Afazja czuciowa jest jednym z podstawowych typów afazji. To schorzenie i zaburzenie mowy polegające na niemożności porozumienia między osobą chorą a jej otoczeniem. Afazja czuciowa, podobnie jak pozostałe typy tego schorzenia, powstaje w wyniku uszkodzenia mózgu lub nacisku, jaki na pewne jego obszary może wywoływać guz mózgu.
Zdrowie
Afazja czuciowa i pozostałe typy afazji
Afazja czuciowa i ruchowa to dwa typy afazji. Najpopularniejszym typem tego schorzenia jest natomiast mieszanka tych dwóch rodzajów. Afazja ruchowo-czuciowa polega na tym, że pacjent nie tylko nie rozumie, co się do niego mówi, lecz także sam nie jest w stanie się wypowiedzieć. Sama afazja to określenie na wszelkiego rodzaju schorzenia, które polegają na niezdolności chorego do mówienia. Najczęściej afazja (zarówno afazja czuciowa, jak i ruchowa) dotyczy sytuacji, w której pacjent nabył umiejętności językowe (umiał mówić, prawidłowo się komunikował, był w stanie wyrażać swoje myśli i rozumiał, co mówią do niego inni), a następnie w wyniku urazu mózgu kompetencje te utracił.
Afazja czuciowa Wernickego
Afazja czuciowa jest odkryciem Carla Wernickego. Jednak zaburzenia mowy jako pierwszy opisał Paul Broca i to jego uznaje się za odkrywcę afazji. Carl Wernicke niedługo po tym pierwszym odkryciu przedstawił natomiast przypadki pacjentów, którzy mówili w zasadzie normalnie, nie rozumieli jednak mowy własnej i innych. Zlokalizowano u nich uszkodzenie bocznej powierzchni lewego płata skroniowego, która do dziś nazywana jest okolicą Wernickego bądź „czuciowym ośrodkiem mowy”. Ośrodek Broki otrzymał natomiast określenie „ruchowego ośrodka mowy”.
Skąd się bierze afazja czuciowa i ruchowa?
Afazja czuciowa, podobnie jak pozostałe typy afazji, pojawia się w wyniku uszkodzenia mózgu lub nacisku, jaki na niektóre jego obszary mogą wywoływać guzy mózgu.
Afazja czuciowa, ruchowa i mieszana są bardzo groźnymi objawami świadczącymi o poważnej chorobie. Afazja czuciowa może pojawić się jako wynik uszkodzenia lub niedokrwienia obszaru kory mózgowej. Chodzi przede wszystkim o obszary odpowiedzialne za rozumienie mowy. W przypadku afazji ruchowej dochodzi do uszkodzenia obszarów kory odpowiedzialnych za mowę. Ośrodki odpowiedzialne za mowę i jej rozumienie znajdują się bardzo blisko siebie, z tego też powodu tak często występuje afazja mieszana.
Najczęstszą przyczyną afazji czuciowej i ruchowej jest udar mózgu. W jego wyniku dochodzi do niedokrwienia i uszkodzeniu kory lub dróg odprowadzających polecenia z kory na obwód i doprowadzających do kory bodźce czuciowe. Uszkodzenia kory, włókien ruchowych i włókien czuciowych są ogromnie niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia.
Inne przyczyny afazji czuciowej to guzy (w tym te złośliwe), urazy mózgu oraz miejscowe stany zapalne. Do stopniowego rozwoju afazji może przyczyniać się także miażdżyca tętnic mózgowych.
Afazja czuciowa – objawy
Objawy afazji czuciowej dotyczą przede wszystkim rozumienia wypowiadanych w kierunku pacjenta komunikatów. Pamiętać jednak trzeba, że afazji czuciowej może towarzyszyć ruchowa jej postać, dlatego nie można lekceważyć również objawów związanych z mówieniem.
Podstawowe objawy afazji czuciowej to:
- pacjent nie rozumie pytań,
- pacjent nie rozumie wydawanych mu poleceń,
- pacjent nie rozumie wypowiadanych w jego kierunku zdań i słów.
W łagodnej postaci afazji czuciowej chory zachowuje zdolność mówienia, natomiast źle rozumie komunikaty, które wypowiadane są w jego kierunku. Dysfazja to natomiast częściowe zaburzenia występujące w obszarze mowy bądź jej rozumienia. Dysfazja dotyczy zarówno afazji czuciowej, jak i ruchowej.
Afazja czuciowa (sensoryczna) – pierwsza pomoc
Afazja czuciowa i ruchowa są bardzo poważnymi schorzeniami i wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. Tylko lekarz jest bowiem w stanie stwierdzić, czy objawy afazji nie wiążą się jednocześnie z bezpośrednim zagrożeniem życia. W przypadku stwierdzenia objawów afazji czuciowej bądź ruchowej koniecznie należy ustalić, czy nie ma innych objawów, które mogłoby świadczyć o porażeniu połowiczym. Konieczna będzie tomografia komputerowa głowy, szeroki wywiad z pacjentem i najbliższą rodziną. Afazję czuciową i ruchową można dość prosto zdiagnozować, ważne jest natomiast szybkie ustalenie, jak głębokie są zaburzenia świadomości, czy pacjent rozumie zadawane mu pytania, czy potrafi na nie odpowiedzieć.
Zobacz także:
- Operacja jest nadzieją dla cierpiących na pląsawicę Huntingtona. "To jest tragiczna choroba"
- Anna Dzieduszycka szczerze o swojej chorobie. "Lubię, kiedy nazywa się rzeczy po imieniu"
- Międzynarodowy Dzień Zespołu Angelmana obchodzony jest 15 lutego - co to za choroba?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: KATERYNA KON/Getty Images