Legalne zatrudnienie osób z Ukrainy
W związku ze specustawą osobom z Ukrainy umożliwiono dłuższy okres legalnego pobytu w Polsce, uproszczono procedury związane z ich zatrudnieniem, zdecentralizowano rejestrację obywateli Ukrainy i nadawania im numeru PESEL, objęto ich opieką medyczną, a także zapewniono wiele świadczeń finansowych.
Wojna w Ukrainie
Pracodawcy, chcący zatrudnić osobę Ukrainy, mogą mieć wiele pytań. Prawnicy z kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr wyjaśnili, czy każda osoba uciekająca z Ukrainy, która dotarła do Polski, może znaleźć w naszym kraju legalne zatrudnienie.
- Jeśli ta osoba przyjechała do nas po 24 lutego, przyjechała legalnie i ma zamiar zostać w Polsce, to jak najbardziej może być zatrudniona przez polskiego przedsiębiorcę. Do tej kategorii uproszczonego zatrudniania załapały się też inne osoby, które są obywatelami Ukrainy i wcześniej do nas przyjechali i teraz nie mogą wrócić do siebie. To bardzo ważne, że specustawa daje im taką możliwość. Patrząc na to oczami przedsiębiorcy, należy ocenić takie ułatwienie na plus, bo dla przedsiębiorcy to daje możliwość natychmiastowego zatrudnienia obywatela Ukrainy, bez oczekiwania na reakcję ze strony urzędu pracy. W tym znaczeniu uważam, że to jest bardzo dobra i korzystna zmiana, w porównaniu do poprzednich trybów oświadczeń o powierzeniu pracy czy zezwoleń na pracę, kiedy trzeba było długo czekać, żeby można było legalnie podjąć pracę - powiedziała Anna Matsiyeuskaya, prawnik z kancelarii WKB w rozmowie z dr Jarosławem Kolą.
Jak można potwierdzić legalny pobyt w Polsce przed pracodawcą? Jakimi dokumentami powinien posługiwać się obywatel Ukrainy?
- Legalność wjazdu do Polski jest przez sam fakt przejścia przez placówkę graniczną. Są takie osoby, które przekroczyły Polskę w sposób nielegalny i siłą rzeczy one się nie załapują na specustawę przez to, że nie spełniają wymogu legalnego wjazdu na terytorium RP. (...) Z perspektywy przedsiębiorcy, nasza serdeczna rada, żeby sprawdzić legalność wjazdu. Jak to można zrobić? Przede wszystkim pieczątka w paszporcie biometrycznym jest takim dowodem bezspornym. Jednak część osób przekraczających granicę nie posiadała paszportu biometrycznego, w związku z czym ich wjazd nie był zarejestrowany w sensie fizycznym, czyli nie dostali pieczątki na świadectwie urodzenia czy paszporcie tzw. wewnętrznym, który jest odpowiednikiem dowodu osobistego, w związku z czym te osoby są w Polsce legalnie, ale nie mogą wykazać tym, że są objęci specustawą - przekazała Anna Matsiyeuskaya.
Co w takiej sytuacji można zrobić? - Dla takich osób ustawodawca przewidział wyjście. W ciągu 60 dni od daty wjazdu, jeśli wjazd obywatela Ukrainy nie został zarejestrowany, to taka osoba musi udać się do urzędu gminy lub miasta w celu złożenia wniosku o zarejestrowanie pobytu oraz uzyskania numeru PESEL. Nie ma tutaj wymogu rejonizacji, można się ubiegać w każdym urzędzie o spełnienie tego wymogu. W ten sposób osoba ta dostaje potwierdzenie, na którym jest adnotacja, że to jest osoba o statusie UKR, to skrót od państwa Ukraina, wraz z pieczątką organu administracji publicznej. To Jest jeden z najlepszych dowodów, że z jednej strony jesteśmy w Polsce legalnie, a dla pracodawcy że ta osoba została objęta zakresem specustawy - wyjaśniła mecenas z kancelarii WKB i dodała, że posiadanie numeru PESEL wcale nie jest niezbędne, żeby zatrudnić obywatela Ukrainy, ponieważ nie wymaga tego ustawa.
Zatrudnienie obywatela Ukrainy - obowiązki pracodawcy
Czy w związku ze specustawą na pracodawców zostały nałożone nowe obowiązki?
- Po pierwsze przedsiębiorca jest zobowiązany do sprawdzenia legalności pobytu cudzoziemca w Polsce, a po drugie musi spełnić wszystkie warunki dotyczące zatrudnienia. Zarówno te, które dotyczą obywateli Polskich, a oprócz nich są dodatkowe przepisy, które regulują sytuację cudzoziemców w Polsce. Jednymi z najważniejszych punktów to - musimy pamiętać o powiadomieniu o powierzeniu pracy w trybie specustawy, to swoiste zgłoszenie do urzędu pracy. Ma się na to 14 dni. Chciałabym zwrócić szczególną uwagę na to, że w przypadku cudzoziemców, rekomendujemy zawarcie umowy na piśmie i przedłożenie cudzoziemcowi tłumaczenie tej umowy w języku dla niego zrozumiałym, żeby wyeliminować wszelkiego rodzaju ryzyko nieporozumień - podkreśliła Anna Matsiyeuskaya.
Jak długo pobyt obywateli Ukrainy, którzy w obliczu wojny schronili się w Polsce, będzie uznawany za legalny? - W mocy ustawy każda taka osoba, która spełnia kryteria ze specustawy może legalnie przebywać w Polsce przez okres 18 miesięcy od wprowadzenia wojny w Ukrainie, czyli mówimy o dacie granicznej 24 sierpnia 2023 roku - powiedziała mecenas.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- PKP Intercity. Zmiany w bezpłatnych przejazdach kolejowych dla uchodźców z Ukrainy
- "Bieg z Pierwszej Stolicy do Stolicy" na rzecz Ukrainy. "Proszę was, przyjdźcie"
- 115 tysięcy ukraińskich uczniów trafiło do polskich szkół. Jak sobie radzą dzieci i placówki?
- 30 lat doświadczenia
- Od 2014 roku z misją w Ukrainie, z biurem pomocowym w Kijowie
- Opiera się na 4 zasadach: humanitaryzmu, bezstronności, neutralności i niezależności
- Regularnie publikuje raporty finansowe ze swoich działań
Autor: Justyna Piąsta
Źródło zdjęcia głównego: Thianchai sitthikongsak/Getty Images