Żółw sępi należy do gromady gadów z rodziny skorpuchowatych. Żyje głównie w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, gdzie można go spotkać we wszystkich stanach rzecznych. Często zdarza się, że drogą wodną spływa do Zatoki Meksykańskiej. Ma tak charakterystyczny wygląd, że trudno go pomylić z jakimkolwiek innym żółwiem, a wielu ludziom kojarzy się z dinozaurami.
Żółw sępi – wygląd
W wyglądzie żółwia sępiego najbardziej charakterystyczna jest jego wielka głowa i pancerz wyposażony w trzy rzędy potężnych płyt, których ostre zakończenia przypominają kolce. Skorupa dojrzałego żółwia sępiego mierzy od 40,4 do nawet 80,8 centymetrów. Samce są zwykle większe od samic, a ich płeć można rozpoznać dopiero po osiągnięciu dorosłości (kiedy pancerz osiągnie długość większą niż 30 centymetrów). Podstawą do ustalenia płci żółwia jest umiejscowienie steku (końcowe rozszerzenie jelita) i rozmiar podstawy ogona. U samców jest on dłuższy, ponieważ musi skryć narządy rozrodcze. Stek samców rozciąga się poza krawędzie pancerza, przez co jest dopasowany do kształtu ciała samic, u których znajduje się bliżej plastrona (brzusznej części pancerza).
Ciało przedstawicieli tego gatunku ma zazwyczaj barwy szarości, brązu, czerni i oliwkowej zieleni, które ułatwiają im kamuflaż. Ponadto żółwie sępie na pancerzu często mają glony, żeby jeszcze łatwiej wtopić się w otoczenie. Wokół oczu rysują się żółte, promieniste wzory, co sprawia, że nie są zauważalne dla potencjalnych ofiar. Głowa żółwia sępiego (zdecydowanie większa niż u innych gatunków tych gadów) jest z kolei pokryta nitkowatymi mięsistymi „rzęskami”, które nadają jej bardzo specyficzny wygląd.
Dojrzałe żółwie sępie osiągają długość do 38 centymetrów (wtedy są gotowe do rozmnażania) i w ciągu życia mogą rosnąć nadal. Ważą 68–80 kilogramów, ale największe osobniki, jakie zbadano w oceanariach i ogrodach zoologicznych, osiągnęły wagę 113 kilogramów (rekordzista) i 107 kilogramów. To sprawia, że żółwie sępie są największymi żółwiami słodkowodnymi pod względem ciężaru ciała i jednymi z największych na świecie.
Charakterystyczną częścią ciała żółwia sępiego jest również jego język. Na końcu znajduje się jasnoczerwony wyrostek, który kształtem przypomina robaka. W ten sposób natura wyposażyła przedstawicieli tego gatunku w formę tak zwanej agresywnej mimikry. Ciało żółwia przypomina jedzenie, którym odżywiają się jego ofiary.
Dieta żółwia sępiego
Żółwie sępie są drapieżnikami. Polują, leżąc nieruchomo w wodzie i szeroko otwierając paszczę. Wyrostek na końcu ich języka jest przynętą dla ryb, które wpływają prosto do pyska gada. Wtedy szczęki błyskawicznie się zaciskają z siłą tak dużą, że ofiara nie ma szans na przeżycie. Nacisk szczęk żółwia sępiego wynosi około 170 kgf (kilogram-force). Z tego powodu jest to gatunek potencjalnie niebezpieczny dla ludzi – potrafi złamać trzon od miotły; odnotowano również przypadki odgryzienia palców.
Żółw sępi został sklasyfikowany jako oportunistyczny drapieżnik, co oznacza, że żywi się prawie wyłącznie mięsem. Głównym składnikiem jego diety są upolowane ofiary i padlina. Pokarm dla żółwi sępich stanowią ryby żywe i martwe, mięczaki, płazy, raki, węże, robaki, a także ptaki i inne żółwie. Potrafi również polować na średniej wielkości ssaki, na przykład wiewiórki, szopy i pancerniki, które znajdą się nad wodą. Pożera to, co znajdzie się w zasięgu jego szczęk, dlatego pod względem sposobu polowania jest porównywany do krokodyli.
Młode osobniki żółwi sępich polują biernie, ponieważ nie potrzebują regularnego przyjmowania pożywienia. Z kolei dorośli przedstawiciele gatunku są prawdziwymi myśliwymi i muszą zaspokajać dużo większy apetyt. Nie polują regularnie i zdarzają się im długie okresy bez jedzenia (rezygnują z niego w ekstremalnych temperaturach), ale to silne i groźne drapieżniki.
Żółw sępi – zagrożenia
Nie są znane przypadki śmierci człowieka w wyniku ataku żółwia sępiego. Mimo dużej siły nacisku szczęk są to jednak zwierzęta wolne i mało zwinne. Nie zmienia to faktu, że ludzie są ich naturalnymi wrogami. W Stanach Zjednoczonych poluje się na żółwie sępie i sprzedaje na czarnym rynku ich mięso i pancerz. Mimo że jest to gatunek objęty ochroną, grozi mu wyginięcie z powodu kłusownictwa i utraty naturalnych siedlisk.
Zobacz wideo: Żółw na spacerze na smyczy… to tylko iluzja
Zobacz też:
- "Marcin z lasu" i niezwykły świat żółwi. "One są starsze niż dinozaury"
- Jak hodować żółwia domowego? Czym go karmić?
- Sennik - jak zinterpretować sen, w którym pojawia się żółw?
Autor: Adrian Adamczyk