Choroba Alzheimera - czy można ją wykryć na wczesnym etapie rozowju?
Z najnowszej analizy przeprowadzonej przez naukowców Boston University School of Medicine opublikowane na łamach "Alzheimer's&Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association" wynika, że już u 30-latków można oszacować ryzyko rozwoju choroby Alzheimera w późniejszych latach. W ocenie badaczy wystarczy wykonać proste badanie krwi z oznaczeniem poziomu glukozy oraz cholesterolu we krwi.
Choroby gwiazd
Dr Lindsay Farrer, specjalista w dziedzinie genetyki biomedycznej z Uniwersytetu Bostońskiego i kierowniczka badań w rozmowie z CNN przyznała, że to pierwsze tego typu odkrycie. Do tej pory nie łączono stężenia cukru i cholesterolu w krwiobiegu z chorobą Alzheimera.
Jak zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby alzheimera?
Badacze odkryli, że istnieje zależność między niskim poziomem cholesterolu HDL (tzw. "dobry cholesterol"), wysokim poziomem triglicerydów, wysokim stężeniem glukozy a prawdopodobieństwem rozwoju choroby Alzheimera. Naukowcy doszli to takich wniosków po przeanalizowaniu danych 5 tysięcy osób zebranych w ramach projektu Framingham Heart Study, prowadzonego przy wsparciu kilku amerykańskich instytucji naukowych.
Uczestnicy badania w dniu rejestracji mieli średnio ok. 37 lat. Ich stan zdrowia był monitorowany przez kolejne 36 lat, do momentu ukończeniu 70. roku życia. Co cztery lata musieli się oni stawiać na badania - oceniano m.in. stężenie cholesterolu oraz glukozy we krwi. Dodatkowo sprawdzano ich BMI, ciśnienie krwi oraz liczbę wypalanych dziennie papierosów. Uczestnicy badania wykonywali również testy, które miały ocenić pracę mózgu.
- Wzrost poziomu lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) o 15 mg/dl wiązał się ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera w późniejszym wieku (...). Wzrost poziomu glukozy o 15 mg/dl, mierzony w średnim wieku dorosłym, wiązał się z 14,5 proc. wzrostem ryzyka zachorowania na alzheimera - piszą autorzy badania.
Co łączy cholesterol, glukozę i alzheimera?
Cholesterol to związek wykorzystywany przez organizm m.in. do produkcji hormonów. Ludzki mózg potrzebuje go do wytworzenia i rozwoju komórek nerwowych. W tym procesie szczególną rolę odgrywa białko ApoE, które transportuje lipidy m.in. w mózgu. - Niektóre cząsteczki HDL zawierają ApoE (HDL bogaty w apoE), a ten rodzaj HDL jest najbardziej skoncentrowany w mózgu. Jakość i ilość HDL bogatego w apoE może częściowo wyjaśniać związek między chorobą Alzheimera a HDL - tłumaczyła poproszona o komentarz dr Allison B. Reiss z NYU Long Island School of Medicine (Nowy Jork).
Natomiast autorzy badania są zdania, że HDL może poprawiać przepływ krwi w mózgu, a tym zminimalizować ryzyko gromadzenia się toksycznych białek, takich jak amyloid beta. W ocenie naukowców to właśnie ono ma swój udział w rozwoju choroby Alzheimera.
Jak podwyższony poziom glukozy przekłada się na rozwój alzheimera? Mimo że glukoza to paliwo dla mózgu, to jej nadmiar może być niebezpieczny. Cukier ten podlega pewnym reakcjom chemicznym, które sprzyjają stanom zapalnym i mogą przyczynić się do uszkodzenia mózgu. - Wysoki poziom glukozy przez dłuższy czas prowadzi do przewlekłego zapalenia nerwów. Innym problemem, związanym z wysokim poziomem glukozy jest to, że powoduje uwalnianie insuliny w celu obniżenia stężenia glukozy w organizmie. A to z kolei prowadzi do szaleńczych wahań poziomu cukru w mózgu i jest bardzo szkodliwe dla komórek nerwowych - mówiła dr Xiaoling Zhang, która była członkiem zespołu badawczego.
Zdaniem specjalistów najlepszych sposobem na to, aby zminimalizować ryzyko rozwoju choroby Alzheimera jest stosowanie zdrowej diety, która pozwoli utrzymać prawidłowego stężenie tzw. "dobrego cholesterolu" oraz glukozy we krwi. Ważne są także badania. Osoby między 30. a 40. rokiem życia powinny przynajmniej raz w roku wykonać badania z oznaczeniem cholesterolu oraz glukozy.
Zobacz także:
- COVID-19 może doprowadzić do cukrzycy. Jakie badania warto zrobić po przechorowaniu?
- Czy odchudzanie w uzdrowisku jest refundowane? Ekspert wyjaśnia
- Bakterie, które dają szczęście. "To jest nasz drugi mózg w jelitach"
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło: zdrowie.gazeta.pl
Źródło zdjęcia głównego: Westend61/Getty Images