Kocanki to rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Są to rośliny bardzo popularne szczególnie w południowych rejonach Afryki i Australii oraz w Nowej Zelandii, w basenie Morza Śródziemnego, a także w Zachodniej i Środkowej Azji. Kocanki mają również swojego przedstawiciela naturalnie występującego w Polsce – jest to kocanka piaskowa. Niektóre gatunki, takie jak kocanka włoska ( Helichrysum Italicum ), kocanka włochata ( Helichrysum petiolare) i kocanka wspaniała ( Helichrysum splendidum) są chętnie uprawiane ze względu na swoje właściwości prozdrowotne lub ozdobne.
Kocanka włoska – czym jest?
Kocanka włoska to krzewinka zimozielona. Jest ona chętnie hodowana, ponieważ ładnie prezentuje się w ogródku. Białosrebrne, omszone liście oraz pojawiające się w okresie letnim złociste kwiaty zebrane w niewielkie kwiatostany, sprawiają, że roślina może pełnić funkcję dekoracyjną.
Kocanka włoska – zastosowanie
Roślina nie spełnia jedynie funkcji dekoracyjnej. Dzięki swoim właściwościom, kocanka chętnie jest też wykorzystywana w kuchni oraz ziołolecznictwie. Liście zapachem przypominają curry i Maggi – nie tylko nadadzą przyprawianym potrawom smaku, ale również charakterystycznego aromatu. Świeże liście można zrywać przez cały rok, w miarę potrzeb, jednak najbardziej aromatyczne są młode liście. Można je także ususzyć. Wysuszone łodygi nadają się do stworzenia pięknych, suchych bukietów. Co ciekawe, kocanka stosowana jest również w kosmetyce pod postacią olejku eterycznego, który obkurcza naczynka i pomaga regenerować skórę. Olejek kocanki jest używany również jako składnik perfum, mydeł i innych kosmetyków. Roślina ta stosowana jest również w aromaterapii – posiada właściwości tonizujące, relaksacyjne, immunostymulacyjne, łagodzi uczucie bólu, pomaga w walce z bezsennością i poprawia samopoczucie.
Kocanka włoska – uprawa
Cena kocanki nie należy do najwyższych, w sklepach zielarskich, aptekach, czy sklepach ze zdrową żywnością można ją nabyć za ok 2-3 złote za 25 gramów. Jej uprawa nie jest bardzo wymagająca, dlatego można sobie pozwolić na zasadzenie własnej kocanki w ogródku lub doniczce. W Polsce kocanki uprawiane są zwykle jako rośliny jednoroczne. Mogą być sadzone zarówno w donicach, jak i bezpośrednio w ziemi. Nadają się do przycinania, dzięki czemu można nadać im pożądany kształt, np. kuli. Wymagają one nasłonecznionego miejsca, nie wymagają częstego podlewania – lepiej rosną, gdy mają sucho, niż za mokro. Kocanki niezbyt dobrze znoszą mrozy, dlatego może się okazać, że po zimie przemarznięte pędy trzeba będzie uciąć.
Kocanka włoska – rozmnażanie
Kocanki są średnio trudne do rozmnożenia. Nasiona wysypuje się bezpośrednio na powierzchnię ziemi w doniczkach lub skrzyniach. Do kiełkowania potrzebne jest im światło, dlatego nie należy przykrywać ich warstwą ziemi. Kiełkowanie kocanki włoskiej trwa około dwóch tygodni. Podczas kiełkowania należy trzymać je w ciepłym pomieszczeniu, w którym temperatura wynosi nie mniej niż 18OC. Wysiew powinien odbywać się w kwietniu. Kocankę można rozmnażać również za pomocą sadzonek. Najlepiej ukorzeniają się sadzonki półzdrewniałe, a najlepszym czasem dla nich jest okres od 1 lutego do 15 marca. Jeśli sadzonka pobierana jest zimą z roślin rosnących w ogrodzie, należy ukorzeniać je w domu. W przeciągu 3 tygodni powinny pojawić się korzenie.
Kocanka włoska – właściwości
Kocanka włoska zawiera wiele korzystnych dla organizmu substancji czynnych. Wśród nich wyróżnić można flawonoidy i należący do nich kemferol, kwasy fenolowe, terpeny, kwercytynę, olejki eteryczne i inne. Dzięki tak złożonemu składowi wykazuje ona działanie antyseptyczne, antyhistaminowe, przeciwzapalne, rozkurczowe, żółciopędne i ochronne na miąższ wątroby. Dzięki tak bogatemu składowi kocanka chętnie stosowana jest w:
- niewydolności wątroby,
- zaburzeniach trawiennych,
- stanach zapalnych dróg żółciowych,
- podczas kamicy żółciowej.
Bardzo popularny jest olej z kocanki, który wykazuje wiele korzyści dla naszego organizmu:
- działa nawilżająco i wygładzająco,
- wykazuje aktywność przeciwbakteryjną i przeciwwirusową,
- uśmierza ból,
- hamuje krwawienie przy zranieniach,
- przyspiesza redukcję istniejących blizn i minimalizuje ryzyko tworzenia się nowych.
Kocanka włoska – przepisy
Kocanka włoska w kuchni stosowana jest głównie jako dodatek do mięs, ryb, warzyw i ziemniaków, ale może być dodawana również do zup. Idealnie sprawdzi się jako przyprawa do wzmacniającego organizm rosołu.
Przepis na rosół z kocanką – składniki na duży garnek zupy:
- cały kurczak,
- pietruszka,
- por,
- pasternak,
- seler – korzeń i naciowy,
- czosnek,
- podpieczona cebula,
- kocanka,
- chilli,
- przyprawy: pieprz, ziele angielskie, sól, liście laurowe
Przygotowanie:
Wszystkie składniki umieść w garnku i zalej je wodą. Pozostaw garnek na średnim ogniu aż do zagotowania. Następnie przykręć gaz i gotuj na małym ogniu przez ok. 2-2,5 godziny. Gdy mięso zrobi się miękkie, rosół będzie gotowy.
Zobacz także:
- Rośliny doniczkowe - anturium. Odmiany i ich pielęgnacja. Jak zapobiegać chorobom?
- Właściwości macierzanki – zastosowanie w lecznictwie i kosmetyce. Bywa też używana jako przyprawa
- Furoshiki - czym jest elegancki tobołek i skąd pochodzi?
Zobacz wideo: Rośliny runa leśnego w ogordzie
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Jacky Parker Photography / Getty Images