Borowik ponury, nazywany czasem siniakiem – jadalny czy nie? Jak odróżnić go od borowika ceglastoporego?

Źródło: Dzień Dobry TVN
Grzybiarskie tipy
Grzybiarskie tipy
Trufle – najdroższe grzyby świata
Trufle – najdroższe grzyby świata
Grzyb, który niszczy komórki raka jelita grubego
Grzyb, który niszczy komórki raka jelita grubego
Rey & Roll, czyli emocje jak na grzybobraniu
Rey & Roll, czyli emocje jak na grzybobraniu
Na grzyby!
Na grzyby!
Nietypowe grzyby w polskich lasach
Nietypowe grzyby w polskich lasach
Wielu zapalonych grzybiarzy spiera się, czy borowik ponury jest grzybem jadalnym, czy też nie. Część z nich twierdzi, że można go spożywać, ale tylko po wcześniejszym ugotowaniu. Ile jest w tym prawdy? Dlaczego borowik ponury i ceglastopory są tak często ze sobą mylone?

Wybierając się na grzyby, warto zawczasu poczytać co nieco o rodzajach grzybów. W ten sposób łatwo uniknąć włożenia do koszyka okazów, które są niejadalne lub trujące. Jednym z rodzajów grzybów, który budzi wiele wątpliwości, jest borowik ponury.

Jak rozpoznać borowika ponurego?

Borowik ponury to grzyb występujący w lasach liściastych i mieszanych. To zdecydowanie nietypowa odmiana tego gatunku. Często wyrasta pod dębami i lipami, w niskich trawach, więc można go spotkać nawet w parkach. Grzyb ten upodobał sobie podłoże wapienne. Można go spotkać w okresie od czerwca do października. Jeśli chodzi o wygląd, to trzon tego grzyba osiąga wysokość nawet do 15 cm, a jego średnica w przekroju może wynieść od 2 do 5 cm. Kształtem przypomina beczkę lub walec, a jego kolor jest pomarańczowo-czerwony z charakterystyczną siateczką.

Owocnik borowika ponurego ma aksamitnie gładką powierzchnię przypominającą w dotyku zamsz, która z czasem staje się lekko połyskliwa. Może on mieć kształt księżycowaty, zwłaszcza w przypadku młodych okazów. Starsze mają owocnik niemal płaski, poduszkowaty. „Kapelusz” grzyba może mieć średnicę nawet do 20 cm. Jego kolor jest żółto-kremowy, czasem lekko oliwkowy i zmienia zabarwienie pod wpływem dotyku. Co ciekawe, w miejscu żerowania ślimaków może on przybierać lekko czerwonawą barwę, przez co wiele osób myli go z borowikiem ceglastoporym.

Miąższ u borowika ponurego zaś jest żółty i po rozcięciu czy ułamaniu natychmiast przybiera barwę atramentową. Do tego jest silnie zrośnięty ze skórką i trudno go od niej oddzielić. Rurki u tego grzyba są oliwkowe z czerwonymi porami i po uszkodzeniu zaczynają szybko sinieć.

Borowik ponury a ceglastopory – różnice i podobieństwa

Główna różnica pomiędzy tymi rodzajami grzybów polega na tym, że borowik ceglastopory jest jadalny, jeśli poddamy go wcześniej obróbce termicznej. Ponadto można go spotkać także w lasach iglastych. Jeśli chodzi o wygląd, choć na pierwszy rzut oka oba borowiki są bardzo podobne, to ceglastopory u podstawy trzonu nie ma siateczki.

Jego struktura jest bardziej porowata, przypomina nieregularne strzępki. Do tego trzon jest maczugowaty i pokryty czerwonymi łuskami, które nadają mu charakterystyczny ceglasty wygląd. Stąd też w niektórych rejonach mówi się na niego „gniewus” lub ”czerwonóżka”. Jeśli chodzi o kolor borowika ponurego, to warto wspomnieć, że jeśli jest uszkodzony, zaczyna sinieć, stąd też niektórzy nazywają go „grzybem siniakiem”. Kolor w miejscu potarcia lub nacięcia jest niebieskawy.

Borowik ceglastopory zachowuje się bardzo podobnie, jednak jego barwa jest jeszcze ciemniejsza, bardziej wpadająca w kolor brunatny. Kształt kapelusza oba egzemplarze mają bardzo zbliżony. „Gniewus” jednak ma owocnik w kolorze ciemnobrązowym lub oliwkowobrązowym. Podobnie jak w przypadku borowika ponurego, bardzo trudno oddzielić w nim skórkę od miąższu. Rurki są ceglastoczerwone lub pomarańczowe.

Czy borowik ponury jest jadalny?

Ilu grzybiarzy, tyle opinii. Niezaprzeczalnym faktem jest natomiast, że w postaci surowej, borowik ponury jest trujący i może powodować poważne konsekwencje ze strony przewodu pokarmowego. Objawami zatrucia mogą być w tym przypadku nudności, wymioty, bóle brzucha. Dzieje się tak dlatego, że grzyb ten ma w swoim składzie silne toksyny, jak np. betaina czy inwolutyna.

Istnieją więc teorie mówiące o tym, że borowik ponury nadaje się do spożycia, ale pod warunkiem wcześniejszej obróbki cieplnej - i nie chodzi tu o smażenie, a raczej o długotrwałe (nawet kilkakrotne) gotowanie i każdorazowe odlewanie wody. Dopiero po tym zabiegu można przystąpić do kolejnych etapów jego przygotowywania. Całkowicie zabronione jest jednak łączenie go z alkoholem. Rozsądek zatem nakazywałby w ogóle nie sięgać po ten rodzaj grzyba i na pewno pod żadnym pozorem nie podawać go dzieciom.

Ponoć traci on właściwości trujące podczas gotowania, jednak nadal uważany jest za niejadalny. Nie ma żadnych właściwości odżywczych, a brak wiedzy na jego temat może nas skutkować problemami ze zdrowiem, dlatego nie warto ryzykować.

Zobacz wideo: O czym należy pamiętać idąc na grzyby?

x-news

Zobacz także:

Autor: Adrian Adamczyk

Źródło zdjęcia głównego: Fot. tomasztc / Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

Jakub Tolak czeka na poważną operację. "Doszedłem do momentu, w którym trzeba podjąć decyzję"

Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

Brytyjska prasa: Księżna Kate przyłapana na zakupach. Zwrócono uwagę na jej wygląd

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą. "Zaczęłyśmy z czystą kartą"

Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

Mieszka z 50-letnim synem: "Nie chce od mamy odejść"

Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

Czy można wydłużyć działanie botoksu? Posłuchaj, co na ten temat mówi specjalista

Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

Jak wychować dzieci w dobie ekranów? "Uważajmy, żeby nie przesadzić"

Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły
Materiał promocyjny

Niepokojący stan psychiczny nastolatków. Dove i MŁODE GŁOWY łączą siły

Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

Iga Świątek spotkała się z gwiazdą filmu "Diuna"

Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy
Materiał promocyjny

Jaśminowy, brązowy czy biały? Ryż na wiele pysznych sposobów według Grzegorza Zawieruchy

Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

Marcin Prokop założył alkogogle i przeszedł test

Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

Manicure Hailey Bieber to hit tej wiosny

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką
Materiał promocyjny

Królowa kuchni staropolskiej w nowej odsłonie. Poznaj przepisy Darii Ładochy na dania z perliczką

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"
Materiał promocyjny

Zielone miejsca pracy czekają na górników. "Kwalifikacje są bardzo podobne"

"Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii
Materiał promocyjny

"Sposób na wnętrze". Kasia Jaroszyńska i eksperci z Leroy Merlin spełnili marzenie 7-letniej Rozalii

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne
Materiał promocyjny

Wielkanoc z nutką nowoczesności. Przepisy Mariety Mareckiej na nietuzinkowe dania świąteczne

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?
Materiał promocyjny

Samotność osób starszych. Jak wspierać na co dzień seniorów?

Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

Toksyczna odzież - jakich materiałów unikać? "Po jakimś czasie dowiadujemy się, że mamy nowotwór"

Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D
Materiał promocyjny

Ruszyła 8. edycja konkursu POLSKI PACJENT W AVÈNE. Do wygrania wyjazd do Centrum Hydroterapii w Avène we Francji oraz emolienty XERACALM A.D

Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

Piotr Adamczyk wspiera żonę w przewlekłej chorobie

Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

Wyniki najnowszego rankingu najsmaczniejszych deserów. Polskie ciasto na pierwszym miejscu

Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

Alkohol przyczynia się do występowania aż 200 chorób. Jakich?

Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego
Materiał promocyjny

Domowy street food, czyli kulinarna podróż bez biletu. Poznaj przepisy Szymona Czerwińskiego

27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

27-letnia Ola miała najpoważniejszy rodzaj udaru

Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

Książę William zażartował z Kate. Przesadził?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

Jakie są właściwości błękitnych kamieni? Poznaj moc szafiru, turkusu i apatytu

Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

Pamiętacie Manię z "Przepisu na życie"? Wiemy, czym się teraz zajmuje

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

Tego badania boją się Polacy. Nie wykonał go m.in. tata Marcina Mellera: "Zmarł po 3,5 roku"

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

"Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

"Mam tysiaka. Zbieram na Lambo". Wyznania dzieci o pieniądzach bawią do łez

Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

Po przeszczepie serca zostały matkami. "Chciałam spełnić to marzenie"

Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

Pierwszy partner zdradził ją z jej przyjaciółką, kolejny z prostytutką. Czy mu wybaczyła?

Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

Zdrowe stopy na wiosnę i nie tylko. Podolog o codziennej pielęgnacji

"Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

"Back to school. Prawdziwy egzamin". TTV wysyła rodziców z powrotem do szkoły

Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

Wiosenne nowości. Czego mogą spodziewać się widzowie Dzień Dobry TVN? "Mamy akcje specjalne"

Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

Stawiasz problemy innych ponad swoje? To może być ważny sygnał. "Nieświadome pragnienie"

Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

Ile kosztuje m2 mieszkania w bloku z wielkiej płyty? Kwota zwala z nóg

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas