Sądzi się, że współczesne dodatki do żywności wpłynęły znacząco na rozwój alergii i nietolerancji pokarmowych, przyczyniły się do obniżenia odporności człowieka oraz doprowadziły do wzrostu liczby zachorowań na otyłość i nadciśnienie tętnicze. Których dodatków do żywności należy najbardziej unikać?
Dodatki do żywności – podział
Jaki jest podział dodatków do żywności ? Wyróżnia się kilka grup dodatków:
- z uwagi na pochodzenie – naturalne, sztuczne, identyczne z naturalnym;
- z uwagi na funkcję technologiczną – przeciwutleniacze, konserwanty chemiczne, barwniki, regulatory kwasowości, substancje kształtujące teksturę (emulgatory, substancje przeciwdziałające zbrylaniu, substancje zagęszczające i żelujące), substancje smakowo-zapachowe (substancje wzmacniające smak i zapach, aromaty, substancje słodzące).
Chemiczne dodatki do żywności
Chemiczne dodatki do żywności to związki chemiczne, które po dołączeniu do produktów spożywczych wpływają na ich smak, zapach, konsystencję, kolor oraz przedłużają termin ważności. Produkuje się je w sposób syntetyczny na drodze reakcji chemicznej, procesu mikrobiologicznego lub procesu enzymatycznego. Chemia jako dodatek do żywności została wprowadzona przez Ludwika Pasteura, który nadał kształt dzisiejszej biotechnologii żywności i mikrobiologii. Do chemicznych dodatków do żywności zalicza się wszelkiego rodzaju barwniki, kompozycje smakowo-zapachowe, konserwanty, stabilizatory, przeciwutleniacze, zagęstniki, emulgatory i środki spulchniające.
Naturalne dodatki do żywności
Naturalne dodatki do żywności to substancje pochodzenia naturalnego, wyprodukowane z produktów nie poddawanych żadnym zmianom. Niekiedy dodatki te zostają lekko wzbogacone lub zmienione. Do najczęściej stosowanych dodatków naturalnych zalicza się: koszenilę (naturalny barwnik pochodzenia zwierzęcego, pozyskiwany z wysuszonych owadów – czerwca kaktusowego), karmel (dodatek otrzymywany podczas podgrzewania cukru), annato (pomarańczowy barwnik pochodzenia roślinnego, otrzymywany z nasion drzewa Arnoty właściwej), betaninę (czerwień buraczana; barwnik pochodzenia roślinnego, otrzymywany z czerwonych buraków), karagen (środek żelujący pochodzenia roślinnego, pozyskiwany z czerwonych glonów morskich), lecytynę (substancja wytwarzana przez rośliny, pozyskiwana z oleju sojowego, słonecznikowego lub rzepakowego; używana jako emulgator lub przeciwutleniacz), mączkę chleba świętojańskiego (środek żelujący lub zagęszczający, pozyskiwany z owoców drzewa świętojańskiego), gumę guar (naturalny zagęszczacz i stabilizator pochodzenia roślinnego, pozyskiwany z nasion drzewa Cyamopsis tetragonolobus ).
Jakie są najbardziej szkodliwe dodatki do żywności?
Do najbardziej szkodliwych dodatków do żywności zaliczyć należy:
- aspartam – można go znaleźć m.in. w jogurtach, gumach do żucia, słodzikach, coli, produktach określanych jako „light”. Jest silnie rakotwórczy, prowadzi do cukrzycy, epilepsji, choroby Parkinsona, zaników pamięci;
- glutaminian sodu – występuje w produktach typu „instant”, mieszankach przypraw, chipsach, ma za zadanie wzmocnić smak. Prowadzi do zawrotów głowy, nudności, palpitacji serca;
- akrylamid – spotkać go można w ciastkach, ciastach, chipsach i frytkach. Ten dodatek do żywności prowadzi do uszkodzenia układu pokarmowego i nerwowego;
- erytrozynę – występuje w koktajlach owocowych, ciastach biszkoptowych, osłonkach na kiełbasach, konserwowanych owocach. Powoduje wysypki, uczulenie na światło, bóle brzucha, astmę, nadpobudliwość. Jest silnie rakotwórczy i niekorzystnie działa na serce, tarczycę, wątrobę, żołądek;
- benzoesan sodu – znajduje się w gotowych sosach, zupkach, dipach, konserwach, przetworach owocowych i warzywnych, napojach gazowanych. Jest silnie rakotwórczy, powoduje astmę, podrażnienia żołądka i pokrzywkę;
- gumę arabską – pojawia się w wyrobach cukierniczych, gumach do żucia, napojach bezalkoholowych, żywności dla niemowląt, żywności bezglutenowej. Powoduje pokrzywkę, wysypkę, astmę i katar sienny.
Dodatki do żywności E – na które z nich należy uważać?
Czy dodatki do żywności E są w jakiś sposób szkodliwe ? Dodatki do żywności oznaczone symbolem E to dodatki zarejestrowane i dopuszczone do obrotu na terenie Unii Europejskiej. Obok oznaczenia E pojawia się zawsze numer nadany przez INS (International Numbering System). Numer ten uściśla, do jakiej grupy dany dodatek został przydzielony. Grupy dodatków do żywności zostały określone przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności. Należy zaznaczyć, że dodatki budzące niewielkie obawy toksykologiczne mogą być, według prawa, dodawane do niemal wszystkich przetworzonych produktów spożywczych. Oznacza to, że im bardziej żywność jest przetworzona, tym więcej dodatków do żywności jest dopuszczonych.
Jakie są najlepsze sposoby na przechowywanie żywności?
Zobacz także:
Niedobre jedzenie w szpitalu? Zobacz, co możesz przynieść choremu
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF