Kombucha to składnik napoju powstającego na drodze fermentacji, którego właściwości wynikają ze znajdujących się w nim antyoksydantów, witamin, kwasów organicznych. Można go kupić lub przygotować samodzielnie. Przy czym pamiętać należy, że efektem ubocznym stosowania kombuczy mogą być biegunki i wzdęcia.
Co to jest kombucha?
Nazywana eliksirem długowieczności kombucza (kombucha) to należący do grupy SCOBY (ang. Symbiotic Cultures of Bacteria and Yeasts) symbiotyczny układ bakterii i specjalnej kultury drożdży. Kombucza, czyli grzyb herbaciany lub grzybek japoński, ma formę żelowej, elastycznej struktury, która ma kształt taki jak naczynie, w którym zachodzi fermentacja. Pochodzi z krajów Dalekiego Wschodu, gdzie spożywanie jej jest codziennością od tysięcy lat. W Polsce dopiero zyskuje na popularności.
Kombucha – wyjątkowy skład
Wyjątkowość kombuczy wynika z jej składu. Stanowi ona prawdziwe bogactwo antyutleniaczy, które usuwają wolne rodniki odpowiedzialne za wiele chorób. Grzyb herbaciany to źródło witamin z grupy B (B1, B2, B6 i B12), które poza tym, że zaopatrują ciało w energię, to również rozkładają tłuszcze i są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
Działanie kombuczy to także zasługa znajdującej się w napoju witaminy C, która wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego i kwasów organicznych, takich jak np. kwas mleczny, octowy, glukuronowy. Gdzie zatem można kupić kombuczę? Aby ją zdobyć, wystarczy skorzystać z oferty jednego ze sklepów ze zdrową żywnością lub zrobić samemu.
Jak zrobić kombuczę?
Przepis na kombuczę jest bardzo prosty. Najważniejsze jest, aby zdobyć zdrową kolonię grzyba, która powinna być ciągle zanurzona w occie herbacianym. Następnie zaparza się herbatę, najczęściej do tego celu używana jest czarna i zielona. Napar należy posłodzić (100 g cukru/1 litr naparu) i przestudzić do temperatury 25 stopni Celsjusza.
Do posłodzenia herbaty użyć można cukru białego, trzcinowego czy też melasy. W tej roli nie sprawdzi się miód, który działa bakteriobójczo i mógłby zabić kolonię. Nie poleca się także zamienników cukru, które nie dadzą mikroorganizmom pożywki. Gdy napar osiągnie wymaganą temperaturę, wlewa się do niego ocet z poprzedniej fermentacji (100 ml octu/1 litr herbaty) i wrzuca się grzyb.
Milly777/Getty Images
Naczynie z herbacianym naparem, octem i grzybem odstawia się w ciepłe, suche miejsce (od 23 do 28 stopni Celsjusza) oddalone od źródła światła, które mogłoby zaszkodzić procesowi fermentacji. Nie można zapomnieć także o nakryciu naczynia gazą, którą unieruchamia się gumką. Po upływie 5 dni można sprawdzić, czy napój ma odpowiedni smak, który pokaże, czy fermentacja przebiega prawidłowo. Smak kombuchy przypomina sok jabłkowy. Napój jest lekko musujący.
Dawkowanie kombuczy
Zaczynając przygodę z kombuczą i smakując ją, nie można od razu iść na całość. Na co dzień nie spożywamy znacznych ilości sfermentowanych pokarmów i napojów, dlatego dawkowanie kombuchy powinno być początkowo mniejsze niż docelowo.
Dorośli powinni zaczynać od dawki, która wynosi 2 łyżki stołowe (30 ml), a następnie dojść do 150 ml trzy razy dziennie. Dzięki stopniowemu zwiększaniu dziennych dawek kombuczy można uniknąć skutków ubocznych pojawiających się czasem po spożyciu napoju.
Kombucza – właściwości
Właściwości zdrowotne herbaty z kombuchy są wszechstronne. Efektem spożywania napoju jest wzmocnienie układu immunologicznego. Zatrzymuje on rozwój chorobotwórczych patogenów. Sfermentowany napar herbaciany wspomaga także działanie przewodu pokarmowego i przyspiesza metabolizm. Napój powstający za sprawą cudownego grzyba jest polecany osobom starającym się pozbyć zbędnych kilogramów. Sprawia on, że mija ochota na niesłużące figurze słodycze i ułatwia detoksykację organizmu, która jest niezbędna w procesie odchudzania.
Herbata z kombuchy reguluje wytwarzanie żółci oraz normalizuje poziom cholesterolu we krwi. Regularne jej spożywanie reguluje ciśnienie krwi i przeciwdziała miażdżycy. Okłady z naparu przyspieszają rekonwalescencję po skręceniu lub zwichnięciu stawu oraz sprawiają, że rany goją się szybciej. Napój ten ma również pozytywny wpływ na stan ducha i umysłu, dodaje sił i poprawia samopoczucie. Kombucza jest w stanie zapobiec jednej z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych – chorobie nowotworowej.
Kombucha – przeciwwskazania i skutki uboczne
Przeciwwskazaniem do spożycia napoju herbacianego z kombuczy jest cukrzyca - ma to związek z dużą zawartością cukru w naparze. Tymczasem z uwagi na obecność w nim alkoholu z kombuchy zrezygnować powinny kobiety w ciąży, dzieci i kierowcy. Nie jest wskazane, aby spożywać napój, jeśli męczą nas biegunki lub mamy zaawansowane stadium choroby nowotworowej.
Jeśli chodzi o skutki uboczne, to mogą one wynikać z zastosowania zbyt dużej dawki napoju. Wówczas mogą pojawić się biegunki, wzdęcia lub bóle głowy. Pojawienie się tego rodzaju objawów jest sygnałem do zmniejszenia dawki lub do krótkotrwałego odstawienia napoju.
Zobacz wideo: Alternatywy dla porannej kawy
Zobacz także:
- Żywe napoje, czyli naturalne izotoniki idealne na lato. Jak je przygotować?
- Poranna bomba energetyczna. Czym możemy zdrowo zastąpić kawę i kakao?
- Buza – przepis na wyjątkowy, orzeźwiający napój
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto