Prochy po kremacji traktowane są jak szczątki ludzkie
Aktem prawnym w Polsce, który reguluje kwestie pochówku jest nadal obowiązująca ustawa z dnia 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Co prawda 30 października 2021 rząd ogłosił projekt nowej, ale nie wiadomo kiedy i w jakiej ostatecznie formie zostanie wprowadzona.
W aktualnie obowiązującej ustawie nie ma żadnego artykułu dotyczącego kremacji zwłok i późniejszego postępowania z prochami. W czasie jej tworzenia temat kremacji ciał nie był jeszcze dobrze znaną w Polsce procedurą. W związku z tym, zwłoki poddane kremacji są traktowane tak samo, jak szczątki ludzkie.
Kary za rozsypanie prochów lub zabranie urny do domu
Skoro prochy po kremacji prawnie uznane są za ludzkie szczątki, to nie mogą zostać rozsypane. Zawierająca je urna również nie może być zabrana do domu przez bliskich zmarłej osoby. Za te czyny grozi do 5 tys. zł kary lub 30 dni aresztu.
W przestarzałych zapisach ustawy z 1959 r. nie ma jednak nic o kontroli nad prochami i organizacji pochówku po kremacji. Niektóre rodziny nie decydują się na organizację tradycyjnego pogrzebu i nie umieszczają urn na cmentarzu. W związku z tym, ich działanie jest niezgodne z aktualnie obowiązującym prawem.
Polskie prawo a ostatnia wola o rozsypaniu prochów po śmierci
Polskie zapisy prawne w ogóle nie uwzględniają faktu, że prochy człowieka są nieaktywne biologicznie. Prochy, tak samo jak zwłoki ludzkie, podlegają szczególnej ochronie. Nie ma tu znaczenia fakt kremacji lub ostatnia wola zmarłego.
Osoba, która zdecyduje się rozsypać prochy zmarłego człowieka w wyznaczonym przez niego miejscu – na przykład w lesie, w górach, nad morzem czy innej, ważnej lokalizacji - łamie prawo. Wówczas może ponieść wcześniej wspomnianą karę grzywny lub pozbawienia wolności. Wyrażenie ostatniej woli, nawet w testamencie, nie ma tutaj żadnego znaczenia, nie jest w ogóle brane pod uwagę. Polskie przepisy są jednymi z najbardziej restrykcyjnych pod tym względem w Europie. Obecnie cmentarze komunalne lub wyznaniowe to jedyne miejsca legalnego pochowania urny z prochami.
Zobacz także:
- Gdzie nas pochowają? Zapełnione cmentarze to duży i ważny problem XXI wieku
- Kompostowanie zwłok alternatywą dla pochówku. Zachwyt ekologów i koszmar konserwatystów
- Dlaczego pogrzeb musi być przed niedzielą? Wiele osób nadal wierzy w ten przesąd
Autor: Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: Jure Gasparic/Getty Images
