trwałe się rozchodzą, dwóch trafia do Armii Czerwonej, trzeci będzie walczył o niepodległą Ukrainę. Wojna oszczędzi tylko tego, który zacznie pracować jako wiejski lekarz.
"Moja Wojna"
Odkąd prorosyjscy najemnicy wzniecili w 2014 roku powstanie na wschodzie Ukrainy, setki kobiet dołączyło do wojska. Nieliczne dotarły na linię frontu. Dokument opowiada o trzech kobietach, które wstąpiły do wojska i brały czynny udział w działaniach wojennych. Reżyserka udaje się na do strefy, gdzie się toczy walka, aby pokazać codzienne życie Lery (Waleria), Jaskry (Ira) oraz Wiedźmy (Ołena).
Lera (Waleria Burłakowa) jest dziennikarką, która zaciągnęła się do wojska, a po tym, jak jej ukochany zginął w walce, jeszcze mocniej zaangażowała się w wojnę. Wiedźma (Ołena Lubynecka) przed 2014 kierowała siecią sklepów, a obecnie dowodzi oddziałem strzelców moździerzowych i mieszka na froncie, z dala od swoich dzieci.
Jaskier (Iryna Iwanusz) – lekarka, była wolontariuszką od początku konfliktu zbrojnego. Straciła obie nogi z powodu nadepnięcia na minę podczas akcji ratunkowej. Teraz musi walczyć w Kijowie, z dala od frontu, aby zdobyć nowe miejsce w społeczeństwie. Każda z tych kobiet miała inny los, ale każdy z nich został zdeterminowany wojną. Wydarzenia na Donbasie dotykają milionów Ukraińców, jednak dla bohaterek filmu wojna nie jest taka sama, gdyż każda z nich toczy swoją własną wojnę.
"Ziemia jest niebieska jak pomarańcza"
Opowieść o rodzinie mieszkającej na pierwszej linii frontu w Donbasie na Ukrainie. Gdy na zewnątrz panuje chaos i słychać bombardowania, Anna – samotna matka – próbuje stworzyć w domu bezpieczną, pełną życia i nadziei przystań dla czwórki swoich dzieci.
Rodzina kocha kino i kręci film inspirowany własnym codziennym życiem w trakcie trwającej wojny. Jaką moc ma magiczny świat kina podczas wojennej katastrofy? Jak zobrazować wojnę poprzez fikcję? Czy sztuka jest najlepszym sposobem na zachowanie człowieczeństwa w kompletnie odczłowieczonej rzeczywistości? Dla Anny i jej rodziny kręcenie filmów okazuje się uzdrawiającą terapią – staje się narzędziem do przemiany wojennej traumy w sztukę.
"W cieniu"
To dramatyczna opowieść o współczesnym społeczeństwie ukraińskim. Bohaterem filmu jest 40-letni mężczyzna uważany za martwego. Wraca do rodzinnego miasta, aby odzyskać swoje dokumenty. Jego powrót okazuje się jednak niemożliwy. Film opowiada o pooperacyjnym życiu weteranów i nastawieniu do nich społeczeństwa. A także o wojnie, która w Ukrainie trwa już siódmy rok.
"Obywatel Jones"
Ważnym tytułem jest najnowszy film Agnieszki Holland, „Obywatel Jones”, prezentowany na tegorocznym Berlinale oraz zwycięzca Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Film opowiada historię Garetha Jonesa, młodego dziennikarza, który decyduje się na podróż do Moskwy, aby przeprowadzić wywiad ze Stalinem.
Na miejscu poznaje młodą dziennikarkę Adę Brooks, pracującą dla Waltera Duranty’ego, dzięki której odkrywa, że prawda o stalinowskim reżimie jest brutalnie tłumiona przez sowieckich cenzorów. Słysząc zatrważające plotki na temat wielkiej klęski głodowej w ZSRR, Jones udaje się w samotną podróż przez Ukrainę. Dziennikarz staje się naocznym świadkiem tragedii Hołodomoru.
"Do domu"
Film w reżyserii Narimana Alieva opowiada historię krymskiego Tatara Mustafy, który stracił najstarszego syna na wojnie między Rosją a Ukrainą. Postanawia przewieźć ciało zmarłego syna z Kijowa na Krym, by pochować go w rodzinnych stronach. Wraz z młodszym synem wyruszają w podróż, która odmieni ich relację.
"Falling"
Film w reżyserii Maryny Stepanskiej. To historia młodych ludzi pokolenia post rewolucyjnej Ukrainy. Film był nominowany za zdjęcia na Camerimage w kategorii Najlepszy debiut operatorski. Znalazł się też w konkursie East of West Award na MFF Karlove Vary.
Opowiada o niezwykłej miłości Antona i Katji, rozdartych między przeszłością swych rodziców i dziadków, której nigdy nie doświadczyli, a skażoną widmem wojny teraźniejszością, którą wszyscy wokół chcą im odebrać. Pragną jedynie spokoju i szczęścia. Czy będą w stanie zbudować mocną więź w świecie, który wydaje się nie mieć przyszłości?
"Mit"
Film w reżyserii Łeonida Kantera i Iwana Jasnija opowiada historię życia Wassyla Slipaka – śpiewaka operowego o światowej sławie i unikatowym głosie. Wassyl urodził się we Lwowie, lecz potem przeprowadził się do Francji, gdzie mieszkał przez 19 lat.
Tam miał wszystko, co zwykle nazywamy „szczęściem”: nazwisko, udaną karierę na scenach operowych całego świata, wiernych przyjaciół i miłość. Kiedy w Ukrainie wybuchła wojna, porzucił karierę w Europie, by wstąpić w szeregi ochotników.
Podczas wykonywania bojowego zadania Wassyl "Mit" Slipak zginął od kuli snajpera. Autorzy łączą w filmie dwa gatunki: kino i koncert. Wykorzystano liczne archiwalne nagrania wideo, pokazujące bohatera w życiu codziennym i na scenie.
"U311 Czerkasy"
2014 rok. Miszko i Lew są kolegami z jednej wsi, którzy służą na należącym do marynarki wojennej Ukrainy trałowcu „Czerkasy”. Stacjonują w porcie krymskiego jeziora Donuzław połączonego z Morzem Czarnym. Kiedy rozpoczyna się inwazja Krymu przez „zielone ludziki”, a prezydent Janukowycz ucieka z kraju, "Czerkasy" wraz z innymi statkami floty ukraińskiej zostaje zablokowany na jeziorze.
Kolejne ukraińskie statki poddają się Rosjanom, jedynie załoga trałowca „Czerkasy” stawia opór. Tymczasem Rosjanie przygotowują się do szturmu trałowca. Marynarze muszą podjąć decyzję czy bronić się za wszelką cenę i do końca. Oparta na prawdziwych wydarzeniach historia ostatniej jednostki na Krymie, która pływała pod ukraińską banderą.
"Donbas"
"Trwa wojna hybrydowa – konflikt pomiędzy ukraińską armią zasilaną ochotnikami a bojówkami separatystycznymi wspieranymi przez rosyjskie oddziały. Koszmar staje się udziałem ludności cywilnej.
Z drugiej strony toczy się codzienne życie, a przez ekran przewija się galeria postaci: roześmiana młoda para, skonfundowany niemiecki dziennikarz, którego służby kontrolne biorą za faszystę, czy okradziony właściciel luksusowego auta."
Zobacz także:
- Nauka zdalna może wrócić do części szkół. Kogo dotyczy nowe rozporządzenie?
- Poruszający wpis Agnieszki Włodarczyk. "Jezu, co robić, dokąd uciekać?"
- "Na razie walczymy i nie poddamy się". Ukraińska pisarka apeluje o pomoc dla swojego kraju
Autor: Patrycja Sibilska
Źródło zdjęcia głównego: David Zaitz/ Getty Images
