Od 1 września 2024 r. w ramach Powszechnego Programu Szczepień przeciw HPV wszystkie dziewczynki i chłopcy w wieku 9-14 lat mogą zostać bezpłatnie zaszczepione przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (ang. Human Papilloma Virus, w skrócie HPV). Dzięki współpracy Ministerstwa Zdrowia z Ministerstwem Edukacji Narodowej szczepienia można zrealizować nie tylko w przychodniach, ale także na terenie szkół podstawowych. To ułatwienie dla rodziców i opiekunów.
Dlaczego HPV jest groźny?
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) to bardzo powszechny wirus, z którym większość z nas zetknie się przynajmniej raz w życiu. Zakażenie HPV często przebiega bezobjawowo, ale u części osób infekcja może przetrwać i po latach prowadzić do nowotworu. Wirus brodawczaka ludzkiego może wywoływać nowotwory: raka szyjki macicy, pochwy i sromu u kobiet, prącia u mężczyzn oraz nowotwory odbytu, jamy ustnej, nosogardzieli, nasady języka i migdałków u obu płci. Dlatego szczepienie jest rekomendowane zarówno dla dziewczynek, jak i chłopców. Jego wykonanie odpowiednio wcześnie chroni przed zakażeniem i jego poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Dlaczego warto zaszczepić dzieci przeciw HPV jak najwcześniej?
Zaszczepienie dziecka przed pierwszym kontaktem z wirusem HPV zapewnia najwyższą skuteczność ochrony. To inwestycja w zdrowie na całe życie.
Szczepienie chroni nie tylko osobę zaszczepioną, ale również zmniejsza rozprzestrzenianie się wirusa w populacji. Im więcej dzieci zostanie zaszczepionych, tym większe szanse na to, że w przyszłości liczba zachorowań na nowotwory wywołane przez HPV znacząco spadnie.
Badania pokazują, że świadomość dorosłych Polaków na temat HPV wciąż jest niewystarczająca – tylko 1 na 3 wie, że wirus brodawczaka ludzkiego może prowadzić do różnych typów raka. Tymczasem w krajach takich jak Australia czy Szwecja, gdzie od lat prowadzone są intensywne działania edukacyjne i informacyjne, poziom wiedzy społeczeństwa jest znacznie wyższy. To z kolei przekłada się na większą akceptację szczepień i szeroki udział w programach profilaktycznych. Efekty są widoczne – wśród zaszczepionych pokoleń odnotowuje się tam spadek zachorowań na raka szyjki macicy nawet o 90%.
Decydując się na szczepienie dziecka, rodzice podejmują odpowiedzialną, świadomą decyzję – taką, która może ocalić zdrowie, a nawet życie ich dziecka w dorosłości.
Szczepionki przeciw HPV – skuteczność potwierdzona badaniami
Szczepionki przeciw HPV należą do najlepiej przebadanych na świecie. Od ich wprowadzenia w 2006 roku zaszczepiono setki milionów nastolatków i dorosłych w ponad 125 krajach. Szczepionki są bezpieczne: nie zawierają wirusa ani jego materiału genetycznego, więc nie mogą wywołać zakażenia. Ich bezpieczeństwo i skuteczność potwierdzono w wieloletnich badaniach oraz nadzorze porejestracyjnym[1].
Jak wygląda szczepienie?
W przypadku dzieci w wieku 9-14 lat szczepienie można wykonać w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) realizującej szczepienia ochronne lub w szkole, jeśli placówka przystąpiła do programu. Szczepienie w szkole organizowane jest we współpracy z przychodnią POZ, z którą szkoła ustala szczegóły realizacji programu.
Rodzice podpisują zgodę na szczepienie, dzięki czemu ich obecność w szkole przy podawaniu zastrzyku ze szczepionką nie jest wymagana. Dzieci w wieku 9-14 lat otrzymują dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 5 miesięcy.
Młodzież w wieku 15-18 lat również może skorzystać z bezpłatnego szczepienia, jeśli lekarz wystawi e-receptę. Wówczas rodzic realizuje e-receptę w aptece, umawia dziecko na szczepienie bezpośrednio w przychodni POZ i przynosi do niej szczepionkę, którą dziecko zostanie zaszczepione. W przypadku tej grupy wiekowej podawane są jej trzy dawki w schemacie 0, 2 i 6 miesięcy.
Szczegóły dotyczące zapisów można sprawdzić na stronie: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienie-ktore-chroni-przed-rakiem
Szczepienia w szkołach – wygodnie i bezpiecznie
Wprowadzenie możliwości szczepienia na terenie szkół podstawowych to ułatwienie dla rodziców i opiekunów. Organizacją szczepień zajmuje się szkoła, a cały proces odbywa się zgodnie z procedurami krajowego programu szczepień ochronnych, co oznacza, że kwalifikacja do szczepienia odbywa się tak samo jak w przychodni rodzinnej Szczepienie w szkole jest więc równie bezpieczne i skuteczne jak w przychodni.
Gdzie umówić się na szczepienie?
Rodzice mogą zgłosić dziecko do szczepienia w przychodni wykonującej szczepienia ochronne lub w szkole podstawowej, jeśli ta uczestniczy w programie. Wystarczy podpisać zgodę na szczepienie . Dodatkowe informacje na temat szczepień dla dzieci i nastolatków są dostępna na stronach – https://www.gov.pl/web/zdrowie/hpv oraz https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/
Źródła:
1. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny Państwowy Instytut Badawczy https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/