- Nowe badania wykazały, że pasożyt T. gondii zakłóca komunikację między neuronami, nawet gdy infekcja obejmuje niewielką ich liczbę.
- Zakażone komórki wydzielają mniej pęcherzyków zewnątrzkomórkowych, co zaburza równowagę neurochemiczną mózgu.
- T. gondii może zatem wpływać na zachowanie żywicieli, zwiększając prawdopodobieństwo kontaktu z kotami - jego głównymi gospodarzami.
- Profilaktyka opiera się na higienie i obróbce żywności; naukowcy pracują nad lepszym zrozumieniem i wsparciem naturalnych mechanizmów obronnych mózgu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Pasożyt T. gondii może zaburzać pracę mózgu - u zwierząt i ludzi
Jak wynika z nowych badań, infekcja powszechnym pasożytem może poważnie zakłócać funkcjonowanie mózgu u żywicieli pośrednich - być może również u ludzi. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie "PLOS Pathogens".
Naukowcy odkryli, że nawet gdy liczba zakażonych neuronów jest stosunkowo niewielka, toksoplazmoza, czyli infekcja pasożytem Toxoplasma gondii, silnie zakłóca komunikację między neuronami. Wskazuje na to badanie z udziałem komórek mózgu myszy, zarówno hodowanych w naczyniach laboratoryjnych, jak i pobranych od żywych zwierząt.
Neurony zakażone pasożytem wydzielają mniej pęcherzyków zewnątrzkomórkowych (EV), czyli maleńkich, otoczonych lipidową błoną pakietów zawierających białka, kwasy nukleinowe i metabolity, które służą jako środek komunikacji międzykomórkowej. To odkrycie ma duże znaczenie w debacie na temat wpływu toksoplazmozy na zachowanie. - Odkryliśmy, że to zakłócenie sygnalizacji EV może wpływać na to, jak neurony i komórki glejowe - zwłaszcza astrocyty - utrzymują zdrowe środowisko w mózgu - mówi Emma Wilson, immunolożka pasożytnicza z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside. - Nawet garstka zakażonych neuronów może zaburzyć neurochemiczną równowagę mózgu. To sugeruje, że komunikacja między neuronami a wspomagającymi je komórkami glejowymi jest nie tylko kluczowa, ale też podatna na przejęcie przez pasożyty - dodaje naukowczyni.
T. gondii - pasożyt, który manipuluje zachowaniem?
T. gondii to jeden z najskuteczniejszych pasożytów na Ziemi. Potrafi zainfekować niemal wszystkie gatunki stałocieplne. Rozmnaża się jednak tylko w kotach. Badania sugerują, że niektóre zmiany zachowania u zakażonych organizmów mają na celu zwiększenie ich szans na kontakt z kotem, np. gryzonie zaczynają szukać zapachu kociego moczu, zamiast go unikać.
Niektóre badania wskazują, że dowody na taką manipulację behawioralną są pośrednie i nie da się jednoznacznie powiązać tych zmian z pasożytem. Szczególnie trudne jest to u ludzi, gdyż zachowanie człowieka jest złożone i trudno przypisać zmiany jednej przyczynie. Toksoplazmoza jest szczególnie niebezpieczna dla osób z osłabionym układem odpornościowym.
Jak się chronić przed toxoplasmą gondii?
Najskuteczniejsze środki zapobiegawcze to dokładne gotowanie mięsa, mycie warzyw oraz dokładne mycie rąk po sprzątaniu kociej kuwety. Badania, takie jak te prowadzone przez Emmę Wilson, mogą pomóc nam lepiej zrozumieć pasożyta i opracować jeszcze skuteczniejsze sposoby ochrony.
- Nasz mózg ma wbudowane mechanizmy obronne, które potrafią rozpoznawać i reagować na neurony zakażone przez T. gondii. Jeśli uda nam się dowiedzieć, jak wspierać lub wzmacniać ten proces, być może lepiej ochronimy ludzi - zwłaszcza tych najbardziej narażonych - mówi Wilson.
Zobacz także:
- Pasożyty u kota - objawy i leczenie. Co powinien wiedzieć każdy właściciel kota?
- Masz kota lub psa? Możesz mieć też toksokarozę
- Twój kot zachowuje się nieznośnie? Możliwe, że wysyła ci ważny sygnał
Autor: RŁ
Źródło: sciencealert.com
Źródło zdjęcia głównego: ruizluquepaz/GettyImages