Eksperyment Miligrama - na czym polega?
W 1961 r. na Uniwersytecie Yale w USA, Stanley Milgram przeprowadził jeden z najbardziej znanych eksperymentów w historii nauki. Osoby zakwalifikowane zapraszane były pojedynczo do pomieszczenia, mówiono im, że będą pełnić rolę nauczyciela. Następnie zapraszano ich przed specjalną aparaturę, by aplikować wstrząsy elektryczne. W innym pomieszczeniu znajdowała się druga osoba, którą nazwano uczniem. Do ciała ucznia doczepione były przewody elektryczne z urządzenia w pomieszczeniu, gdzie pozostawiał nauczyciel.
Nauczyciel zadawał pytania, a uczniowi aplikowano coraz mocniejsze wstrząsy. Badanie miało sprawdzić, w jakim stopniu zwykli ludzie mogą być pod wpływem władzy i dopuszczać się czynów niemoralnych. Po podsumowaniu okazało się, że 2/3 nauczycieli zaaplikowało uczniom najsilniejsze wstrząsy elektryczne, tylko dlatego, że dostawali takie polecenie. Badacze próbowali zrozumieć, jak podczas II wojny światowej ludzie byli w stanie wykonać najbardziej zbrodnicze rozkazy.
Czy ludzie są zdolni do krzywdy?
W 2023 roku, naukowcy z uniwersytetu SWPS powtórzyli eksperyment i dowiedli, że są w stanie szkodzić i zadawać ból innemu człowiekowi, nawet gdy polecenia wydaje robot.
- Wykorzystanie robota to ewenement. Byliśmy ciekawi, jak ludzie się zachowają, bo we wcześniejszym eksperymencie autorytetem był człowiek. Okazuje się, że nie ma różnicy. (...) Można patrzeć na to w kategoriach, że maszyny kiedyś zawładną światem i będą wymuszać zachowania. Ale możemy to wziąć jako coś, co jest naturalną koleją rzeczy, że słuchamy maszyn - tłumaczył Konrad Maj, psycholog społeczny.
- W pewnym momencie człowiek wchodzi w pewną rolę, słyszy, że z tyłu ktoś to nadzoruje, jeśli ma zawahanie, robot używał tych samych komunikatów. Odtworzyliśmy to i było to 1:1. Chcieliśmy zobaczyć, czy człowiek w emocjonalnej sytuacji przestaje myśleć i słucha tych poleceń - podsumował.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Zobacz program na platformie VOD.pl. Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Przemoc psychiczna wobec dzieci. Wyniki eksperymentu
- Czy oddałbyś zgubiony portfel? Eksperyment Dzień Dobry TVN
- Eksperymenty naukowe mogą być zabawą dla całej rodziny
Autor: Oskar Netkowski
Źródło zdjęcia głównego: Michał Żebrowski/East News